Mimarlar, “acil korona mekanları” tasarlıyor
Acil Korona Mekanları ağında çoğu mimar, iç mimar, mühendis olmak üzere 200’den fazla gönüllü var; sağlık çalışanlarının, ihtiyacı olanların konaklayabilmeleri için mekanlar tasarlıyorlar
Acil Korona Mekanları, salgın nedeniyle ortaya çıkan mekansal sorunlar için tasarım, organizasyon, öneri ve çözüm ağı. Ağın çalışmalarına 200’den fazla gönüllü var. Gönüllülerin çoğu mimar, iç mimar veya mühendis.
Acil Korona Mekanları’nın amacı, uzmanlıkları ve meslekleri sayesinde sağlık sistemine maksimum katkı sağlayarak ülke genelinde gerekli mimari tasarımları yapmak, salgına karşı hastaneleri daha donanımlı hale getirmek, sağlık çalışanlarının dinlenme ve konaklama sorunlarını çözmek. Bunun akabinde, dünyada örneklerini gördüğümüz hızlı üretilebilecek, kolay nakledilebilecek, modüler ünitelerle hastanelerin servis ve yoğun bakım kapasitesini arttırmak, hastanelerden izole triaj ve ön tanı üniteleri oluşturmak, karantina mekanları düzenlemek ve sahra hastaneleri tasarlamak ağın öncelikleri arasında.
“Korona virüsü pandemisine karşı mücadele pek çok alanı harekete geçirdi kuşkusuz. Mimarlık alanında da bu mücadelede düşebilecek görevlere dair somut adımlar atılmaya başlanmıştı. Acil Korona Mekanları Ağı’nın da doğuşu ülkemizde olası sağlık mekanları ihtiyacı üzerine doğdu.” diye başlıyor söze mimar Deniz Öztürk. Farklı ülkelerden ilham olan örnekleri paylaşıyor: “İtalyan mimarlar Carlo Ratti ve Italo Rota'nın, korona virüsü pandemisine karşı savaşan hastanelere eklenebilecek bir nakliye konteyneri içinde ek yoğun bakım kapsülleri tasarımı bizlere böyle bir ağ oluşturmamız için ilham oldu. Çin’de 10 günde inşa edilen hastane, ABD, İngiltere ve İspanya’da fuar merkezlerinin karantina hastanelerine dönüştürülmesi, Hindistan’da tren vagonlarının acil müdahale üniteleri haline getirilmesi tüm dünyada salgınla mücadelede mekansal ihtiyaca dönük üretilen çözümlerden birkaçı.”
DÜNYADAN ÖRNEKLER
Acil Korona Mekanları Ağı’nın çalışma gruplarından biri, dünya örneklerini araştırma ve veri toplama üzerine. Ağ çalışmalarını sürdürürken bir taraftan da tüm dünyadan örnekler inceleniyor. Öztürk, örnekleri sıralamayı devam ediyor: “Örneğin İtalya’da ek yoğun bakım kapsülleri olan CURA ya da Filipinler’de karantina hastanesinin bir ofis tarafından tasarlandığını görüyoruz. ABD’de evsizlerin barınması için karavanlar kiralandığını, İspanya’da pandemi hastanesine dönüştürülen IFEMA Fuar Merkezi’nin bir pavyonunun yine evsizler için barınma mekanına dönüştürüldüğünü görüyoruz. Uygulanmaya süreçleri ise sponsor ya da devlet eliyle yapılıyor. Özellikle spor salonu ya da fuar alanı dönüşümlerinde daha kolektif ve akut durumun gerektirdiği hız ile organize edilip uygulandığını görüyoruz. Bir başka örnek ise Amerikan Mimarlar Enstitüsü, pandemiye karşı mücadele için kamu görevlilerini ve mimarları, uygun ölçekli yapıları geçici sağlık tesislerine dönüştürme konusunda çağrı yayınladı. Tüm dünyada farklı biçimlerde üretimler, yanyana gelişler, çağrılar ve çabalar var.”
NASIL BİR ÇÖZÜM?
Gelelim çözüme. Peki, bu mobil alanların nasıl çözüm üretebileceğine, nasıl kolaylık sağlayacağına dair sorumuzu Öztürk şöyle yanıtlıyor: “Pandemi tüm dünya ve bizim için de oldukça yeni bir durum. İhtiyaçlar farklı ve hassas, ihtiyaçların miktarı da normalin çok üzerinde olduğunda kurulu, mevcut kapasiteli sağlık tesislerinin yetersiz kalmaları oldukça muhtemel. Amacımız, yetersizlik halinde acil medikal bakım birimlerine, sağlık çalışanlarının geçici barınma ihtiyacına, dönüştürülecek karantina mekanlarıyla, teşhis, tanı birimlerine yanıtlar üretebilmek.”
İstanbul’da da iki adet hastane yapılıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, nisan ayının başında yaptığı açıklamada hastanelerin yapımının 45 gün süreceğini söylemişti. Bunlardan birinin Atatürk Havalimanı’na yapılması tartışma konusu da olmuştu. Öztürk, “Yapım süreci ne yazık ki hızlı gibi görünse de salgının yayılım hızı düşünüldüğünde oldukça geç” diyor ve ekliyor: “Acil Korona Mekanları Ağı’nda Atatürk Havalimanı bir karantina merkezine dönüşüm projesine konu olması için gündeme gelmişti. Mevcut mekanın dönüşümü ile yüksek kapasiteli bir karantina merkezi çok daha kısa sürede ve sağlık çalışanlarının pandemiyle mücadelede işlerini kolaylaştıracak bir mekansal organizasyonla da hayata geçirilebilirdi. Hala da geçirilebileceğini umuyoruz.”
TÜM PROJELER İNTERNETTE
Madrid’de IFEMA Fuar Alanı, 5 bin 500 hasta alabilecek bir merkeze sadece 10 günde dönüştürüldü. Faaliyeti yürüten, çalışmayı yapan ise Madrid Gönüllüleri adlı bir topluluktu. Bu örnekte yoğun bakım birimi kadar, karantinada tutulması gereken hastalar da, evsizler de göz ardı edilmemiş. Hindistan’da tren vagonları acil müdahale birimlerine çevrilirken, Çin’de altı günde bin yataklı hastane inşa edildi.
Acil Korona Mekanları da çalışmaya devam ediyor, projeler üretiyor, muhatap olabilecek her kurumla irtibat kurmaya çalışıyor. Şu anda https://acilkoronamekanlari.wordpress.com/ internet sitesinden tüm projeler açık kaynak olarak bulunuyor. Belediyeler, AFAD, il sağlık müdürlükleri, meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları ile görüşerek sürece katkı sunmaya çalışıyorlar. Açık kaynaklı bir kolektif üretim ağı yaratmak istemelerindeki sebep ise dünyanın herhangi bir yerindeki ihtiyaca da karşılık gelebilmesi...