Sağlık Bakanlığı’nın Aile Hekimliği Kanunu'nda yaptığı değişiklikle "Özel Amaçlı Sağlık Raporları" Aile Sağlığı Merkezleri'nden (ASM) 250 TL ücret ödenerek alınabilecek. Sağlık Bakanlığı’nın aldığı yeni karara göre, özellikle özel amaçlı sağlık raporları (sporcu, sürücü, genel tıbbi değerlendirme, iş sağlığı ve güvenliği, hac/umre için parmak izi, yivsiz av tüfeği, akli meleke) artık ücret karşılığında verilecek. Aile hekimliği birimlerinden özel amaçlı sağlık raporu talebinde bulunabilmek için vatandaşların öncelikle "işlem kodu" almaları gerekecek. İşlem kodu çevrim içi, kısa mesaj (SMS) ve fiziki başvuru olarak üç farklı yöntemle alınabilecek. Çevrim içi işlem kodu başvurusu, 'https://sbos.saglik.gov.tr' internet adresi üzerinden e-devlet bilgileri ile sisteme giriş yapılarak oluşturulabilecek. SMS ile işlem kodu, mobil cihazlar üzerinden T.C. kimlik numarası ve alınmak istenen rapor türünün kısa adı 2023'e kısa mesaj gönderilerek alınabilecek. Fiziki işlem kodu ise aile hekimlerine bizzat müracaat edilerek alınabilecek. Muayene sonrası aile hekimlerince e-Rapor oluşturularak işlem kodu üretilebilecek. Vatandaşlar, muayene işlemi sonrasında oluşturulan özel amaçlı raporları, ödeme süreci tamamlandıktan sonra e-Nabız ve e-Devlet uygulamaları üzerinden görüntüleyebilecek ve ilgili kurumlarla paylaşabilecek
“KORUYUCU SAĞLIK HİZMETİYLE İLGİSİ YOK”
Uygulama, aile hekimlerinden ciddi eleştiriler alıyor. Aile sağlığı merkezlerinde bu tür raporların verilmesinin temel görev tanımıyla uyuşmadığını belirten Birinci Basamak Sağlık Çalışanları Birlik ve Dayanışma Sendikası 1 Nolu Şube Başkanı Dr. Ahmet Tapduk Mehlepçi, şu ifadeleri kullandı: “Evlilik, askerlik ve hastalık raporlarını biz zaten veriyoruz. Ancak işe giriş, ehliyet, spor lisansı gibi raporlar koruyucu sağlık hizmeti kapsamında değil. Bunlar sistemin bize yüklediği angaryalardır. Aile hekimlerinin asli işi çocuk izlemleri, bebek aşıları, kronik hastalık takibi gibi koruyucu hizmetlerdir. Biz işimizi yapmak istiyoruz.”
Mehlepçi, ücretli rapor uygulamasının sağlık çalışanlarını hastalarla karşı karşıya getireceğini vurguladı ve şu değerlendirmeleri yaptı: “Hasta işlem kodunu alıp parasını yatırıyor, sonra geliyor ve bizden ‘sürücü olabilir’ raporu istiyor. Ancak biz o raporu vermeye yetkili değilsek başka bir kuruma sevk etmek zorunda kalıyoruz. Bu da hastayla çatışma yaratıyor. Sağlıkta şiddet zaten çok yaygınken, bu uygulama bu riski daha da artıracak. Bakanlık sistemin eksikliklerini aile hekimlerinin sırtına yükleyerek sorunu büyütüyor. Hasta ile para ilişkisinin olduğu her durumu etik açıdan reddediyoruz. Bizimle alakası olmayan bu tür popülist politikalar sağlıkta şiddeti körüklemekten başka hiçbir işe yaramamaktadır.”