Asbeste geçit yok!
Kadıköy Belediyesi gelişigüzel yıkıma “dur” dedi. Kentsel dönüşümün yoğun şekilde devam ettiği ilçede, eski binaların yıkımı sırasında asbest gibi maddelerin temizlenmesi zorunluluğu getirildi
Mustafa SÜRMELİ
Kadıköy’de yıkımı yapılacak binaların öncelikle “asbestten ve zararlı atıklardan temizlenme” şartı getirildi. İş sağlığı ve güvenliği ya da çevre uzmanı tarafından inşaat atık yönetim planı hazırlanmadan ve bu plana dayalı özellikle asbest gibi tehlikeli atıkların binadan temizlendiğine dair Kadıköy Belediyesi Çevre Müdürlüğü’nden rapor gelmeden yıkım ruhsatı verilmeyecek.
Halk sağlığını koruma amacıyla başlatılan uygulama kapsamında; yıkılacak binada bulunması muhtemel asbest gibi tehlikeli maddelerin ayrıştırılması şartı getirilmekte. Bu konuda uzman ekip, özel giysileriyle binaya girerek, çevreye zarar vermeden binanın sökümünü yapıyor. Hatta yıkılacak binanın içindeki havayı dahi kontrol ediyor. Sökülen tehlikeli maddeler ise bunların özel tekniklerle yok edildiği yetkili merkeze gönderiliyor. İlgili merkez, yıkılacak binanın asbest bakımından temizlendiğine dair rapor hazırlayıp, Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma Kontrol Müdürlüğü’ne sunuyor.
Kadıköy Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü ile koordineli bir çalışma gerçekleştiriliyor. Çevre Koruma Kontrol Müdürlüğü’nden gelen asbest temiz raporu doğrultusunda Yapı Kontrol Müdürlüğü, binanın yıkım ruhsatını veriyor.
BELEDİYE MECLİSİ KARARI
Çevre Koruma Kontrol Müdürü Şule Sümer, tehlikeli maddelerin inşaat alanından temizlenmesiyle ilgili sürecin müteahhitleri de mağdur etmeyecek şekilde hızlı ilerlediğini söyledi.
“İnşaat veya yıkım sürecini kapsayan bir takım kriterler belirlendi. Kentsel dönüşümün en yoğun şekilde yaşandığı bir ilçeyiz. Her sokakta inşaatlar var. Halk, çevresel, görüntü, koku, toz ve atık yönetimi açısından bir takım kirliliğe maruz kalıyor. Bu olumsuzluğu en aza indirmek için 2012’de İnşaat Süresince Uyulması Gereken Kriterler ve Atık Yönetimi’yle ilgili meclis kararı aldık. Bu doğrultuda uygulamamızı gerçekleştireceğiz” dedi.
Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma Kontrol Müdürlüğü uzmanları yıkım süresince kontroller gerçekleştirmeye devam ediyor. Belediye bünyesinde sertifikalı bir asbest söküm elemanı da bulunmakta.
CİDDİ HASTALIKLARA NEDEN OLUYOR
Asbest, solunum yoluyla vücuda girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açıyor. Uzmanlar cilde nüfuz etmesinin de mümkün olduğunu belirtiyorlar. Asbest, akciğer zarları arasında sıvı toplanması, kireçlenme, akciğer zarı kalınlaşması ve akciğer dokusunda bağ dokusu oluşumu gibi hastalıklara neden oluyor. Ayrıca ciltte vücudun gösterdiği reaksiyona bağlı olarak yaralara da neden olması sözkonusu.
Özellikle 2000 yılından önce yoğun olarak yalıtımda kullanılan asbest maddesinin üretimi yasaklanan tehlikeli bir madde olduğunu söyleyen Şule Sümer, “Yıkılacak mevcut eski binalarda, çevremizde bulunmakta. Madde, bütünlüğünü koruduğu sürece bir sorun yaşanmıyor. Ancak parçalandığı, kırıldığında bir toz çıkışı oluyor. Bunun sonucunda asbest partikülleri mikron düzeyinde havaya karışmakta. Solunduğunda hemen olmasa bile 10 yıllık süre içinde akciğerde kanca şeklinde kalarak süreç içerisinde bulunduğu bölgeye zarar veriyor ve akciğer kanserine neden oluyor” dedi.
Önümüzdeki 30 yıl boyunca gelişmiş ülkelerde endüstriyel asbest teması nedeniyle 500 bin kişinin kanser nedeniyle hayatını kaybedeceği tahmin ediliyor.
Halk sağlığını koruma amacıyla başlatılan uygulama kapsamında; yıkılacak binada bulunması muhtemel asbest gibi tehlikeli maddelerin ayrıştırılması şartı getirilmekte. Bu konuda uzman ekip, özel giysileriyle binaya girerek, çevreye zarar vermeden binanın sökümünü yapıyor. Hatta yıkılacak binanın içindeki havayı dahi kontrol ediyor. Sökülen tehlikeli maddeler ise bunların özel tekniklerle yok edildiği yetkili merkeze gönderiliyor. İlgili merkez, yıkılacak binanın asbest bakımından temizlendiğine dair rapor hazırlayıp, Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma Kontrol Müdürlüğü’ne sunuyor.
Kadıköy Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü ile koordineli bir çalışma gerçekleştiriliyor. Çevre Koruma Kontrol Müdürlüğü’nden gelen asbest temiz raporu doğrultusunda Yapı Kontrol Müdürlüğü, binanın yıkım ruhsatını veriyor.
