'Eğitim için kullanılsın'

Restorasyon çalışmaları bir türlü başlamayan tarihi Mermer Köşk için mücadele sürüyor. Koruma Kurulu yetkililerinin ölçüm çalışması yaptığı bilgisini veren Kadıköy Lisesi Mezunlar Derneği Başkanı Fatoş Karataş Bağçe, “Bu yapı restore edildiğinde mutlaka eğitim için kullanmalı” diyor

18 Mart 2016 - 09:53

Erhan DEMİRTAŞ
Kadıköy Lisesi’nin içinde bulunan tarihi Muhtar Paşa Köşkü, 2002 yılından beri restore edilmeyi bekliyor. 1886’da yaptırılan namı-ı diğer Mermer Konak, yıllara direnip bugünlere ulaşsa da 1999 depreminde büyük hasar gördü ve 2003 yılında tamamen kapatıldı. Köşkün restorasyonu, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, “Ulusal Eğitime Maddi Katkı Projesi” kapsamına alındı, ancak depremde hasar gören bina sayısının çok fazla olması nedeniyle maliyeti fazla bulunan köşkün yenileme çalışmaları iptal edildi. Bu gelişme üzerine dönemin okul müdürü İbrahim Arısoy, 2003-2004 eğitim yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’ne (İTÜ) başvurdu. İTÜ bir proje çizdi. Bu proje çizim aşamasındayken İl Özel İdaresi, konağın restorasyonunu üstlendi ve yeni bir proje çizmek üzere görevi devraldı. Ancak İl Özel İdaresi şimdiye kadar herhangi bir adım atmadı. Mermer Köşk’ün restore edilmesi için hem eğitimciler hem okulun eski mezunları uzun yıllardır mücadele ediyor.

“KORUMA KURULU EKİPLERİ GELDİ”
Köşkün restore edilmesi için mücadele edenlerden Kadıköy Lisesi Mezunları Derneği Başkanı Fatoş Karataş Bağçe ile son gelişmeler hakkında konuştuk. Eğitimciler ile beraber birçok defa Koruma Kurulu’na başvurdukları bilgisini paylaşan Bağçe, “Koruma Kurulu’na yaptığımız başvurular sonrasında ilk olarak 29 Ocak’ta sonrasında ise 4 Şubat’ta yetkililer inceleme yapmak için Mermer Köşk’e geldi. Rölave ve çizim çalışmaları yaptılar. Ancak sorularımıza tam anlamıyla cevap vermediler. Orijinal ölçüler ile şimdiki ölçülerin birbirini tutmadığını söylediler. Köşkün tavanında çökme olduğu için ölçülerin değişebileceğini söylediler” diye konuştu. Köşkün restore edilmesi için sonuna kadar mücadele edeceklerini ifade eden Bağçe, “Bu yapı restore edildiğinde mutlaka eğitim için kullanmalı” dedi.

“OKULUN BÜNYESİNDE KALMALI”
Köşkün restore edilmesi için yerel basında yazılar yazan Kadıköy Lisesi tarih öğretmeni Nusret Karaca da uzun yıllardır bu konuyla ilgili mücadele yürütüyor. Köşkün tarihi bir miras olduğunu söyleyen Karaca, “ Çabalarım sonrasında bazı yetkilileri harekete geçirmeyi başardım. Mezunlar Derneği ve Kadıköy Belediyesi kendi üzerine düşeni yapmak için gereken çabayı gösteriyor. Köşk restore edilirse kesinlikle okulun bünyesinde kalmalı. Tadilattan sonra birileri çıkıp biz mücadele ettik diyebilir. Biz bunu da umursamıyoruz. Köşk kurtulsun yeter. Ama köşk eğitim için kullanılmalı” diye konuştu.

