Kurulduğu 2014 yılından bu yana 11 seçimde görev yapan Oy ve Ötesi Derneği, 31 Mart 2024 tarihinde yapılacak yerel seçimlerde de sahada olacak. Seçim günü 49 ilde 50 bin gönüllü ile görev yapacak olan Oy ve Ötesi Derneği'nin Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Bilgiç, oy verme işlemleri sırasında dikkat edilmesi gerekenlere ve herhangi bir usulsüzlük ile karşılaşılması durumunda yapılacaklara ilişkin bilgi verdi.
“SÜRECİN SEKTEYE UĞRATILMASI HUKUKEN MÜMKÜN DEĞİL”
Sandık müşahitlerinin dikkat etmeleri gereken konulara değinen Bilgin, “Müşahitlerimizden; seçim günü doğu illerimizde 05:45’te, batı illerimizde ise 06:45’te görev alacakları okullarda hazır bulunmalarını rica ediyoruz. İstanbul için konuşur saat 07:00’de sandık kurulu oluşturulacak ve sandık kurulu ant içecek. Sandık kurulu en az 4 kişi ile oluşturulmalıdır. İlk dikkat edeceğimiz husus burası. İkinci aşamada sandık kurulu başkanının aldığı çuval açılacak ve içerisindeki pusula ile zarflar sayılacak. Burada sayımı yapılan tüm pusulaların, zarfların, mühürlerin tutanak defterine işlenmesi gerekiyor. Üçüncü aşamada ise saat 07:00 ile 08:00 arası zarfların ve pusulaların mühürlenme süreci var. Burada 3 farklı pusula olacağı için süreç uzayabilir, süreç uzasa dahi mühürlenmiş olan pusulalar ile oy verme işlemi başlatılmak zorundadır. Sürecin sekteye uğratılması hukuken mümkün değildir” dedi.
“PUSULALAR HERKESE GÖSTERİLMELİ”
Bilgin, “08:00 ile 17:00 arası oy verme sürecine giriyoruz. Burada mükerrer oy ve engellilere yardım konularında dikkatli olmak gerekiyor. Son olarak kapıda bekleyen vatandaşımız yok ise 17:00 itibariyle sandık kurulu başkanı oy verme süreci bitmiştir diye ilan edecek ve sayım aşamasına geçilecek. Sandık başında bekleyen vatandaşlarımız var ise de bu durumda 17:00’den önce sıraya girmiş olan vatandaşlarımızın kimlikleri toplanarak oy verme işlemi devam edecektir. Burada müşahitlere ve seçimi izlemek isteyen vatandaşlara alan ayrılıp sayım aşamasına geçilecek. Öncelikle imza listesi kontrol edilecek, oy kullanmayan kişilerin imza kısmı çizilecek. Daha sonra zarflar sayılarak tutanak defterine yazılacak. Sayıma geçtikten sonra ilk olarak Büyükşehir Belediye başkanlığına ait pusulalar sayılacak. Pusulalar herkese gösterilmeli ve tek adaya tercih/evet mührü bastığından emin olunmalıdır. Sayımların sonunda her seçim türüne ait sandık sonuç tutanağı düzenlenecek. Bu tutanak öncelikle sandık kurulu üyeleri tarafından imzalanacak ve mühürlenecektir. Tutanak sandık kurulu üyelerine ve müşahitlere, sandık mührü ve ıslak imzalı olarak teslim edilmelidir. Islak imza ve mühür olmayan sandık sonuç tutanaklarının bir hükmü bulunmamaktadır” şeklinde konuştu.
Seçim gününde herhangi bir usulsüzlük olması durumunda neler yapılabileceğini aktaran Bilgin, “Müşahitlerimiz herhangi bir eksiklik, aksaklık ya da usulsüzlük tespit ettikleri durumda öncelikle sandık kurulu başkanı ve sandık kurulu üyelerine sözlü şikâyette bulunabilirler. Şikayetler; 298 sayılı Seçim Kanunu ve 31 Mart Mahalli İdareler Genel Seçimleri’nde kullanılacak 138 sayılı genelgede yer alan ilgili maddeler doğrultusunda yapılıyor. Şikayetin uygun bulunması durumunda yasaya ve genelgeye uygun prosedür uygulanır. Gerekli adımlar atılmazsa yazılı olarak şikayet edilir. Burada doldurulan dilekçe ve tutanak sandık kurulu mührü, şahitler ve/veya sandık kurulu üyeleri tarafından imzalanır, tutanak defterine işlenir. Bu da kabul görmezse sahada aktif görev alacak avukat gönüllülerimiz kendilerine gerekli adımlar konusunda yardımcı olacaklar. Eğer konu sandık sonuçlarını değiştirecek boyutta bir usulsüzlükse, biz bu dilekçeleri ilgili siyasi partilerle ya da bağımsız adaylarla paylaşarak ilçe seçim kuruluna itiraz etmelerini de özellikle rica ediyoruz” ifadelerini kullandı.
