İstanbul’un değişimi gözler önüne serildi
İstanbul Kentsel Veri Tabanı, İstanbul’un 100 yıl içinde geçirdiği fiziksel değişime dair bilgileri içeriyor
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden Nil Tuzcu'nun hazırladığı, Sibel Özdağan, Gül Neşe Doğusan Alaxander ve Çağrı Hakan Zaman'ın katkı sağladığı İstanbul Kentsel Veri Tabanı (Istanbul Urban Database) İstanbul'un sosyal, kültürel ve tarihi zenginliklerini haritalar üzerinden anlamayı sağlıyor.
ŞEHİR HARİTALARI
Çalışmada dikkat çeken ve arşivin temelini oluşturan ilk başlık şehir haritaları. Projede, 1815’ten 1922’ye kadar çizilen 10 şehir haritasına ulaşmak mümkün. Bu haritaların içinde, 1914-1918 yılları arasında İstanbul Şehremaneti Harita Şubesi Müdürü olarak görev yapan mühendis Necip Bey tarafından çizilen ve genel olarak “Necip Bey Haritaları” bilinen haritalar yer alıyor.
ANA YOLLAR, VAPUR HATLARI...
Projenin bir başka başlığı ise İstanbul’un 100 yıllık ulaşım planlarına dair bilgileri içeriyor. 1922, 1946, 1966, 1970 ve 1982 yıllarına ait ana yollar İstanbul haritası üzerinde açık bir şekilde görülebiliyor. Ayrıca 1922 yılına ait feribot, tren ve tramvay haritalarına da erişmek mümkün.
PLAJLAR VE KUMARHANELER
Kentsel veri tabanında şu an çok fazla fotoğraf yer almıyor ancak gündelik hayata dair mekanlar harita üzerinde işaretlenmiş. Bu mekanların başında plajlar geliyor. Boğaz çevresinde yoğunlaşan bu plajların içinde Kadıköy’deki Moda, Caddebostan ve Fenerbahçe plajları da yer alıyor.
Diğer gündelik mekanlar ise gazinolar. Plajlar gibi bu mekanların da tarihi yarımada ve boğaz kıyısındaki semtlerde yer aldığını görmek mümkün. Kadıköy’den de 3 faklı gazinoya yer verilmiş. Bunlar: Mühürdar Gazinosu, Fenerbahçe’deki Belvü Gazinosu ve Caddebostan Gazinosu.
Verilere bu linkten ulaşabilirsiniz: http://www.istanbulurbandatabase.com
İSTANBUL ANSİKLOPEDİSİ DİJİTALDE
İstanbul’un tarihi ve kültürel geçmişine ışık tutacak bir başka çalışma ise SALT ve Kadir Has Üniversitesi’nin iş birliğiyle başlatıldı. Reşad Ekrem Koçu’nun yarım kalmış İstanbul Ansiklopedisi’nin basılı 11 cildi ve yayımlanmamış ciltlerinin içerik çalışmalarına dair binlerce belge dijital ortama aktarılıyor. Üç yıla yayılacak projeyle tarihçi ve romancı Reşad Ekrem Koçu’nun (1905-1975) yarım kalmış İstanbul Ansiklopedisi’nin basılı ciltleri ve yayınla ilgili muhtelif nitelikte binlerce belge dijital ortama aktarılarak çok yönlü bir çevrimiçi yazılım aracılığıyla erişime açılacak.
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Koçu’nun çalışma yöntemlerine ve dolayısıyla 20. yüzyılın ikinci yarısında kısıtlı imkânlarla çok ciltli ve yazarlı bir yayın üretmeye dair verdiği fikirler açısından bir tür “medya arkeolojisi laboratuvarı” niteliği taşıyor. Kadir Has Üniversitesi’nin bu yıl, yaklaşık 20 bin parçalık belgeyi devraldığı İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Koçu’nun tasarı aşamasında kalmış gelecek ciltler için derleyip kurguladığı, yer yer kaleme aldığı kapsamlı malzeme ile şahsi kütüphanesinden 1460 yayını içeriyor.