BELEDİYE MECLİSİ KARARI
Çevre Koruma Kontrol Müdürü Şule Sümer, tehlikeli maddelerin inşaat alanından temizlenmesiyle ilgili sürecin müteahhitleri de mağdur etmeyecek şekilde hızlı ilerlediğini söyledi.
“İnşaat veya yıkım sürecini kapsayan bir takım kriterler belirlendi. Kentsel dönüşümün en yoğun şekilde yaşandığı bir ilçeyiz. Her sokakta inşaatlar var. Halk, çevresel, görüntü, koku, toz ve atık yönetimi açısından bir takım kirliliğe maruz kalıyor. Bu olumsuzluğu en aza indirmek için 2012’de İnşaat Süresince Uyulması Gereken Kriterler ve Atık Yönetimi’yle ilgili meclis kararı aldık. Bu doğrultuda uygulamamızı gerçekleştireceğiz” dedi.
Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma Kontrol Müdürlüğü uzmanları yıkım süresince kontroller gerçekleştirmeye devam ediyor. Belediye bünyesinde sertifikalı bir asbest söküm elemanı da bulunmakta.
CİDDİ HASTALIKLARA NEDEN OLUYOR
Asbest, solunum yoluyla vücuda girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açıyor. Uzmanlar cilde nüfuz etmesinin de mümkün olduğunu belirtiyorlar. Asbest, akciğer zarları arasında sıvı toplanması, kireçlenme, akciğer zarı kalınlaşması ve akciğer dokusunda bağ dokusu oluşumu gibi hastalıklara neden oluyor. Ayrıca ciltte vücudun gösterdiği reaksiyona bağlı olarak yaralara da neden olması sözkonusu.
Özellikle 2000 yılından önce yoğun olarak yalıtımda kullanılan asbest maddesinin üretimi yasaklanan tehlikeli bir madde olduğunu söyleyen Şule Sümer, “Yıkılacak mevcut eski binalarda, çevremizde bulunmakta. Madde, bütünlüğünü koruduğu sürece bir sorun yaşanmıyor. Ancak parçalandığı, kırıldığında bir toz çıkışı oluyor. Bunun sonucunda asbest partikülleri mikron düzeyinde havaya karışmakta. Solunduğunda hemen olmasa bile 10 yıllık süre içinde akciğerde kanca şeklinde kalarak süreç içerisinde bulunduğu bölgeye zarar veriyor ve akciğer kanserine neden oluyor” dedi.
Önümüzdeki 30 yıl boyunca gelişmiş ülkelerde endüstriyel asbest teması nedeniyle 500 bin kişinin kanser nedeniyle hayatını kaybedeceği tahmin ediliyor.
YIKILACAK BİNALAR VAR
Kadıköy Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü 2012’den bu yana ilçedeki 2 bin 466 riskli binanın bin 637 tanesine yıkım ruhsatı verdi. İlgili müdürlük; 2013’te 391, 2014’te 529, 2015’te 621 riskli binaya yıkım ruhsatı verdi. 2015 yılı sonuna kadar bu sayının 1000’i bulması bekleniyor.
ASBEST NEDİR?
Asbest ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere çok dayanıklı lifli yapıda bir mineral. Halk arasında ak toprak, çorak toprak, gök toprak, çelpek, höllük veya ceren toprağı gibi isimlerle biliniyor. Arkeolojik çalışmalar asbest kullanımının en az 2 bin 500 yıl öncesine dayandığını gösteriyor. Doğal bir silikat minerali olan asbest maddesi 19. yüzyılda da ısıyı ve elektriği yalıtması, sürtünmeye, asit gibi maddelere dayanıklı olması nedeniyle yoğun şekilde kullanılmaya başlandı. Fakat 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra insan sağlığına önemli zararlar veren kanserojen bir madde olduğunun tespit edilmesi ile asbest maddesi için öldürücü toz tanımlaması yapıldı. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), her yıl dünyada kanser yapıcı maddeleri düzenli olarak özelliklerine göre gruplara ayırmakta. Ajansın kanserojen maddeler listesinde asbest maddesi, "kesin kanserojen" tanımlanması ile 1. grupta sınıflandırılmakta. Çevre ve Orman Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından 29 Ağustos 2010 tarihinde yayımlanan “Bazı Tehlikeli Maddelerin, Müstahzarların ve Eşyaların Üretimine, Piyasaya Arzına ve Kullanımına İlişkin Kısıtlamalar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 2010 yılı sonunda asbestin veya asbest ürünlerinin her türünün çıkarılması, işlenmesi, satılması, ithalatı ve üretilmesi yasaklandı. Asbest maruziyeti sadece yıkım, tamirat ve bakım esnasında olanaklı kılındı.
Kazanlarda, borularda, çatı kaplama malzemelerinde, vinil veya termoplastik zemin döşemelerinde, asma tavan kaplamalarında, marleylerde, ısı-yangın yalıtım malzemelerinde, asbestli çimento ürünleri, oluklu çatı kaplamaları ve duvar kaplamalarında bulunuyor.
Kazanlarda, borularda, çatı kaplama malzemelerinde, vinil veya termoplastik zemin döşemelerinde, asma tavan kaplamalarında, marleylerde, ısı-yangın yalıtım malzemelerinde, asbestli çimento ürünleri, oluklu çatı kaplamaları ve duvar kaplamalarında bulunuyor.