Banliyö seferleri başka bahara kaldı
Yıl sonunda hizmete açılması planlanan Haydarpaşa-Gebze banliyö hattının açılış tarihi yine ertelendi. 2019 yılının başında hizmete gireceği açıklanan projede şimdiye kadar neler oldu, kim ne dedi?
Beş yıldır seferlerin yapılmadığı ve milyonlarca yolcunun ulaşım hakkından mahrum kaldığı banliyö trenlerinin açılış tarihi bir kez daha ertelendi. Geçtiğimiz günlerde test sürüşünün yapıldığı ve 2018 yılı sonu olarak açıklanan açılış tarihinin, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan’ın Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı açıklamayla yine ertelendiği ortaya çıktı. Bakan Turhan, “Pendik-Ayrılıkçeşme arası 24 kilometre, Kazlıçeşme-Halkalı arası 19 kilometre, çalışmalar devam ediyor. 2019 yılı başında bu kesimleri işletmeye açmayı hedefliyoruz.” diye konuştu.
Turhan, geçen eylül ayında yaptığı açıklamada, “Yıl sonunda bu projeyi İstanbulluların hizmetine sunacağız” demişti.
12 YILDA NELER OLDU
Marmaray projesinin Ayrılıkçeşme- Kazlıçeşme arası 13.5 kilometrelik deniz altı tüp geçişinden ve 5 istasyondan oluşan kısmının temeli 9 Mayıs 2004’te atıldı, 9 yıl süren inşa çalışmasının ardından 29 Haziran 2013’te hizmete girdi. Marmaray Projesi’nin ikinci etabı olan, “Gebze-Haydarpaşa, Sirkeci-Halkalı Banliyö Hatlarının İyileştirilmesi” için Nisan 2006 tarihinde yapılan ilk ihaleyi en düşük teklifi veren (863 milyon 372 bin 904 Avro) AMD (Alstrom-Marubeni-Doğuş) Konsorsiyumu kazandı.
İLK İHALE İPTAL EDİLDİ
AMD (Alstrom-Marubeni-Doğuş) Konsorsiyumu, sözleşmeyi “mevcut sözleşme şartlarında projeye devam edemeyecekleri” gerekçesiyle feshetti ve 13 Temmuz 2010’da ICC Tahkime başvurdu.İkinci kez yapılan ihaleyi 1 milyar 42 milyon Avroluk teklifiyle CR3 Obrascon Huarte Lain (OHL) SA- Dimetronic SA Ortak Girişimi kazandı ve 26 Ekim 2011 tarihinde CR3 sözleşmesi imzalandı.İhaleyi kazanan Obrascon Huarte Lain (OHL) SA- Dimetronic SA Ortak girişimin işe başlama tarihi olan 3 Kasım 2011’den 411 gün sonra 17 Aralık 2012 Gebze-Pendik, 503 gün sonra 19 Mart 2013’te Halkalı Kazlıçeşme arası, 595 gün sonra 19 Haziran 2013’te Pendik İbrahimağa demiryolu hatları tren trafiğine kapatıldı. İş programına göre de Marmaray projesinin tamamlanarak 18 Haziran 2015’de hizmete açılması planlandı.
2014 yılının ekim ayında OHL de maliyet artışını gerekçe göstererek işi yavaşlattı ve projeyi bırakmak istediği basına yansıdı. OHL yalnızca kendisine teslim edilen hatları sökmek dışında Gebze-Pendik arası 3 yolun inşası konusunda gözle görülür bir faaliyet yürüttü. OHL ile sözleşme iptal edilmeden yapım işi Kolin-Kalyon- Cengiz ortaklığına devredildi.
BU KAÇINCI ERTELEME?
Marmaray projesine bağlanacak olan banliyö hatlarının iyileştirilmesi projesi kapsamında sürdürülen çalışmalar nedeniyle; Pendik-Gebze arasındaki banliyö seferlerine 2012’de, Haydarpaşa-Pendik arasındaki banliyö seferlerine 2013 yılında ara verilmişti. 2015 yılında bitirilmesi planlanan projede şimdiye kadar birçok bakan değişti.
