Yelkovanları izliyorlar
İstanbul Boğazı'nda 9 yelkovan kuşuna daha uydu vericisi takıldı
Akdeniz Bilim Komisyonu (CIESM-Mediteranean Sience Comission) tarafından İstanbul Boğazı’nda düzenlenen "Yeni Nesil Genomik, Akustik ve GPS-GSM İzleme Yöntemleri kullanılarak Akdeniz Havzası'ndaki ve Karadeniz'deki Yelkovan Kuşlarının Korunması" projesi sürüyor. Bu kapsamda tehlike altındaki yelkovan kuşunun göç hareketlerini izlemek için düzenlenen ikinci görev başarıyla tamamlandı. Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TUDAV) kurucularından Dr. Asaf Ertan'ın 30 yıl önce geliştirdiği teknikle iki tekne arasına ağ gerildi ve İstanbul Boğazı'nı geçen yelkovan kuşlarının 9’una GPS-GSM cihazı yerleştirildi. Geçen yılki çalışmada olduğu gibi kuşların sırt tüylerine bağlanan vericiler, tüy değişimleriyle beraber düşene kadar yaklaşık 2 ay boyunca konum bilgisi iletecek. Böylelikle bu eşsiz ve tehlike altında olan türün göç yolları ve üreme kolonileri hakkında bilgiler edinilecek.
Geçtiğimiz haftalarda Tarım ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü izni ile gerçekleştirilen bu görev, CIESM Biyoçeşitlilik Başkanı Loriane Mendez'in liderliğinde gerçekleştirildi. Çalışma, Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü, TUDAV, Malta'dan bağımsız uzman Ben Metzger ve Romanya'dan (Agigea Kuş Gözlemevi ve Bükreş Biyoloji Enstitüsü) uzmanlar ile yakın işbirliği içinde yürütüldü.
Proje, TÜBİTAK tarafından desteklenen ve Boğaziçi Üniversitesi (BOÜN) Çevre Bilimleri Enstitüsü yürütücülüğünde Ege Üniversitesi Biyoloji Bölümü, İstanbul Teknik Üniversitesi Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü, Akdeniz Bilim Vakfı (CIESM), Türk Deniz Araştırmaları Vakfı, İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi ve Prince Albert II of Monaco Foundation desteği ile gerçekleşiyor. Elde edilecek veriler yakında CIESM’in web sitesinde yayınlanacak.
30 VERİCİ TAKILMIŞTI
Mayıs 2024’te 30 yelkovan kuşuna İstanbul Boğazı'nda uydu vericileri takılmıştı. BOÜN Çevre Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Raşit Bilgin, “Yelkovan kuşlarıyla yapılacak araştırmalarda önemli bir zorluk var. Bu kuşlar çok hızlı ve çevik olduğu için zarar vermeden yakalanmaları çok zor. Projemizdeki paydaşlarımızla birlikte İstanbul Boğazı’nda yaptığımız birçok denemede başarısız olduk. Ancak Dr. Asaf Ertan’ın geliştirdiği yöntemle bunu başardık. İki duba arasına ağ açılarak deniz üzerinde yelkovan kuşlarının yakalandığı metodun tercih edildiği yöntemle 30 yelkovan kuşunu herhangi bir zarar vermeden yakalayabildik. 30 kuşu uçarken yakalayarak akabinde verici takmak Avrupa’da bir ilk. Bu sayede çok daha fazla veri elde edebileceğiz” bilgisini paylaşmıştı.
