8 bin TL altı ilan sayısı 9'a düştü
Kadıköy Geçinemiyoruz Platformu “Kalıcı Konut Krizine Doğru, Kadıköy Kiralık Konut Raporu” kasım ayı verilerini açıkladı. Kadıköy’de ortalama kira 24 bin 731 TL’ye ulaşırken, 8 bin TL altı sadece 9 tane kiralık daire ilanı kaldı
Kadıköy Geçinemiyoruz Platformu tarafından nisan ayından itibaren düzenli olarak yayınlanan “Kalıcı Konut Krizine Doğru, Kadıköy Kiralık Konut Raporu” kasım ayı verileri açıklandı. Araştırma yöntemi olarak 30 Kasım 2022 tarihinde internet sitelerinde yer alan kiralık ilanlar baz alındı. Araştırmanın yapıldığı gün itibariyle sahibinden.com sitesinde bin 57 ilan yer alırken, kiralık oda, paylaşımlı daire ilanları araştırma kapsamına alınmadı. Araştırma geriye kalan 982 ilan üzerinden gerçekleştirildi.
ORTALAMA KİRA 24 BİN 731 TL
Rapordaki verilere göre nisan ayından beri hesaplanan ortalama kiralık daire ilan fiyatındaki artış sürüyor. Raporun yayınlanmaya başladığı nisan ayında sahibinden.com sitesinde yer alan tüm kiralık daire ilanlarının ortalaması 17 bin 381 TL iken, kasım ayı itibariyle yüzde 42,3 artışla bu oran 24 bin 731 TL’ye ulaştı. 30 bin TL ve altı ilanları kapsayan ikinci bir inceleme yapıldığında ortalama kiranın 18 bin 287 TL’ye, filtreyi biraz daha genişletip sadece 20 bin TL ve altı ilanları incelediğinde ise ortalama kiranın 15 bin 968 TL’ye düştüğü sonucuna ulaşıldı. Özetle, önceki raporlarla benzer bir şekilde Kadıköy’de tablo iyimser hale getirildiğinde ortalama kira 15 bin 968TL’ye, tüm ilanlar dikkate alındığında ise 24 bin 731 TL’ye ulaşıyor.
DOKUZ İLAN KALDI
Rapordaki verilere göre asgari ücretlilerin maaşlarının tamamıyla kiralık konut bulması imkânsız hale geldi. Kasım ayı itibariyle Kadıköy’de 8 bin TL altında kiralık konut ilanı neredeyse kalmadı. 8 bin TL ve altındaki ilan sayısı nisan ayında 135, mayıs ayında 88, haziran ayında 83, temmuz ayında 73, ağustos ayında 44, eylül ayında 24 olurken, kasım ayı itibariyle sadece 9 adet kiralık daire ilanı bulunuyor. Yeni yılla birlikte yapılacak zamla asgari ücretin 8 bin ve üstü olacağı varsayılsa bile, asgari ücretliler için özellikle Kadıköy’de barınma sorunu devam edecek.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Raporda çözüm önerileri de sıralandı ve şöyle denildi:
• Yaşadığımız konutlar içerisinde barındığımız, temel insan hakkıdır! Bir azınlığı zengin eden yatırım aracı değildir! Bu anlayıştan derhal vazgeçilmelidir!
• Kuruluş amacı yoksulların, düşük gelirlilerin konut ihtiyacını karşılamak olan TOKİ, özellikle kentin merkezindeki kamu arazilerinin ranta açılmasıyla ve kentsel dönüşüm projeleriyle kazanılan yeni alanların da büyük inşaat şirketleriyle birlikte yapılan projelerle lüks konut üretmesinin aracı haline geldi. Kamu yeniden sosyal konut üreticisi haline gelmeli, konut kooperatifleri desteklenmelidir! Kiraya yönelik sosyal konut üretimi aynı zamanda ihtiyaca yönelik yapılmalıdır. Projeler gerçekleştirilirken göçmenlerin, yaşlıların, emeklilerin, LGBTİ+’ların, kadınların ihtiyaçları saptanmalıdır.
• Boş konutlar sebepleri ile tespit edilmelidir. Boş tutulan konutların vergileri artırılarak başta yatırım amaçlı boşta duranlar olmak üzere kiralık konutun arzının artması için değerlendirilmelidir.
• Kredi ve Yurtlar Kurumu’na bağlı yurtların toplam kapasitesi 780 bin. Her 11 öğrenciden yalnızca 1’i devlet yurtlarına yerleşebiliyor. Üniversite öğrencileri tarikat ve cemaatlere muhtaç ediliyor. Üniversite öğrencilerinin yurt ihtiyacı kamu tarafından parasız ve nitelikli şekilde karşılanarak kiralık konut talebi de azaltılmalıdır.
• Tahliyelerin yolunu açan 10 yıllık kiracı yasası ve 5 yıllık kiracılar için açılan kira tespit davalarını da içeren Borçlar Kanunu’nda bu maddeler kiracılar lehine iptal edilmelidir. Asgari ücret insanca yaşamaya yeterli bir geçim ücreti olarak ele alınmalıdır.