ÖĞRENCİLER NE DİYOR?
Köşkün restore edilmesini sadece eski mezunlar ve öğretmenler değil öğrenciler de istiyor. 11. sınıf öğrencisi ve okul başkanı Utku Uzunkaya, Mermer Köşk’ün Kadıköy’ün ve Moda’nın tarihi simgelerinden olduğunu ifade ederek, “Öğretmenlerimiz bu tarihi yapının yeniden eğitim için kullanılmasını istiyor. Ben okul başkanıyım. Ben de tüm öğrenci arkadaşlarım adına yüzlerce mezunun verildiği, güzel şeylerin yaşandığı bu köşkün yeniden eğitime açılmasını istiyorum. Umarım yetkililer bu konuda sesimize kulak verir” diyor. Köşkün günden güne zarar gördüğünü belirten Aykut Keser ise “Keşke biz de eski mezunlar gibi bu köşkte eğitim görebilseydik. Öğretmenlerimiz yıllardır bu konuyla ilgili girişimlerde bulunuyor ama şimdiye kadar bir gelişme yaşanmadı. Yetkili kurumlar yenileme çalışması başlatmadığı gibi herhangi bir koruma yöntemi de uygulamıyor. Umarım kısa zamanda yenileme çalışmaları başlar” talebinde bulunuyor.

İLK MEZUN ANLATIYOR
Caferağa’da doğup büyüyen Vildan Batır, Kadıköy Kız Lisesi’nin ilk mezunlarından. 1957 yılında Kadıköy Kız Lisesi’ne başlayan Batır, 1959 yılında mezun oldu. “Okulumuzda çok kaliteli bir eğitim veriliyordu” diyen Batır, İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Anestezi bölümünü kazanmış. 57 yıl önce mezun olduğu okulun bahçesinde buluştuğumuz Vildan Batır, Mermer Köşk ile ilgili anılarını şöyle anlatıyor: “Babam gümrük memuru olduğu için ortaokulu İskendurun’da okudum. Lise 2’ye ise burada başladım. Çok güzel günlerim geçti burada. Öğretmenlerimiz çok kaliteli ve bilgiliydi. Hem samimiyet hem de disiplin vardı. Okulumuzun bahçesi şimdiki gibi değildi. Yemyeşil bir bahçemiz vardı. Koşardık, spor yapardık, eğlenirdik. 19 Mayıs’ta birbirinden güzel etkinlikler düzenlerdik. Deniz hemen yanı başımızda hayaller kurup, denizi izlerdik. Köşkün deposunda elbiselerimizi ve ayakkabılarımızı değiştirirdik. Tertemiz giyinirdik. Öğretmenlerimiz bizimle çok iyi şekilde ilgilendiler. Ben buranın restore edilip yeniden eğitime kazandırılmasını istiyorum. Buranın bir tarihi var. Gençlerin tarihi geçmişi olan mekânlarda eğitim görmesi oldukça önemli. Umarım çabalarımız sonuç verir de okulumuz yeniden öğrencilerle dolar.”

KADIKÖY’ÜN SİMGELERİNDEN
Mermer Köşk olarak bilinen Muhtar Paşa Köşkü, 1886’da Mahmut Muhtar Paşa tarafından yaptırıldı. Kadıköy’ün en önemli simgelerinden biri olan Mermer Köşk uzun yıllar Kadıköy Kız Lisesi olarak hizmet verdi. Kadıköy üzerine yazdığı araştırma kitaplarıyla tanınan Dr. Müfid Ekdal, Mermer Köşkü şu sözlerle anlatıyor: “İnşa edildiği dönemin mimari özelliklerini taşıyan ve geniş bahçesini süsleyen heykelleriyle Kadıköy’ün en önemli yapılarından biri olan köşk, 1886 yılında bir Levanten tarafından İtalyan bir mimara yaptırılmıştır. Dış cephesi mermer olduğu için Mermer Konak ismini almıştır. 1897 yılında Mahmut Muhtar Paşa’nın eşi Nimetullah Sultan tarafından Rum asıllı Dimitri Veldemi’den satın alınmıştır. Köşk bu tarihten 1956 yılına kadar aynı ailenin mülkiyetinde kaldığı için daha çok Mahmut Muhtar Paşa köşkü olarak tanınır.”  1956 yılına kadar ailenin mülkiyetinde kalan Mermer Köşk, 1956 yılında kamulaştırılarak Milli Eğitim Bakanlığı’na devredilince, Kadıköy Kız Lisesi adıyla 1957 yılında eğitim-öğretim vermeye başladı.
 

ARŞİV