Kadıköy’de 83 mekan 6 aydır kapalı
Kadıköy’deki 300’ün üzerindeki eğlence mekanının 83’ü altı aydır kapalı. Aynı işi yaptıkları halde bazı işletmeler mekanlarını açabiliyorken bazılarına hala izin yok. Bu süreci kaldıramayıp mekanlarını tamamen kapatanlar da var
İçişleri Bakanlığı’nın 15 Mart’ta yayınladığı genelge ile “korona virüs salgınından vatandaşları korumak ve salgının yayılmasını engellemek için” Sağlık Bakanlığı ile yapılan değerlendirme sonucu, vatandaşların yakın mesafede bulunarak hastalığın bulaşma riskini artırdığı göz önünde bulundurularak diskotek, bar ve gece kulüpleri kapanmıştı. Bu tedbir, 16 Mart itibariyle işleme kondu.
Kadıköy’deki birçok eğlence mekanının etkilendiği tedbir 1 Haziran’da normalleşme takviminin açıklanmasıyla gevşetildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 1 Haziran’da kabine toplantısı sonrası açıkladığı normalleşme adımlarına göre restoranların, kafelerin, pastanelerin, kıraathanelerin, çay bahçelerinin ve dernek lokallerinin belirlenen kurallar çerçevesinde açılmasına karar verilmişti. Ancak bar, meyhane, gece kulübü gibi eğlence mekanlarının yanı sıra nargile kafeler, bu haktan yararlanamadı.
Kadıköy, 300’ün üzerinde eğlence mekanı, barın olduğu bir ilçe ve İstanbul’un kültür-sanat ve eğlence anlamında Beyoğlu ile birlikte merkezlerinden biri. Kadıköy’deki bar işletmecileri ve çalışanlar, ilk tedbirleri destekleyerek mekanlarını kapattıklarını söylerken, normalleşmeyle birlikte kendileriyle aynı işi yapan bazı mekanların restoran ruhsatı olduğu için açılabildiğini, kendi işletmelerinin ise sadece bar ruhsatı olduğu için açılamadığını belirtiyor.
KREDİYLE AYAKTA KALIYORLAR
83 mekan 6 aydır kapalı. Birçok işletme kredi çekerek ayakta kalmaya çalışırken, bu kapanmayla mücadele edemeyip kapanan mekanlar da var. İşletmeciler, bu mekanlarda yaklaşık bin personelin çalıştığını söylerken, kendi mekanlarının da diğer işletmeler gibi belirlenen kurallar çerçevesinde açılabileceğini belirtiyor.
Moda Eğlence Yerleri Kültür ve Dayanışma Derneği (Moda-Der) Başkanı Günay Önalan, mart ayında alınan önlemleri esnaflar olarak desteklediklerini söylerken normalleşmenin ardından açılamamalarını anlayamadıklarını belirtiyor: “1 Haziran’daki kısmi açılmalar bizi hayal kırıklığına uğrattı. Pandeminin sorumlusu haline geldik. Sadece Kadıköy’de 83 işletme açılmadı. Ne amaçlanıyor, hala anlamış değiliz. 83 isletme aslında 83 ile sınırlı değil. Geçen günlerde Moda-Der olarak yaptığımız bir araştırmayla yaklaşık bin kişinin bu durumdan zarar gördüğünü tespit ettik. Tabii ki bu sadece Kadıköy’de, Türkiye genelini siz hesaplayın. İlk aylarda salgının güzel yönetildiğini düşünmemize yol açan hassasiyetler, nedense 1-2 ay sonra dogmalara, ezberlere kurban edildi. Toparlanmakta güçlük çeken sağlık sistemi batıyor. Hala gece 24.00’ten sonra kesilen müzikle, işletmeleri açmamakla mücadele edildiği iddia ediliyor. Bu süreçte mağdur olan bin kişi için umarız sesimizi duyarlar.”
Kadıköy Esnaf Derneği (KADIDER) Başkanı ve Çarşı Meyhane’nin sahibi Tuncay Savaşlı ise mekanı altı aydır kapalı olan işletme sahiplerinden. Savaşlı “Bar ruhsatıyla diger ruhsatlar arasındaki tek fark, barların faaliyet konusu içerisinde müzik yayını izninin de bulunması” derken, artık mekanı tümden kapatmayı düşündüklerini anlatıyor: “Kadıköy’deki bar işletmecileri olarak çeşitli girişimlerde bulunduk derdimizi anlattık ama sonuç alamadık. Kadıköy kalabalık bir yer ve genel olarak sosyal mesafe kurallarına uyulmuyor, önlemler çok zayıf. Vatandaş, salgın bitmiş gibi bakıyor. Durum gittikçe kötüye gidiyor ve açılmakla ilgili bir ümidimiz de kalmadı. Biz mekanımızı tümden kapatmayı düşünüyoruz.”
