'Kadıköy'de görev yapmak bir ayrıcalıktır'
8 yıla yakın Kadıköy Cumhuriyet Başsavcısı olarak görev yapan Kemal Canbaz, dünyanın en büyük adliye sarayı olan İstanbul Anadolu Adliye Sarayı’na Cumhuriyet Başsavcısı olarak atandı...
Kadıköy’de görev yaptığı 7 buçuk yılın ardından, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun 3 Mayıs 2011 tarihli kararnamesiyle İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na atanan Kemal Canbaz ile yeni görev yeri ve Kadıköy’le ilgili bir söyleşi yaptık.
Kadıköy Cumhuriyet Başsavcılığı göreviniz sona erdi. Uzun yıllar Kadıköy’de görev yapan bir Başsavcı olarak neler hissediyorsunuz?
1 Aralık 2003 tarihinde Kadıköy Cumhuriyet Başsavcılığı’na tayin oldum. Buraya gelmeden önce 6 buçuk yıl Üsküdar Başsavcılığı yaptım. 7 buçuk yıl da Kadıköy Cumhuriyet Başsavcılığı görevini yürüttüm. Kadıköy Başsavcılığı benim 10. görev yerim.
İlk olarak 1975 yılında Kars Susuz’da göreve başladım. Daha sonra sırasıyla Antalya Kumluca, Çanakkale Ezine, Çanakkale Merkez, Zile, Küçükçekmece, Adana, Pendik, Üsküdar ve son olarak da Kadıköy Başsavcılığı’nda görev yaptım.
Kadıköy’de görev yaptığım bu 7 buçuk yıllık süre içerisinde çok güzel duygularla görevimi yürüttüm. Gerek Kadıköy halkı gerek Kadıköy Adliyesi’nde beraber çalıştığım arkadaşlarımdan, meslektaşlarımdan çok büyük yakınlık, büyük destek gördüm.
Çalıştığınız yerler arasında, en çok hangileri sizi etkiledi?
Bu soruya her zaman cevabım şu olmuştur; ilk görev yerim Kars Susuz ve Kadıköy. Yani ilk ve son görev yerlerimin benim için yeri ayrıdır. Üzerimde derin etkiler bırakan çalışma yerleri oldular.
Neden özellikle bu ilçeler?
Türkiye’nin çok değişik yerlerinde görev yaptım. Çok mahrum yerlerinde de, Kadıköy gibi en güzel ilçesinde de çalıştım. İnsana bulunduğunuz yeri sevdiren, arkadaşlar arasındaki diyalog, dayanışma oluyor. Kadıköy’de, 7 buçuk yılın nasıl geçtiğini anlamadım. Daha dün göreve başlamış gibi hissediyorum kendimi. Hani derler ya “Kadıköy’de yaşamak bir ayrıcalıktır” diye, ben de diyorum ki “Kadıköy’de görev yapmak bir ayrıcalıktır.” O nedenle Kadıköy’de görev yapmaktan dolayı kendimi çok mutlu ve şanslı hissediyorum.
Buradaki görevimden ayrılıyorum. 3 Mayıs 2011 tarihinde çıkan kararnameyle İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na atandım. Kadıköy de dahil Anadolu Yakası’nda bulunan 7 ilçenin Başsavcılıkları tek bir Adliye’de toplanacak. İstanbul Anadolu Adliyesi ismiyle birleştirilecek olan bu Adliye’deki görevime başlamış bulunuyorum.
En uzun çalışma yeriniz Kadıköy olmuş. Kadıköy Adliyesi, iş yoğunluğu açısından İstanbul’un en yoğun adliyelerinden biri. Neler yaşadınız bu süre içinde?
Elbette çok yoğun bir iş kapasitesi olan bir yer Kadıköy. Türkiye’deki birçok ilden daha fazla soruşturma evrakının geldiği, çok daha fazla davaların açıldığı bir Adliye burası. Türkiye’deki en büyük 8-10 adliye içine girer diye düşünüyorum.
Örnek vermek gerekirse; Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı’nda bir yılda 25–26 bin dolayında soruşturma evrakı gelir ama bize geçen yıl 54 bin 3 soruşturma evrakı geldi. Yani Eskişehir’in 2 katı ki bu daha önceki yıla göre biraz daha azalmış bir rakam. Bu yıl da yılbaşından bu tarafa gelen soruşturma evrakı sayısı 27 bin 666. Oldukça yüksek bir rakam.
Türkiye’nin gündemine oturan birçok önemli dava da Kadıköy Adliyesi’nde görülüyor. Son bir yıl içinde ne tür davalar açıldı Kadıköy’de? Bunlar sizin meslek yaşamınızı nasıl etkiledi?
Adli yönden, kanuni olarak ne yapılması gerekiyorsa her soruşturmada, her davada mevzuat dâhilinde hareket ediliyor. Her meslek sahibi, işinin hakkını verdikten sonra hiçbir sıkıntı olmadan görevinizi yapıyorsunuz.
Şu anda kaç kişi görev yapıyor Kadıköy Adliyesi’nde?
