Çevre sorunu tuvallerde
Küresel iklim değişikliklerinin çağrıştırdıklarını tuvallerine aktaran sanatçılar Moda’da sergi açtı
Doğanın dengesinin hissedilir ölçüde bozulduğu, mevsimlerin tepetaklak olduğu, kış günü terlediğimiz, yaz günü doluya rastladığımız şu günlerde, hepimizi yakinen ilgilendiren bu küresel iklim sorunları sanatçıların da ilgi alanında yer alıyor.
Son yıllarda sanatçıların gündeminde önemli ölçüde yer bulan küresel ısınma ve çevre sorunları, Kadıköy’deki alternatif sergi mekânlarından, aynı zamanda bir sanatçı atölyesi olan Mod-Ada Atölye & Galeri’deki serginin de konusunu oluşturuyor. Çevre problemlerinden yola çıkan bir grup sanatçı “CO 2” isimli bir sergi açtı. Sergi, günümüzde etkileri artarak devam eden global bir soruna, küresel ısınmanın etkisine odaklanıyor.
Küratörlüğünü Medine İrak’ın yaptığı Burçin Başar, Gökçe Er, Gülercan Hacıoğlu, Şevket Sönmez ve Medine İrak’in toplam 10 yapıtının yer aldığı sergi, küresel ısınma sorunsalına sanatçıların gözünden bir bakış sunuyor. Günümüz global sorununun görünürlüğüne yapıtlarıyla bir bakıma öneriler getiren sanatçılar; ‘Ne yapıyoruz? Neredeydik? Nereye gidiyoruz? Neden? Nasıl?’ sorularına yanıt arıyorlar.
Serginin küratörü ve katılımcı sanatçılardan olan Medine İrak, İstanbul Aydın Üniversitesi (İAU) Güzel Sanatlar Fakültesi (GSF) Grafik Tasarım Bölümü Öğretim Üyesi bir sanatçı. Sergi fikrinin çıkışını şöyle anlatıyor; “Bu sergi aslında hoca ve öğrencilerinden oluşuyor. Gülercan Hacıoğlu, sergiye katılan diğer sanatçıların hocası. Bir süredir böyle bir sergi projesi üzerine düşünmekteydim. Bu bir başlangıç oldu diyebilirim. Aynı ekip ile projelere devam edebileceğimiz serginin konusu, zaman zaman bir araya geldiğimizde, sohbetlerimizde sözü geçen bir konuydu, böylelikle sanatsal düzleme taşıma fikri de ortaya çıkmış oldu.”
LÜKS YAŞAM, YAŞAMI ZEHİRLİYOR 
Peki neden çevre sorunları temalı bir sergi hazırlamışlar? İrak, “Atmosfer ısındığında karbondioksit (CO2) ortaya çıkıyor, bu da yaşamsal süreç için bir tehdit yaratıyor. Küresel ısınmanın ana başlığını da doğal olarak CO 2 oluşturuyor. Bu gaz da sergimize ismini verdi.” diyor.
Sergideki işlerinde sanatçılar neler anlatıyor? Medine İrak ‘Lüküs Hayat’ başlıklı resmini şöyle açıklıyor; “Yaptığım çalışmada petrol çıkarma faaliyetini lekesel olarak ele aldım. Atmosfere büyük zarar veren bu faaliyet küresel ısınmaya da neden olan etkenlerden biri. Bu faaliyet hayatı kolaylaştırmaya, bu yolla lüks yaşam sürmeye zemin hazırlarken, atmosferi kirletip yaşam alanını da günden güne kısıtlıyor. Özetle konunun ana fikri de tam olarak bu. Güya rahat bir yaşam hedeflenirken, atmosfer kirliliği yaşam için büyük bir tehdit oluşturuyor. Bir sanatçı olarak bu faaliyeti tuval yüzeyine taşıyarak yeniden tartışma zemini hedefliyorum.”
İrak’ın anlattıklarına göre sergideki her bir sanatçı da bu iklim meselesine kendi çerçevesinden bakıp yorumlamış. Mesela Burçin Başar, doymak bilmeyen açlığı, hırsları, iktidar olma ihtiraslarını, canlıların içine düştüğü kargaşayı tuvaline aktarmış. Gülercan Hacıoğlu, sergiye Homeless (Evsiz) adlı çalışması ile katılırken, Gökçe Er de eserleriyle izleyiciyi yüzleşmeye davet ediyor. Halı üzerine çalışma yapan Şevket Sönmez de, Sofya Sanat Müzesi’ndeki İlliya Petrof’un ‘İnfaz’ isimli resminden ilham almış.
GLOBAL BİR SORUN VE SANAT
Medine İrak, sanatçının toplumsal sorumluluğu bağlamında; böylesi güncel bir çevre sorununa dair sanatçıların söz söylemesi/sanat üretmesi konusunda da, “İyi bir sanat eseri, lokal olanın dışında var oluşunu sağlar. Sanatçılar da toplumsal duyarlılığı olan, global meseleleri zaman zaman sergileme vb. ortamlarda tartışabilirler. Bu sergide de, global olan bu sorunu izleyici ile paylaşmalıdır.” yorumunu yapıyor.
İrak, sergi mekânın sahibi İAU GSF dekanı Prof. M. Reşat Başar’ın Moda’daki atölyesini bu sergi projesi için tahsis ettiğini anımsatarak, “Mod-Ada Galeri&Atölye gibi alternatif bir mekân bulmak zor. Bildiğiniz üzere galerilerin çoğu Avrupa yakasında. Anadolu Yakası’nın merkezinde bulunan bu mekân, geçen yıldan beri birçok sergiye ev sahipliği yapmış. Özellikle genç sanatçılara sergi açma imkânı sunuyor. Girişin ücretsiz olduğu ve 31 Aralık’a dek açık bulunacak sergimize sanatseverleri davet ediyoruz.” diyor.
Mod-Ada Atölye & Galeri (Caferağa Mahallesi, Cemal Süreya Sokak, No:39)