Başka bir ulaşım mümkün mü?
İstanbul Ulaşım Modeli çalışmalarına göre İstanbul’da günde 30 milyona yakın yapılan yolculukların yüzde 31,6’sı otomobil ve servis; yüzde 27,9’u toplu taşıma ve yüzde 40,5’i yaya olarak gerçekleşiyor. Kadıköy 2030 raporuna göre ise günde 2 milyon yolculuğun yapıldığı Kadıköy, İstanbul’un geneli ile karşılaştırıldığında bisiklet kullanımının en yoğun olduğu semt olarak öne çıkıyor
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, mayıs ayında 26 Kasım tarihini, Dünya Sürdürülebilir Taşımacılık Günü Olarak Kutlama Kararı aldı. BM Üst Düzey Danışma Grubu, sürdürülebilir ulaşımı karbon gazı salımını, diğer emisyonları en aza indirirken güvenli, uygun fiyatlı, erişilebilir, verimli bir şekilde insanların ve malların hareketliliği için hizmet ve altyapı sağlanması” olarak tanımlıyor. Nüfusun her gün arttığı İstanbul’da mevcut ulaşım planları da ihtiyaçlara cevap verecek şekilde değiştiriliyor. İstanbul Planlama Ajansı’nın verilerine göre uzun yıllar boyunca hızlı trafik akışına dayalı bireysel yolculuk önceliklendirildi ve karayolu yapımına ağırlık verildi. Ancak çözüm olarak yapılan yeni yollar kısa süreli bir iyileşme sağlasa da uzun vadede trafik sıkışıklığını arttırdı, “kışkırtılmış trafik” denen durumu oluşturdu. İstanbul Ulaşım Modeli çalışmalarına göre İstanbul’da günde 30 milyona yakın yolculuk yapılıyor. Bu yolculukların yüzde 31,6’sı otomobil ve servis; yüzde 27,9’u toplu taşıma ve yüzde 40,5’i yaya olarak gerçekleşiyor. Bisikletli ulaşıma ilişkin olarak 2023 yılı Ekim ayı itibariyle İstanbul genelinde 478,4 km olan bisiklet yolu uzunluğunun kısa zamanda 575,2 kilometreye çıkarılması hedefleniyor.
2 MİLYON KİŞİ YOLCULUK YAPIYOR
İstanbul’un en kalabalık semtlerinden biri olan Kadıköy’de denizyolu, demiryolu ve karayolu olmak üzere birçok ulaşım ağı yoğun olarak kullanılıyor. Ancak iklim krizinin etkilerini azaltmak için otopark zorunluluklarını ortadan kaldırmak, bisiklet yollarını yaygınlaştırmak, toplu ulaşımı teşvik etmek, yayalara öncelik vermek gibi çözümler de öne çıkıyor. Peki Kadıköy bisiklet gibi ulaşım araçlarının kullanımına ne kadar uygun? Yeni kentsel aktivite merkezi (sosyal, kültürel, spor, eğlence, dinlenme ve alışveriş) olarak kabul edilen Kadıköy, vapur, otobüs, hızlı tren, metro gibi çok modlu ulaşımı destekleyecek toplu taşıma sistemlerine sahip. İlçe merkezine yapılan günlük yolculuk sayısının 2 milyon kişinin üzerinde olduğu tahmin ediliyor.
BİSİKLET KULLANIMINA UYGUN
Kadıköy’deki bisiklet hareketliliği incelendiğinde sahil bandının en baskın alan olduğu görülüyor. Kadıköy, kişisel hareketlilik takip uygulamaları verileri ve İSBİKE (Akıllı Bisiklet Kiralama Sistemi) verileri başta olmak üzere, İstanbul’un geneli ile karşılaştırıldığında bisiklet kullanımının en yoğun olduğu semt olarak öne çıkıyor. Buna rağmen, Kadıköy’deki bisiklet yolları, sahip olunan potansiyelin altında. Bisiklet yolları esasta, İnönü Caddesi, sahil bandı, Tütüncü Mehmet Efendi Caddesi ve Dr. Faruk Ayanoğlu Caddesi gibi yollarda ve alanlarda bulunuyor. Eğimin diğer ilçelere göre nispeten az olması, ana arterlerin bisiklet için şerit ayrımına izin vermesi ve uzun sahil bandı Kadıköy’ü bisiklet kullanımına elverişli hale getiriyor. Kadıköy’deki 14 adet İSBİKE bisiklet durağının; 7 tanesi sahil bandında, 2 tanesi Bağdat Caddesi’nde, 2 tanesi Fener Kalamış bölgesinde, 1 tanesi Moda Burnu'nda ve 2 tanesi Rıhtım Caddesi’nde bulunuyor. Mevcut ve planlamış bisiklet yolları ana arterlerle uyum ve bağlantı içerisindeyken, durakların ana arterlerden bağımsız bir şekilde sahile paralel dağıldığı görülüyor. Bisiklet kullanımının en yoğun olduğu bölgelere bakıldığında, Bağdat Caddesi, Kadıköy sahil bandı, Fahrettin Kerim Gökay ve Şemsettin Günaltay Caddeleri (halk arasında Minibüs Caddesi), Prof. Dr. Ali Nihat Tarlan Caddesi, Taşköprü Caddesi ve Fenerbahçe Kalamış bölgesi başta geliyor.
KALDIRIM İŞGALLERİ
Kadıköy günlük yaya hareketi açısından incelendiğinde İstanbul genelinde ilk sıralarda yer alan ilçelerden biri. Kadıköy’ün en yoğun yaya koridorunu Haydarpaşa’dan başlayıp Bostancı’ya kadar uzanan sahil hattı oluşturuyor. Yaya hareketlerinin ayrıca, Yoğurtçu Parkı, Göztepe 60. Yıl Parkı ve Göztepe Özgürlük Parkı gibi parklarda ve Bağdat Caddesi boyunca yoğunlaştığı görülüyor. Kadıköy’de yaya hareketi açısından en önemli problemlerin başında kaldırım işgalleri ve skuter kullanımınının yarattığı sorunlar geliyor. Bu durum bebekli aileler ile engelli vatandaşlar başta olmak üzere yayaların hareketliliğini kısıtlıyor.