240 ay vade ne getirecek?
Emlak Konut GYO, konut satışlarındaki durgunluğu hızlandırmak için 240 ay vadeli konut projesini başlattı. Ekonomist - Gazeteci Çetin Ünsalan, “Bankaların, kredisi yeterli olmayanlara teminat karşılığı kredi vermesi, önümüzdeki süreçte ABD’deki ‘Mortgage’ krizi benzer bir fotoğrafı bizim de yaşamamızı kaçınılmaz kılıyor” diyor
Emlak Konut GYO tarafından şubat ayı itibariyle başlatılan ve 31 Mart tarihinde sona erecek 20 yıl vadeli konut kampanyası şu sıralar ekonomi piyasasının ana gündem maddesini oluşturuyor. Emlak Konut tarafından başlatılan kampanyada konutlar yüzde 5 peşinatla satılacak. Öte yandan bu kampanyada 240 ay vadeli konut kredisiyle, yani 20 yıl vadeyle konut satın alınabilecek. Vatandaşlar normalde yüzde 20 olan peşinatın sadece yüzde 5’lik bölümünü ödeyecekler. Kalan yüzde 15’lik kısmını ise konut teslim tarihine kadar ödeyebilecekler. Emlak Konut’ta bu kapsamda ev satın alacaklar 20 yıl vadede yüzde 0,79 faiz, 10 yıl vadede 0,45 faiz ödeyecekler. 60 ay vade seçeneğini değerlendirenler ise faiz ödemeyecekler.
Kampanya Emlak Konut GYO bünyesindeki 30 farklı projede uygulanıyor. Kadıköy sınırları içerisinde resmi olarak kampanyaya dâhil olan projeler yok ancak Anadolu Yakası’nda 4 farklı proje Emlak Konut GYO’nun projesi içinde yer alıyor. Peki, bu kampanya Kadıköy’deki konut fiyatlarını nasıl etkileyecek? Uzmanlar ile konunun detaylarını konuştuk.
“KRİZE NEDEN OLABİLİR”
Ekonomist-Gazeteci Çetin Ünsalan, gayrimenkul fiyatlarının ulaşılabilir olmadığını hatırlatarak banka kredilerinin kredi almak için yeterli olmayan vatandaşlara teminat karşılığında verilmeye zorlandığını ve 400 Milyar TL’yi aşmış bir tüketici kredi borcunun olduğunu vurguladı. Bu durumun uzun vadede bir krize yol açabileceğine dikkat çeken Ünsalan, ABD’deki Mortgage sistemine vurgu yaparak şunları söyledi: “Orta gelirli vatandaşlar, bugün bankalara en borçlu ve geçinemeyen kesim. İşsizlik burada da problem. Ortaya konulan fiyatlar ise, ulaşılabilir değil. 400 milyar TL’yi aşmış bir borç ortamında orta gelirden de beklentinin karşılanması mümkün gözükmüyor. Piyasada eder ile değerin birbirine karışması, insanların alım gücünü kaybetmesi, bankacılığın kredibilitesi yeterli olmayanlara teminat karşılığı kredi vermeye zorlanması, önümüzdeki süreçte ABD’deki ‘Mortgage’ krizi benzeri bir fotoğrafı bizim de yaşamamızı kaçınılmaz kılıyor. Zaten cebinde parası olup, nakit alabilecek olanlar da o dönemi bekliyor.”
“BAHAR AYINDA FİYATLAR YÜKSELECEK”
ERA Gayrimenkul uzmanı Uğur Karaman, 2016 yılında konut fiyatlarındaki yükselişin daha düşük oranlarda kalmasının 20 yıl vade kampanyasına ilgiyi arttıracağını belirtiyor. Uğur Karaman’a göre, kampanya boyunca Emlak Konut GYO kampanya dâhilindeki konutların fiyatlarında bir artış gerçekleştirilmeyecek. Kampanyaya dâhil olmayan konut projelerinin de fiyatlarında düşüş yaşandığını söyleyen Karaman, “Rekabet kuralı gereği fiyatlarını aşağıya çekmeye başladılar. Kampanya boyunca sıfır konutların fiyatlarında bir artış olmayacak ancak kampanya sonrası nisan ve mayıs aylarında sezonsal olarak artış gösteren satış adetlerinden fiyatlarda yukarı doğru bir artış görülmesi bekleniyor” dedi.
Kadıköy bölgesinde kampanyaya resmi olarak katılan projenin olmadığını belirten Karaman, “2010 ile 2015 yılları arasında çok hızlı bir artış gösteren Kadıköy’deki konut fiyatları 2016 yılında sabit kalmış hatta bazı yerel müteahhitler fiyatlarını aşağıya çekmişti. İkinci el konut fiyatlarına da yansıyan bu fiyat baskısı kampanya süresince sabit kalacak” değerlendirmesinde bulundu.
“KONUT STOKU FAZLA”
Gayrimenkul uzmanı Muhsin Marangoz ise Emlak Konut GYO’nun başlattığı projenin şu an durma aşamasına gelen konut piyasasını hareketlendireceğini ancak Kadıköy’ü çok fazla etkilemeyeceğini söyledi. Kadıköy’de parsel bazlı bir dönüşümün yaşandığını belirten Marangoz, “Bağdat Caddesi’nde kredisiz nakit satışlar ve yüksek maliyetli gayrimenkuller yoğunlukta. Dolayısıyla insanlar çok fazla kredi kullanmak istemiyor. Satışlarda artış var. Ancak arzda, gayrimenkul stokunda da çok fazla artış var. Dolayısıyla satışların tıkanıp yavaşlayacağını, TL bazında gayrimenkul fiyatlarının düşmeyeceğini düşünüyorum ve 2002 ile 2015 arasındaki gibi primler yapacağına inanmıyorum” dedi.
“PEŞİN ALSINLAR”
Bir başka Gayrimenkul Uzmanı Alev Demirkol ise gayrimenkulü peşin olarak almanın vatandaşlar açısından daha avantajlı olduğuna dikkat çekti. Banka kredileri yerine peşin ev almayı tavsiye eden Demirkol, “Uzun vadeli krediyi işin içine soktuğunuzda 600 veya 700 Bin TL bazında alabileceğiniz bir gayrimenkulü peşin olarak aldığınızda pazarlık da yaparak çok daha düşük fiyatlara alabiliyorsunuz. Bunun yanında ödeme gücü olmayan insanlara kredi aldırdığınızda satın alınan gayrimenkul ipotekli olabiliyor. Bunun yanında teminat gösterme durumunu göz önüne aldığımızda kredi borcunu ödeyemeyecek ve buna bağlı olarak icralık olacak kişi sayısı da artacak. Bu nedenle ev alacaklara kredi ile ev almalarını tavsiye etmiyorum” diye konuştu.
ZAM YAPILACAK MI?
Vatandaşların en çok merak ettiği konu ise kampanya öncesi konutlara zam yapılıp yapılmayacağı. Emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat Kurum, “Kampanyayı laf olsun diye yapmıyoruz. Kampanya açıklandıktan sonra kimsenin zam yapmasına müsaade etmeyeceğiz. Ancak yükleniciler vaat ettikleri yüzde 20 stokları satıp bitirdikten sonra bir fiyat artışı talep ederse bunu da oturup konuşuruz” açıklamasını yapmıştı.