Ders zili çaldı ve milyonlarca öğrenci 2024–2025 eğitim öğretim yılına başladı. Kırtasiye ve gıda ürünlerinin fiyatının artması, servis ücretlerinin yükselmesi, özel okul fiyatlarının fahiş şekilde artması alım gücü düşen velileri zor durumda bırakmaya devam ediyor. İBB’ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı, eğitim harcamalarındaki artışlar ile ilgili bir araştırma yaptı. Araştırmanın sonuçlarına göre göre öğrencilerin temel kırtasiye harcamaları yüzde 71,9, okul için giyim harcamaları yüzde 62,5, okula başlama masrafı yüzde 64,9 oranında arttı.
İPA Başkanı Buğra Gökce, eğitim harcamalarındaki artışın yüzde 120 olduğuna dikkat çekerek, İPA’nın verilerini sosyal medya hesabından paylaştı. Gökçe’nin paylaşımında öne çıkan başlıklar şöyle:
“HER 5 OKULDAN 1'İ ÖZEL OKUL”
“MEB’in örgün eğitim istatistiklerine göre Türkiye’de örgün eğitimde 17,5 milyon öğrenci bulunmaktadır. Toplam 75 bin 19 eğitim kurumu içinde devlete ait kurum sayısı 60 bin 734 iken, özel okulların sayısı 14 bin 281'dir. Özel okulların tüm okullar / kurumlar içerisindeki oranı tarihimizde ilk kez yüzde 19'a çıkmış durumdadır. Bir başka ifadeyle eğitimde piyasa dinamikleri baskın hale gelmiştir.”
“442 BİN 643 ÇOCUK SİSTEM DIŞI”
“Türkiye’de resmi ve özel okullarda zorunlu örgün eğitim sisteminde kayıtlı 17 milyon 558 bin 25 öğrenciden, 442 bin 643’ü sistemin dışındadır. Çocuğunu okula göndermeyen velilere idari para cezası veya bir yıl hapis cezası verilmesi gerekiyor olsa da bu yaptırım fiilen uygulanmıyor.”
“ÜÇTE BİRİ AÇIK LİSELERE GİDİYOR”
“Orta öğretimdeki öğrenci sayısı geçtiğimiz 22 yılda 2 kattan fazla artarak 3 milyon 23 bin 602’den 6 milyon 789 bin 681’e ulaştı, sadece açık lisedeki toplam öğrenci sayısı son 22 yılda dört kattan fazla artarak 464 bin 935’ten 2 milyon 9 bin 480’e çıktı. Başka bir ifadeyle halen ortaöğretimdeki öğrenci sayısının üçte birini açık liseye giden öğrenciler oluşturuyor.”
“850 BİN İLE 2 MİLYON ARASINDA ÇOCUK İŞÇİ VAR!”
TÜİK verilerine göre, 15-17 yaş arasında çocukların işgücüne katılma oranı 2020’de yüzde 16,2 iken, bu oran 2023 yılına gelindiğinde yüzde 22,1 ile son 10 yılın zirvesine çıktı. Resmi verilere göre çocuk işçi sayısı 853 bin olurken uzmanlara göre kayıt dışı olanlarla birlikte bu sayı 2 milyonun üzerine çıkıyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi tarafından paylaşılan bilgide 2013-2024 yılları arasında 695 çocuk işçinin çalışırken yaşamını yitirdiği yer aldı.
“1,5 MİLYON ÇOCUK OKULA AÇ GİDİYOR”
Türkiye, OECD ülkeleri arasında çocuk yoksulluğunda ilk sıradadır. Son dönemde hızlı artan yoksullaşma Türkiye’de önce en hassas durumdaki çocukları vurmuştur. Türkiye’de bugün her 5 çocuktan biri derin yoksulluk sorunları ile yüzleşmekte, yeterli ve besleyici gıdaya ulaşamamaktadır.
“YÜZDE 17'DEN YÜZDE 9'A DÜŞTÜ”
“Ülkemizin eğitime yatırım yapılmasına her gün daha fazla ihtiyacı varken, bilinçli bir şekilde yatırım azaldı. Millî Eğitim Bakanlığı 2002 yılında eğitim bütçesinin yüzde 17'sini yatırıma ayırırken, 2023 yılında bu pay yüzde 9'a düştü.”