Acıbadem'in su terazisi onarıldı
Acıbadem semtinin simgelerinden olan binlerce yıllık Su Terazisi, Kadıköy Belediyesi tarafından restore edildi.
Gökçe UYGUN
Kadıköy’de tarihi yapıların onarımı, bakımı için çalışmalarını sürdüren Kadıköy Belediyesi, bir projesini daha hayata geçirdi. Eski Kadıköy'den günümüze kalan nadir eserlerden olan, yıllarca bakımsız kalan ve ciddi şekilde yıpranan Acıbadem Su Terazisi’nde, belediye tarafından yapılan rölöve, restitüsyon ve restorasyon çalışmaları sona erdi. Terazinin açılışı 10 Aralık Salı günü gerçekleştirilen bir törenle yapıldı. Acıbadem halkının katılımıyla yapılan törende konuşan Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk, Kadıköy Belediyesi’nin uzun yıllardır sürdürdüğü çalışmalarla tarihine sahip çıktığını anımsatarak, “Hasanpaşa’daki tarihi köşkü Karikatür Evi yapıyoruz. Yeldeğirmeni’ndeki kiliseyi satın aldık. Rıhtım’da bulunan va Ahmet Haşim’in olduğu ifade edilen evi de restore ediyoruz. Bugün de burada Su Terazisi’ni açıyoruz. Bundan dolayı gururluyuz. Bu su terazisinin içine de bir fonksiyon vermeyi, böylece burayı yaşayan bir yer haline getirmeyi planlıyoruz” dedi. Törene katılan ÇEKÜL (Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı) Başkanı ve Tarihi Kentler Birliği Onursal Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen de su terazilerinin kentin sembol binaları olduğunu vurguladı. Sözen, “İstanbul tarih boyunca hep susuz kalmış, bu nedenle kentin tarihinde su terazileri ayrı bir önem taşıyor. Burası da Anadolu yakasındaki önemli terazilerden biri. Bu yapının restore edilerek, ayağa kaldırılması, geçmişin izini korumak adına önemli. Kadıköy’e bu anlamda birçok çalışma yapılıyor. Kadıköy kimliğini koruyor. Biz de bu çalışmaları bir kitap haline getiriyoruz. Tarihi Kentler Birliği’nin kurucu yerel yönetimlerinden olan Kadıköy Belediyesi, tarihi mirasa sahip çıkıyor” diye konuştu. Törene katılan bir Acıbadem sakini, Başkan Öztürk’e Acıbadem’deki Osmanlı mezarlığını sordu. Başkan Öztürk şu yanıtı verdi; “Teşekkür ederim, çok güzel bir konuya temas ettiniz. Biz yaklaşık 7 yıldır o mezarlığın bakımını yapalım diye İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne başvuruyoruz. Ama her seferinde, bakımı kendilerinin yapacağı şeklinde yanıt alıyoruz. Geçenlerde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Başkanı Kadir Topbaş’la bir görüşmemde kendisine bu konuyu anımsattım. O da Mezarlıklar Müdürlüğü’ne talimat verdi. Biz bu konunun takipçisi olacağız.”
İSTANBUL’UN FARKLI SU TERAZİSİ…
Su dağıtım şebekeleri üzerinde basıncı yaralayan Su Terazilerine İstanbul'un pek çok semtinde rastlamak mümkün. Ayakta kalan nadir yapılardan olan Acıbadem Su Terazisi, Kadıköy eski suyolları üzerinde yer aldığı sanılan Depolu Su Terazisi’dir. Yaklaşık 4x5 metre boyutunda dörtgen şeklinde ve yaklaşık 12 metre yüksekliğindeki Acıbadem Su Terazisi’nin, üstünde kemerli bir yapı içinde 10-12 m3 hacminde deposu olduğu görülüyor. Yapı tarzı ve hidrolik fonksiyonu açısından İstanbul’daki diğer su terazilerine benzetilmez. Yapı Küfeki taş ve tuğla ile örülmüş yığma almaşık duvardan oluşmakta olup bir yüzünde iki adet pencere ve sonradan açıldığı düşünülen günümüzde var olan bir kapıya da sahip. Terazinin, bilinen antik Khalkedon döneminden kalmış olabileceği tahmin ediliyor. Bizantion antik kentinden de eski olduğu tahmin edilen Khalkedon’un günümüzde Kurbağalıdere olarak bilinen bölgede kurulduğu belirtilirken, Fenike dilinde “Yeni Kent” anlamına geldiği ifade ediliyor. Su terazisinin de bu dönemde yapıldığı tahmin ediliyor. Antik çağda Kayışdağından Kadıköy’e gelen su yolları konusunda bir araştırmanın bulunmadığı da kaydedilirken, sadece kente gelen su yollarının Altıyol’dan kente girdiği belirtiliyor. Depolu Su Terazisi Halit Ağa Caddesi’nden Acıbadem’e giderken yolun sağ tarafında yapı blokları arasında sıkışmış, ancak yok edilmemiş ve günümüze dek ayakta kalabilmiş.