15 bayram geçti, Hasanpaşalı bayram edemedi!

1993’te kapatılmıştı. Yıl 2017. Gazhane, tam 24 yıldır, neredeyse çeyrek asırdır onarılmayı bekliyor. 2014’te başlayan restorasyonu ise 15 dini ve resmi bayram, bir darbe girişimi, bir referandum gördü ama hala bitirilemedi…

06 Eylül 2017 - 18:00

Türkiye’nin en önemli endüstriyel kültür miraslarından biri olan Kadıköy’deki tarihi Hasanpaşa Gazhanesi’nin restorasyonu yıllardır bitirilemedi. Mülkiyeti ve sorumluluğu İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde olan, Ocak 2014’te ihalesi yapılan ve Mart’ta başlayan çalışmalar, 1 yılda bitirileceği açıklanmasına rağmen 3.5 yıldır sürüyor!

Bu haberimizi de kaleme almadan evvel, restorasyondaki gelişmeleri kamu adına öğrenip siz okurlarımıza aktarabilmek için şirket yetkililerinden randevu talep ettik ama olumlu yahut olumsuz bir geri dönüş alamadık.

Gazete Kadıköy olarak konuyu pek çok kez sayfalarımıza taşıdık. Fikri takip haberlerimizin geçmişine şöyle bir uzanacak olursak konuyla alakalı en yakın tarihli haberimiz Eylül 2016 yani bundan tam 1 yıl öncesi. ‘’Gazhane başka bayrama…’’ başlığıyla yayınladığımız bu haberde, ‘’Hasanpaşa Gazhanesi’nin restorasyonu 2.5 yıldır hala bitmedi. Hizmete gireceği açıklanan tarihin üzerinden iki bayram geçti, Gazhane bayram edemedi... Yıllarca hava gazı üreten tarihi endüstri mirasının restorasyonu sorunsuz tamamlanabilirse, kültür sanat merkezi olacak’’ demiştik. 

Bundan bir önceki haberimiz de 2015 yılının Kasım ayındaki manşetimizdi. Haber için ilçemizin bu özel yapısının yenileniş sürecini yerinde görmek üzere bir ziyaret gerçekleştirmiştik. Yapının restorasyon işini, Mekke’de bulunan Kâbe ve tavaf alanını çevreleyen Osmanlı revaklarının restoresi, Çamlıca Camii gibi işlerle bilinen Güryapı İnşaat A.Ş yürütüyor. O zamanki proje müdürü Recep Tokalak, “Hem biz hem Büyükşehir, bu işte çok hassas ve titiz davranıyoruz. Eksik ve hatalı bir şey yapmamak için ince eleyip sık dokuyoruz. Burası uzun zaman boş ve bakımsız kaldığı için alanın ve gazhane binalarının temizlik aşamaları zaman aldı” demişti.

Topbaş’ın Gazhane ziyareti

İBB Başkanı Kadir Topbaş da Mayıs 2015’te düzenlenen  "Hasanpaşa'daki Kadıköy Gazhane Binaları Restorasyonu Tanıtım Töreni"nde yaptığı konuşmada, "Yıllardır atıl vaziyette duran tarihi Hasanpaşa Gazhanesi enerji müzesi ve kültür merkezine dönüştürülecek. Burası odak noktası, çekim merkezi olacak. Bu kadar yoğun yaşayan Kadıköy'ün 'ciddi bir kültür merkezi ve müzeye ihtiyacı var' dedik. İnsanların gelip kültür-sanat faaliyetlerini yürütebileceği bir alan olacak. Proje, burada yaşayan insanlarımıza keyif verecek ve çevresini de olumlu yönde etkileyecek’’ demişti. Topbaş, projenin açılışını 15-16 ay sonra yapmayı planladıklarını dile getirmişti. Topbaş’ın bu açıklamasına göre Gazhane’nin Eylül 2016’da yani bundan tam 1 yıl evvel açılmış olması gerekiyordu.

Tesadüf o ki Topbaş geçtiğimiz günlerde bizzat Hasanpaşa’yı ziyaret ederek, çalışmaları yerinde inceledi. İBB’nin web sitesinde yer alan habere göre Topbaş,  “Uzun soluklu bir iş restorasyon işi. Kolay bir iş değil. Çünkü hem özgün malzemeyle doğru iş yapmak zorundasınız ve iğne ile kuyu kazmaya benzer. Tarihi tekrar ayağa kaldırıyoruz. Koruma kullanma dengesini kurmak suretiyle bu işi yapacağız. Yeni fonksiyonlar veriyoruz’’ dedi.  

Restorasyon biterse…

87 milyon TL’lik bir ihale yatırımı yapılan Hasanpaşa Gazhanesi’nde 32 dönümlük alanda, 20 adet binanın restorasyonu sürüyor. Restorasyon sonrasında enerji sistemleri müzesi ve bilgi tüneli, uluslararası sergi salonu, açık pazar yeri, atölye, 300 kişilik çok amaçlı gösteri salonu, çocuk bilgilendirme evi, 3  cep sineması, 40 kişilik 3d sinema ve fuaye alanı, kütüphane, seyir terası, restoran ve kafeterya ile 300 araç kapasiteli otopark yeri olacak.

MAKUS TALİHLİ ENDÜSTRİ ÇINARI

Tescillenmiş bir endüstri mirası olan Hasanpaşa Gazhanesi, Anadolu yakasının en eski sanayi tesislerinden. Geçmişte İstanbul’un yakıt ihtiyacının karşılandığı üç önemli tesisten biri olan ve Osmanlı endüstriyel mirasının örneklerinden olan yapı, 1892’de hizmete girmişti.1945’te İETT’ye bağlandı. Talep azalması nedeniyle 1993’te faaliyetine son verildi. O tarihten bugüne de, İstanbul’da türünün son örneği olarak kaderine terk edildi. Gazometreleri sökülüp satıldı, çöplük oldu. Farklı dönemlerde hurda, kömür deposu, otobüs garajı, İETT bürosu olarak kullanıldı. Daha sonra SİT alanı ilan edildi. ‘Kültür merkezi’ olacağı pek çok kez ifade edilmiş, ama her seferinde yine çürümeye bırakılmıştı. Yetkililer restorasyona, kapatıldıktan 24 yıl sonra başlayabildi.


ARŞİV