Her gün 3 kadının ‘namus’ bahanesiyle katledildiği, onlarcasının taciz ve tecavüze uğradığı, tahrik indirimi nedeniyle suçluların çok az ceza aldığı ülkemizde kadınlar, 101. kez 8 Mart’a yürüyor. İstanbul’da oluşturulan 8 Mart Kadın Platformu, miting başvurusunu yaptı. 5 Mart Cumartesi günü düzenlenecek mitingde kadınların bu yılki rotası da Kadıköy Meydanı olacak.
Televizyonlar ve gazeteler “namusumu temizledim” açıklamalarıyla polislerin kollarında götürülen erkeklerin ve yerde onlarca bıçak darbesiyle, vücudunu delik deşik eden kurşunlarla ya da yavaş yavaş işkence edilerek öldürülen kadınların görüntüleriyle dolu. Erkek şiddeti her gün biraz daha artarken devlet koruması gün be gün azalıyor, kadınlar kendilerini çok daha güvensiz hissediyor. Bütün cesaretini toplayıp eşlerinden, sevgililerinden şiddet gördükleri gerekçesiyle hukuki yollara başvurup ülkenin savcılarına sığınan kadınlar maalesef “git kocanla barış, olur böyle şeyler!” denilerek evlerine geri yollanıyor, birkaç saat sonra öldürüleceği bilinerek… Kadınlar, erkek egemen sistemin kurbanı olduktan sonra da adalet yerini bulmuyor. Bugün profesör titriyle açıklamalar yapan akademisyenler “dekolte” tahrik nedenidir derken, mahkemeler “haksız tahrik”, “cezada alt sınır”, ve “iyi hal indirimi” gerekçeleriyle katilleri hoş görüyor, serbest bırakıyor. Hal böyle olunca evdeki, sokaktaki, iş yerindeki erkek şiddeti sürekli kendini yeniden üretiyor.
Son birkaç hafta içinde yaşadıklarımız, haberimize neden böyle bir giriş yaptığımızı gösterir nitelikte. Gelin birlikte hatırlayalım;
‘ÇOK SEVİYORDUM ÖLDÜRDÜM’
-24 Şubat: Adana ve İstanbul’da iki erkek, boşanmak isteyen eşlerini öldürdü. Eskişehir ve Adana’da ise iki kadın, yine kocaları tarafından ağır yaralandı. Adana’daki cinayeti işleyen erkeğin gerekçesi: “Karımı çok seviyordum. Boşanıp başka eve taşınmak istemesine dayanamadım.”
-23 Şubat: Üsküdar Çengelköy’de Arzu Odabaşı adlı kadın, boşanma davası devam eden eşi tarafından sokak ortasında kurşunlanarak öldürüldü.
-15 Şubat: Saliha Erdem, İstanbul Ataşehir’de 5 yıldır ayrı yaşadığı eşi tarafından 5 kurşunla öldürüldü.
-9 Şubat: Arzu Yıldırım, İstanbul Ümraniye’de sevgilisi Mustafa Metin Çilingir tarafından öldürüldü. Ümraniye Atatürk Mahallesi Mevlana Parkı’nda Çilingir’in arkasından 14 el ateş ettiği Arzu Yıldırım, aldığı 8 kurşunla olay yerinde yaşamını yitirdi. Arzu Yıldırım, ölümle tehdit edilmesi üzerine savcılığa başvurmuştu ancak savcılığın verdiği kâğıdı polise veremeden öldürüldü.
-7 Şubat: İstanbul Bahçelievler’de 25 yaşındaki Sakine Akkuş, 9 aydır ayrı yaşadığı eşi Mustafa Akkuş’un barışma teklifini reddedince, 7 Şubat’ta sokak ortasında kurşun yağmuruna tutularak öldürüldü. Sakine Akkuş ölüm tehdidi alıyordu.
-7 Aralık 2010: Eski eşi İbrahim Yetkin tarafından ölümle tehdit edilmesine rağmen boşanması gerekçe gösterilerek koruma altına alınmayan Ayşe Paşalı, 7 Aralık 2010’da, Ankara Yeni Etlik Caddesi’nde boğazından bıçaklanarak öldürüldü.
8 MART MİTİNGİ KADIKÖY’DE
Her gün ortalama 3 kadının öldürüldüğü, onlarcasının taciz ve tecavüze uğradığı ve suçluların cezasız kaldığı böyle bir ortamda kadınlar bir kez daha 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nü kutlamaya hazırlanıyor. Kadın örgütleri, 5 Mart Cumartesi günü saat 13.00’te Tepe Nautilius önünde buluşarak pankartları, dövizleri, sloganları ve şarkılarıyla Kadıköy İskele Meydanı’na yürüyecek.