“SANDIKTA GÖZLEM AMAÇLI BULUNABİLİRSİNİZ”
Bilgin, sandığa giden vatandaşların nelere dikkat etmeleri gerektiği konusunda ise şunları söyledi: “Vatandaşlar öncelikle oy kullanacakları sandığa gittiklerinde seçmen listesinde isimlerinin olup olmadığını kontrol etmeli, ardından da isimlerinin karşısında yer alan imza kısmının boş olduğundan emin olmalılar. Bu seçimlerde vatandaşlara zarfla birlikte 3 pusula verilecek. Bu zarfın ve pusulaların mühürlenmiş olduğunu, üzerinde YSK filigranının yer aldığını ve herhangi bir işaretleme (çizik, boyama vs.) olmadığına dikkat etmeliler. Bunlardan emin olduktan sonra kabine girip oylarını kullanabilirler. Bu noktada özellikle büyükşehirlerde pusulalar büyük olabileceği için oy vermek istedikleri partinin ya da bağımsız adayın ismi üste gelecek şekilde katladıktan sonra mührü basmaları, biraz kuruduktan sonra zarfa koymaları daha sağlıklı olacaktır. Bu sayede mühür kurumuş ve diğer pusulalara bulaşması engellenmiş olur. Verilen 3 pusulaya ilave olarak 1 tane de muhtarlık ve ihtiyar heyeti pusulasını zarfa koyacaklar. Genellikle muhtarlık için olan pusula kabin içerisinde yer alıyor. Bununla birlikte toplam 4 pusula bir zarfa konacak ve ağzı kapalı şekilde sandığa atılacak. T.C. vatandaşı olan herkesin, kanunun ona verdiği yetkiye dayanarak doğu illerinde saat 16:00, batı illerinde saat 17:00 itibariyle sandıklarda gözlem amaçlı bulunma yetkisi var. Burada oyların sayılma ve tasnif aşamasını gözlemleyebilirler. Sandık bölgesinde müşahitler ile vatandaşların olduğu alan net olarak ayrılmalı ve müşahitler süreci yakından takip edebilmelidir.”
“HERKESİ SANDIKLARA SAHİP ÇIKMAYA DAVET EDİYORUZ”
Bu seçimde 49 ilde toplam 50 bin gönüllüyle sandıklarda olmayı hedeflediklerini dile getiren Bilgin, “Seçim günü müşahitlerimiz sandık güvenliğini sağlamak üzere, sandık kurullarının oluşturulması, zarf ve pusulaların mühürlenmesi, oy verme sürecinin gözlemlenmesi, bu süreçte yaşanabilecek usulsüzlük ve aksaklıkların giderilmesi, saat 17:00’den sonra ise oyların sayım ve tasnif işlemlerinin yapılması gibi adımlarda aktif olarak görev alacaklar. Sandık sonuç tutanakları oluşturulana kadarki tüm sürece şahitlik etmenin yanı sıra herhangi bir itiraz durumu söz konusu olduğu takdirde de yasaya ve genelgeye uygun adımlar çerçevesinde gerekli prosedürleri gerçekleştirecekler. Bu kapsamda oluşabilecek soruları için avukat gönüllülerimiz desteğe hazır bir şekilde bekliyor olacaklar. Herkesi aktif vatandaş olmaya, demokratikleşme sürecine katkı sağlamaya ve sandıklara sahip çıkmaya davet ediyoruz. Daha çok gönüllüye ihtiyacımız var. Nasıl olsa birileri gidiyor diyerek rahatlamayalım çünkü birçok kişi böyle düşünmeye başladı. O biri siz olun, beraberce oyumuza, demokrasimize, geleceğimize sahip çıkalım. 31 Mart Yerel Seçimleri kapsamında Oy ve Ötesi gönüllüsü olmak için www.gonulluyonetimi.org adresinden gönüllü kaydınızı oluşturabilirsiniz” dedi.