3 yılda 1004 kadın öldürüldü
Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesinden bu yana 1004 kadın cinayeti işlendi. 723 kadın ise şüpheli bir şekilde öldürüldü
Kadınların her türlü şiddet ve ayrımcılıktan korunmasını amaçlayan kısaca "İstanbul Sözleşmesi" denilen "Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi"11 Mayıs 2011'de İstanbul'da imzaya açılmış 1 Ağustos 2014'te yürürlüğe girmişti. İmzacı ülkelerin başında da Türkiye yer alıyordu.
Türkiye, 20 Mart 2021'de Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararıyla imzasını geri çekti. İstanbul Planlama Ajansı (İPA), sözleşmeden çekildikten sonra kadınların yaşadığı şiddete yönelik araştırma yaptı. İPA araştırmasına göre Türkiye’nin 2021’de İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesinden bu yana 1004 kadın cinayeti işlendi, 723 kadın ise şüpheli bir şekilde öldürüldü.
Araştırmaya göre kadınları öldüren kişilerin büyük çoğunluğu “evli oldukları erkekler”. 2021 Temmuz ayından 2024 yılının Haziran ayına kadar 435 kadının evli oldukları erkekler tarafından, 122 kadının birlikte olduğu erkek tarafından ve 79 kadının ise eskiden evli oldukları erkekler tarafından öldürüldü.
635 KADIN EVİNDE ÖLDÜRÜLDÜ
Araştırma sonuçlarına göre 2021 yılından bu yana kadın cinayetlerinin büyük çoğunluğu evlerinde işlendi. 635 kadın evlerinde, 162 kadın sokak ortasında öldürüldü.
Araştırmada İstanbullulara Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesinden çekilmesini doğru bulup bulmadıkları da soruldu. Katılımcıların yüzde 63,5’i doğru bulmadığını yüzde 13,2’si doğru bulduğunu ve yüzde 23,3’ü fikrinin olmadığını belirtti.
İstanbulluların yüzde 70,7’si kadınların en çok ev içerisinde şiddete uğradığını düşündüğünü, yüzde 23,3’ü sokakta, yüzde 2,8’i toplu ulaşımda, yüzde 1,4’ü işyerinde ve yüzde 1,9’u ise kadınların her yerde şiddete uğradığını düşündüğünü belirtti.
HUKUKİ SÜREÇ NE OLMUŞTU?
Türkiye’nin bir gecede Cumhurbaşkanı kararıyla Sözleşme'den çıkarılmasına, kadın örgütleri ve siyasi partiler tepki göstererek kararın iptali için dava açtı. Danıştay 10. Dairesi, Cumhurbaşkanı kararının iptal istemini 3'e karşı 2 oyla reddetti. Karara şerh koyan iki hakim, İstanbul Sözleşmesi'nin feshinin Anayasa'ya aykırı olduğunu belirtti. Bu karara karşı kadın örgütleri temyiz başvurusunda bulundu. Yapılan temyiz başvuruları Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nda görüşüldü ve Türkiye’nin sözleşmeden çekilmesini “hukuka uygun bulunarak 2 Ocak 2023'te oyçokluğuyla reddedildi.