Şu anda 1 Başsavcı, 4 Başsavcı vekili ve 50 savcı var. Son atamalarla gelen 9 hâkimi de eklersek 76 hâkim Kadıköy’de görev yapıyor. Daha önceki komisyon başkanımız Erdal Şahin, mayıs ayında emekli oldu. Adalet Komisyonu üyemiz olan Raif Akman, Haziran başında emekli oldu. Bundan 3 gün önce belli olan görevlendirmelerde 3. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Mehmet Selçuk, Adalet Komisyonu Başkanlığı’na getirildi. Komisyon üyesi olarak da Abdüllatif Tüzün isimli bir hâkim arkadaşımız görevlendirildi. Yeni Başsavcımız Ekrem Aydıner de bu hafta başında görevine başladı. Benim yerime atanan Başsavcı Ekrem Ayınder Bey’e de çalışmalarında başarılar diliyorum.
Siz hala Kadıköy Adliyesi’nde bulunuyorsunuz. Kartal’daki Büyük Adliye Sarayı’nın inşaatı ne durumda?
Kartal E-5 yolu kenarında yapımı devam eden, dünyanın da en büyük adliye sarayı unvanına sahip olan İstanbul Anadolu Adliye Sarayı’nın inşaatı devam ediyor. Bu Adliye Sarayı toplam olarak 360 bin metrekare kapalı alana sahip çok büyük bir yer. Tamamlandığında, Anadolu Yakası’nda faaliyette bulunan Kadıköy, Üsküdar, Kartal, Ümraniye, Sultanbeyli, Pendik ve Tuzla Adliyeleri birleştirilecek. Beykoz Adliyesi şimdilik birleştirilmiyor.
Kadıköy’deki yoğun iş temposunun ardından şimdi 7 adliyenin başına geçiyorsunuz. Neler yapmayı hedefliyorsunuz?
Az önce de belirttiğim gibi dünyanın en büyük Adliye Sarayı’na geçiyoruz. Bir de bu birleşmeler tamamlandığında İstanbul Anadolu Adliye Sarayı’nda 220 dolayında savcı görev yapacak. 25 dolayında başsavcı vekilinin görevlendirileceğini, toplam hâkim sayısının da 400 dolayında olacağını tahmin ediyoruz. Personel sayısı 2 bini geçecek. İstanbul Anadolu Başsavcılığı’na bağlı 10 cezaevi bulunuyor. Cezaevi personeliyle birlikte 5 bine yakın bir çalışan sayısı olacak.
Hazırlık dönemi için ilk etapta ben ve 4 Başsavcı vekili arkadaşım atandı. Bu dört arkadaşım yeni Adliye Sarayı’nda kendi odalarında çalışmalarına devam ediyor. Ben de bir hafta–10 gün içerisinde yeni yerime taşınacağım. Şu anda yeni taşınacak birimlerin proje üzerinde yerleştirilmesi çalışmalarını yürütüyoruz. Bunu tamamladık diyebilirim. İstinaf mahkemeleri olarak bilinen Bölge İdare Mahkemeleri de geçici olarak büyük adliye sarayına taşınacak. Bunların sayısı kısa bir süre önce 36’dan 66’ya yükseltildi. Şimdi ilk etapta Bölge İdare Mahkemeleri’nden 50’ye yakınını faaliyete geçirmeyi düşünüyoruz.
Yeni Adliye Sarayı bu kadar büyük olunca ister istemez akla yeni istihdam yaratılacak mı sorusu geliyor…
Bu büyük Adliye’nin işletimi klasik usulle olmayacak elbette. Yeni bir sistemle işletilecek. Yemekhanesi, otoparkı, özel güvenliği, temizliği ihaleye verilecek. İnşaatın bitim tarihi yaklaştığında, bütün bu birimler ihaleye açılacak. Bir günde 100 bin insanın bu Adliye Sarayı’na girip çıkacağı düşünülüyor, dolayısıyla bu binanın ve vatandaşların güvenliğinin, koordinasyonun çok iyi yapılması gerekiyor.
Kadıköy Adliyesi’nin boşalan binaları nasıl kullanılacak?
Şu an nasıl kullanılacağı belli değil. Bahariye Caddesi’ndeki karşılıklı iki bina Adalet Bakanlığı’na tahsis edilmiş ancak Hazine’ye ait olan binalardır. C Binası dediğimiz Hasanpaşa’daki ticaret mahkemelerinin bulunduğu bina, Adalet Bakanlığı’nın kendi binasıdır. Yine Hasanpaşa’da D Binası dediğimiz bina da kiralıktır. Dediğim gibi bu binaların, biz taşındıktan sonra nasıl kullanılacağı henüz netleşmedi.
ADLİ SİCİL KAYDI NEREDEN ALINACAK?
En çok merak edilen de işe girerken istenen Adli Sicil Kaydı belgesinin nereden alınacağı. Bu belgeyi almak için de Kartal’daki Adliye Sarayı’na mı gitmemiz gerekecek?
Şu anda netleşen bir durum yok. Geçtiğimiz yıl yapılan bir düzenlemeyle Adli Sicil Kaydı’nın Kaymakamlıklar tarafından verilmesi de mümkün olacak. Ancak bu düzenleme henüz faaliyete geçirilmedi. Bunun biran önce uygulamaya sokulması gerekiyor. Çünkü sırf geçen sene Kadıköy Adliyesi’nden adli sicil kaydı alan vatandaşların sayısı 160 bin! Tüm bu birleştirilecek 7 adliyeden alınan adli sicil kaydı sayısı ise 732 bin. Oldukça yüksek bir rakam gerçekten. Zaten metro inşaatının tamamlanmasıyla ulaşım da kolaylaşacak.
Röportaj: Semra ÇELEBİ
Fotoğraflar: Sinem TEZER