Brezilya deneyimi Kadıköy'deydi
Kadıköy Tüketim Kooperatifi Girişimi, Brezilya Topraksız Kır İşçileri Hareketi’nden Marina dos Santos’u ağırladı. Santos, ülkesindeki deneyimi Kadıköylülerle paylaştı
Ali Batuhan DAYIOĞLUGİL
Kadıköy Tüketim Kooperatifi Girişimi’nin düzenlediği “Brezilya Topraksız Kır İşçileri Hareketi (MST) ile Kooperatifler ve Gıda Egemenliği Üzerine Söyleşi” etkinliği 5 Mart 2016 tarihinde Kadıköy Belediyesi Caddebostan Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Söyleşiye MST Ulusal Koordinasyonu üyesi Marina dos Santos konuşmacı olarak katıldı. Yaklaşık iki buçuk saat süren söyleşi, konuşmacıların aktarımları ve soru-cevap bölümleriyle ilerledi.
Söyleşinin ilk kısmında Kadıköy Tüketim Kooperatifi Girişimi gönüllüsü Evren Kocabıçak kooperatif girişiminin faaliyetleriyle ilgili bilgiler aktardı: “Kooperatif fikri Kadıköy yerellerindeki dayanışma gruplarında filizlendi. Kooperatif girişimi bir senedir aktif olarak toplantılarına devam etmenin yanı sıra bugüne kadar farklı gıda ürünlerinden oluşan paketleri, dört farklı sefer düzenlenen dağıtım şenliğiyle tüketicilere ulaştırdı. Girişimin kooperatifi resmi olarak kurma çalışmaları da devam ediyor”.
DENETİM ÇİFTÇİ-SEN’DEN
Kooperatif girişimiyle ilgili dinleyicilerden gelen sorular arasında temin edilen gıdaların denetimi ve yürütülen faaliyetlerdeki sorumlulukların nasıl ve kimler tarafından paylaşıldığı şeklindeydi. Bu sorulara cevap olarak kooperatifin ürünlerini Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (ÇİFTÇİ-SEN) denetlediği üreticilerden temin ettiği ve tüm çalışmaların -düzenli olarak bir araya gelen- gönüllülerin bireysel çabalarıyla gerçekleştirildiği aktarıldı.
KÖYLÜ VE KENTLİ BULUŞUYOR
Söyleşinin ikinci kısmında MST ve Küresel çiftçi hareketi La Via Campesina (Çiftçi Yolu) örgütlerinin geçmiş ve güncel çalışmalarıyla ilgili ayrıntılı bir bilgi aktarımı yapıldı. Bu bilgilendirmeden sonra MST’den Marina dos Santos da MST’nin genel yapısı ve işleyişiyle ilgili bilgiler verdi. Brezilya’daki nüfusun yüzde 1’inin mevcut toprakların yüzde 46’sına sahip olduğunu söyleyen Santos, tekelleşmeye karşı toprağın merkezsizleştirilmesini savunduklarını, MST’nin büyük toprak sahiplerine ait, kullanılmayan toprakları işgal eden topraksız kır işçilerini temsil ettiğini ve bu topraklarda tarım yapmaya başlayan kır işçilerinin de kooperatif şeklinde örgütlendiklerini aktardı. MST çatısı altındaki kooperatiflerin ürünleri düzenli aralıklarla gerçekleştirilen festivaller, kültürel ve sosyal etkinlikler vasıtasıyla şehirde yaşayan insanlara ulaştırılıyor. Santos bu etkinlikler sayesinde köylü kültürüyle kentli/işçi kültürünün buluştuğunu da aktardı.
DOĞAL ÜRÜN
MST’nin tek amacının toprak işgali olmadığını açıklayan Santos, ailelerin düşünce yapılarını da değiştirmeye çalıştıklarını ve MST’nin bu anlamda politik bir örgüt olduğunu aktardı. MST’nin bugüne kadar kurmuş olduğu iki bin okulu da buna örnek olarak gösterdi.
Söyleşinin son kısmı katılımcıların sorularını yanıtlayan Santos, MST’nin toprak işgallerinde, yönetimin her kademesinde kadınla erkeğin eşit şekilde temsil edildiğini ve mücadelede kadınların çok önemli bir yerinin olduğunu belirtti. Brezilya’da tüketim kooperatiflerinin yaygın olmadığını, ancak yeni yeni tüketim ağlarının gelişmeye başladığını ve gıda üretiminde zararlı kimyasal kullanımının artmasıyla sağlıklı ve doğal gıda talep eden kişilerin sayısında da ciddi bir artış olduğunu aktardı.