Miting Komitesi Başkanı Rahime İldemir, bu yılki 8 Mart temasını şöyle anlatıyor: “Kadın katliamlarında katillerin korumasına; cinsel, fiziksel, ekonomik, psikolojik ve duygusal her türlü erkek egemen şiddete karşı; erkeklerin şiddetini meşrulaştıran ‘haksız tahrik indirimi’ne, tacize, tecavüze, dayağa karşı; ev içi emeğin görmezden gelinmesine, güvencesiz ve esnek çalıştırılmaya, ucuz iş gücü olarak görülmeye ve en önce işten çıkarılmaya karşı; ırkçılığa ve militarizme; torba yasaya karşı’ bütün kadınları birlikte mücadele etmeye çağırıyoruz.”
5 Mart günü işten atılan emekçi kadınlar ve ev emekçisi kadınların talepleri miting kürsüsünden, yine bu kadınlar tarafından dile getirilecek. Miting kürsüsü ayrıca kadın milletvekillerine, kadın sanatçılara ve kendini ifade etmek isteyen tüm kadınlara açık olacak.
KADIN PANELİ/KADIN SANATÇILAR SERGİSİ
8 Mart’ın 101. yıldönümünde sokak eylemlerinin yanı sıra çeşitli etkinlikler de yapılacak. Kadıköy Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi işbirliği ile 8 Mart Salı günü saat 14.00’te Kozyatağı Kültür Merkezi Gönül Ülkü-Gazanfer Özcan Sahnesi’de bir panel düzenliyor. Panel öncesi Lopez Piyano ve Didem-Andreas viyolansel dinletisi verilecek. Panelin katılımcıları; Prof. Dr. Nazan Erkmen-Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Prof. Dr. Mehmet Sayar-Beykent Üniversitesi ve Prof. Dr. Ayşe Durakbaşa-Marmara Üniversitesi Sosyoloji Bölümü. Panelin ardından Marmara Güzel Sanatlar Fakültesinde görev yapan kadın öğretim üyelerinin eserlerinin yer aldığı serginin açılışı yapılacak. Sergi, 8–15 Mart tarihleri arasında görülebilecek.
Kadıköy Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü’nün düzenlediği ikinci etkinlik ise 8 Mart Salı günü saat 14.00’te Fikirtepe Saray Düğün Salonu’nda yapılacak. Fikirtepe Eğitim ve Sosyal Destek Merkezi’nde gönüllü eğitmenlik görevini sürdüren Tülay Battal koordinatörlüğünde yapılacak olan etkinlikte kadınlar yaşam hikâyelerini paylaşacaklar. Etkinlik kapsamında Fikirtepe’de yaşayan 3 resmi nikâhsız kadının nikâhları da kıyılacak.
CADDEBOSTAN’DA PANEL VE KONSER
Kadıköy Belediyesi, 8 Mart Salı günü Caddebostan Kültür Merkezi’nde de iki etkinlik düzenliyor. “Başarılı Kadınlarımız, Başarıya Ulaşma Hikâyeleri” başlıklı panelde Aras Holding Yönetim Kurulu Başkanı Evrim Aras, Opet Holding Yönetim Kurulu Üyesi Nurten Öztürk, Prof. Dr. Bertil Emrah Oder ve piyanist-besteci Anjelika Akbar kendi öykülerini anlatacaklar. Panel, CKM B Salonu’nda saat 17.30’da başlıyor.
Operatwins Didem ve Sinem Balık kardeşler de kadınların 8 Mart’ını bir konserle kutluyor. 8 Mart Salı günü CKM Büyük Salon’da saat 20.00’de başlayacak konserde Balık kardeşler sevilen opera aryaları, Broadway müzikalleri, türküler ve tangolar seslendirecekler.
YEŞİLÇAM’IN KADINLARI ÖTEKİ’DE
Öteki Kültür Sanat Merkezi, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde Film-San Vakfı ve senarist-yazar Gülsüm Öz ortaklığıyla “Yeşilçam’a Emek Vermiş Sanatçı Kadınlar Fotoğraf Sergisi”ne ev sahipliği yapacak. Ayrıca usta yazarlarla “Kadınlar ve Aşk” üzerine bir söyleşi gerçekleştirilecek. Yönetmen ve senarist Nur Akalın’ın 8 Mart ile ilgili bir filmi gösterilecek. Ücretsiz etkinliklere tüm kadınlar davetli.
İSTANBUL’UN KADINLARI SAHNENİN SULTANLARI
İBB Şehir Tiyatroları, 8 Mart nedeniyle hazırladığı “İstanbul’un Kadınları Sahnenin Sultanları” isimli belgeseli, 7 Mart Pazartesi saat 19.00’da Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde ücretsiz olarak gösterecek. Belgesel, 1860’lı yıllardan 1940’lı yıllara nasıl geçtiğimizi, Mari Nıvart’dan Afife Jale’ye uzanan kadınlık hikâyesini anlatıyor. Cesaretleri soyadlarından büyük kadınların bugünün oyuncularına nasıl kapılar açtığını söylüyor. Bu film bütün kadın oyuncuları selamlıyor.
Semra ÇELEBİ