NELER DEDİLER?
2015 yılında Ulaştırma ve Haberleşme Bakanı olan Lütfü Elvan şu açıklamayı yapmıştı: “Çalışmalarımız devam ediyor. Herhangi bir sebeple bu projemizin askıya alınması söz konusu olamaz. Sözleşmemiz 2015 yılı Haziran ayına kadar devam ediyor. Herhangi bir aksaklıkta da gerekli tedbirleri almaktan sakınmayacağız. Yüklenici firmanın verilen tarihe kadar gerçekleştirmeleri güç görünüyor. Sözleşme yükümlülüklerine göre biz de gereken neyse onu yapacağız. Bu sürecin hızlanması için gereken çabayı göstereceğiz.”
Elvan’dan sonra göreve gelen dönemin Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım da projenin 2017 yılında bitirileceğini söyleyerek,“Bundan sonra geçecek süreyi geçmişte yaptığımız işin en az iki katını yapmak suretiyle projeyi tamamlayacağız. Ne demektir 4,5 seneyi 2’ye böleceksiniz, yaklaşık tarihi bulacaksınız ama bu tarih bizim için hedef olmakla beraber asıl başaracağımız bu tarihin önünde bir tarihtir. Her şey yolunda giderse daha önce bir tarihte, 2017 bitmeden tamamlamayı hedefliyoruz, inşallah bunun için her şey hazır. Biz bakanlık olarak hazırız, durmak yok, yola devam.” şeklinde konuşmuştu.
2016 yılında göreve gelen Bakan Ahmet Arslan ise 1 yıl önce TBMM’de şu açıklamalarda bulunmuştu: “Marmaray Projesi’nin Halkalı’ya ve Gebze’ye kadar uzatılmasıyla ilgili olarak çalışmalarımız devam etmekte, arkeolojik kazılar, sözleşmeye dâhil edilen ilave işler, güzergâh üzerindeki bazı mülk ve hak sahiplerinin hukuki talepleri nedeniyle işin ilerlemesinde öngörülmeyen bazı durumlar olmuş, buna bağlı olarak gecikmeler yaşanmıştır ancak son bir yıl içerisinde çok ciddi bir hızlanma söz konusudur. Ağustos ayı içerisinde altyapı inşaatını, eylül ayı içerisinde de inşallah sinyalizasyonu bitireceğiz. Ondan sonra, kalan sürede de testleri yaparak bu yıl sonu itibarıyla banliyö hatlarını Gebze’den Halkalı’ya Marmaray araçlarıyla kesintisiz yolcu taşınabilir hale getireceğiz. Ayrıca, yüksek hızlı trenlerimiz de Ankara’dan kalkıp Haydarpaşa’ya kadar veya Halkalı’ya kadar gidebilecek hale gelecektir. İnşallah bu sene sonu itibarıyla bu hizmeti vermiş olacağız.”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı görevinde bulunan Mehmet Cahit Turhan, 21 Eylül 2018’de yaptığı açıklamada, “Bu yılın sonuna kadar deneme sürüşleri de bitecek. Kalan imalatlarımızı da tamamlayıp yıl sonunda bu projeyi, hizmeti, demir yolunu İstanbulluların hizmetine sunacağız.” demişti.
GÖZLER 2019’DA
Zemin düzeltme çalışmalarının bittiği ve rayların döşendiği Marmaray projesinde gözler şimdi 2019’un ilk aylarında olacak. Sahada çalışan görevlilerden edindiğimiz bilgiye göre yıl sonuna kadar altyapı ve sinyalizasyon çalışmalarının tamamen bitirilmesi planlanıyor. Ancak hattın tam kapasiteyle çalışır hale gelmesi 2019 yılının Haziran ayını bulabilir.