“MAĞDUR OLANLAR KÖKLÜ MEKANLAR”
Kadıköy barlar sokağı olarak bilinen Kadife Sokak, yıllardır özellikle gençlerin İstanbul genelinde en uğrak yerlerinden biri. Bu sokakta 20 yılı aşkın bir süredir faaliyet gösteren Arkaoda ve Bina’nın ortaklarından Levent Ayber, özellikle bu süreçte mekanlarla ilgili alınan tedbirlerin en fazla köklü işletmeleri vurduğunu düşünüyor.
Ayber, bunun nedenini şöyle belirtiyor: “Bütün bu süreçte hem çalışanlarımıza destek olmaya çalıştık hem de devam eden kira benzeri ödemelerimizi kredi çekerek yapmaya çalıştık. Normalleşme adımları atılsa da bizim gibi ruhsat alma tarihi 2001 öncesi olan ve ruhsatlandırılması Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yapılan işletmelerin hiçbiri açılmamış oldu. Oturma düzeninden çalışma şartlarına kadar bütün kuralları belirlenmiş olarak hizmet vermemiz mümkünken maalesef altı aydır işletmelerimiz kapalı. Bu konuda CİMER ve İçişleri Bakanlığı’na yaptığımız itirazlara cevap dahi alamadık. Bürokratik hata olarak kabul ettiğim bu durumdan ötürü, Kadıköy’de alternatif kültür, sanat, eğlence denince akla gelen kökleşmiş mekanlar açılamıyor. Kapalı olanlar en köklü olan işletmeler.”
“DEVLET DESTEĞİ YETERSİZ”
İki işletmede 37 sigortalı personelin çalıştığını söyleyen Ayber, devlet desteğinin yetersiz kaldığı görüşünde: “Verilen devlet desteğinin yetersizliği nedeniyle kendi kaynaklarımızı kullandık. Malum bizim sektörde çalışanların genellikle hem yaş hem de bu işte geçirdiği çalışma süresi oldukça kısa olduğu için büyük çoğunluğu kısa çalışma ödeneğinden faydalanamadı. Aylık 1000 lira civarında olan ücretsiz izin desteğiyle yaşamaya mahkum kaldılar. Biz işverenler de sadece bazı vergilerin ertelenmesi dışında hiçbir destek almadık.”
Yaşanan durumu ‘bürokratik hata’ olarak niteleyen Ayber, bu konuda adım atılmazsa bu mekanlarda üretimlerini sergileyen sanatçıların da bu durumdan etkilendiğini söyleyerek sözlerini sonlandırıyor.
TAKSİM'DE DE BİRÇOK MEKAN KAPANIYOR
Eğlence mekanlarının yanı sıra tiyatrolar ve kafeler de oldukça zor zamanlar geçiriyor. Mekan kapanmalar Kadıköy’ün yanı sıra, kira bedellerinin yüksek olduğu Beşiktaş, Beyoğlu gibi yerlerde de yoğun olarak yaşanıyor. Son olarak, tiyatro gösterimlerinin, atölyelerin yapıldığı Toy İstanbul, twitter hesabı üzerinden mekanı kapattıklarını duyurdu.
Yine Taksim Beyoğlu’nda Altın Plak, Arsen Lüpen, Birdy Pera, Klein Garden, Kulp, Müşterek, The Bar, Ziba gibi köklü işletmeler de altı aydır kapalı ve birçoğu iflas noktasına gelmiş durumda. Refik Meyhanesi, Kumbara Kafe, Asma Altı, Anahit Sahne gibi mekanlar da pandemi sürecindeki tedbirlere dayanamayarak tümden kapanmak zorunda kalan mekanlardan birkaçı.
Etkinlik ve eğlence sektörünün pandeminin sorumlusu haline getirildiğini savunanlar, ayrıca sosyal medya platformlarından geçtiğimiz hafta profillerini kırmızı renge büründürerek duruma tepki gösterdiler.