Yakın zamanda Honduras’ta evinde büyük toprak sahiplerinin milisleri tarafından katledilen Berta Cáceres’i de anan Santos, dünyanın her yerinde köylülerin ve çiftçilerin baskıya uğradığını ve saldırılarla karşılaştığını, ancak mücadelelerinin de devam ettiğini ifade etti.
Söyleşi, Marina dos Santos’un Kadıköy Tüketim Kooperatifi Girişimi’ne ve Türkiye’deki gıda egemenliği mücadelesine dayanışma duygularını ifade etmesinin ardından sona erdi.
Söyleşinin ilk kısmında Kadıköy Tüketim Kooperatifi Girişimi gönüllüsü Evren Kocabıçak kooperatif girişiminin faaliyetleriyle ilgili bilgiler aktardı: “Kooperatif fikri Kadıköy yerellerindeki dayanışma gruplarında filizlendi. Kooperatif girişimi bir senedir aktif olarak toplantılarına devam etmenin yanı sıra bugüne kadar farklı gıda ürünlerinden oluşan paketleri, dört farklı sefer düzenlenen dağıtım şenliğiyle tüketicilere ulaştırdı. Girişimin kooperatifi resmi olarak kurma çalışmaları da devam ediyor”.
DENETİM ÇİFTÇİ-SEN’DEN
Kooperatif girişimiyle ilgili dinleyicilerden gelen sorular arasında temin edilen gıdaların denetimi ve yürütülen faaliyetlerdeki sorumlulukların nasıl ve kimler tarafından paylaşıldığı şeklindeydi. Bu sorulara cevap olarak kooperatifin ürünlerini Çiftçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (ÇİFTÇİ-SEN) denetlediği üreticilerden temin ettiği ve tüm çalışmaların -düzenli olarak bir araya gelen- gönüllülerin bireysel çabalarıyla gerçekleştirildiği aktarıldı.
KÖYLÜ VE KENTLİ BULUŞUYOR
Söyleşinin ikinci kısmında MST ve Küresel çiftçi hareketi La Via Campesina (Çiftçi Yolu) örgütlerinin geçmiş ve güncel çalışmalarıyla ilgili ayrıntılı bir bilgi aktarımı yapıldı. Bu bilgilendirmeden sonra MST’den Marina dos Santos da MST’nin genel yapısı ve işleyişiyle ilgili bilgiler verdi. Brezilya’daki nüfusun yüzde 1’inin mevcut toprakların yüzde 46’sına sahip olduğunu söyleyen Santos, tekelleşmeye karşı toprağın merkezsizleştirilmesini savunduklarını, MST’nin büyük toprak sahiplerine ait, kullanılmayan toprakları işgal eden topraksız kır işçilerini temsil ettiğini ve bu topraklarda tarım yapmaya başlayan kır işçilerinin de kooperatif şeklinde örgütlendiklerini aktardı. MST çatısı altındaki kooperatiflerin ürünleri düzenli aralıklarla gerçekleştirilen festivaller, kültürel ve sosyal etkinlikler vasıtasıyla şehirde yaşayan insanlara ulaştırılıyor. Santos bu etkinlikler sayesinde köylü kültürüyle kentli/işçi kültürünün buluştuğunu da aktardı.
DOĞAL ÜRÜN
MST’nin tek amacının toprak işgali olmadığını açıklayan Santos, ailelerin düşünce yapılarını da değiştirmeye çalıştıklarını ve MST’nin bu anlamda politik bir örgüt olduğunu aktardı. MST’nin bugüne kadar kurmuş olduğu iki bin okulu da buna örnek olarak gösterdi.
Söyleşinin son kısmı katılımcıların sorularını yanıtlayan Santos, MST’nin toprak işgallerinde, yönetimin her kademesinde kadınla erkeğin eşit şekilde temsil edildiğini ve mücadelede kadınların çok önemli bir yerinin olduğunu belirtti. Brezilya’da tüketim kooperatiflerinin yaygın olmadığını, ancak yeni yeni tüketim ağlarının gelişmeye başladığını ve gıda üretiminde zararlı kimyasal kullanımının artmasıyla sağlıklı ve doğal gıda talep eden kişilerin sayısında da ciddi bir artış olduğunu aktardı.
Yakın zamanda Honduras’ta evinde büyük toprak sahiplerinin milisleri tarafından katledilen Berta Cáceres’i de anan Santos, dünyanın her yerinde köylülerin ve çiftçilerin baskıya uğradığını ve saldırılarla karşılaştığını, ancak mücadelelerinin de devam ettiğini ifade etti.
Söyleşi, Marina dos Santos’un Kadıköy Tüketim Kooperatifi Girişimi’ne ve Türkiye’deki gıda egemenliği mücadelesine dayanışma duygularını ifade etmesinin ardından sona erdi.