Caddelerin gündemi; dönüşüm ve kira
‘İstanbul Alışveriş Caddeleri Raporu’na göre, yükselen kiralar ve kentsel dönüşüm ana alışveriş caddelerine damga vurdu
Uluslararası gayrimenkul danışmanlık şirketi Cushman & Wakefield I TR International, Bağdat Caddesi, İstiklal Caddesi ve Nişantaşı Bölgesi’ni kapsayan ‘İstanbul Alışveriş Caddeleri Raporu’nun 10’uncusunu yayımladı. Üç bölgenin 2023 yılı perakende verilerinin incelediği rapora göre, 3 ana alışveriş caddesinde yüksek talep ve kısıtlı arz sebebiyle kiralar yükselirken mağazalar ara sokaklara yayıldı. Bu da Nişantaşı Bölgesi ve İstiklal Caddesi’nde işlem sayısının artmasına karşın ortalama kiralanan alan büyüklüğünün azalmasına neden oldu. Kentsel dönüşümün yükseldiği Bağdat Caddesi’nde ise kiralama işlemleri kısıtlı arz nedeniyle azalırken, ortalama kiralanan alan büyüklüğü arttı. 2023 yılında 3 ana caddede kiralama işlem adedi 1 yılda 51’den 67’ye yükseldi. En çok ziyaret edilen cadde İstiklal, en pahalı cadde Abdi İpekçi, en fazla yabancı markanın kiralama yaptığı cadde ise Bağdat Caddesi oldu. Metrekarede aylık 250 dolarlık kirayla Amsterdam ve Prag’ın en lüks caddelerini geride bırakan Abdi İpekçi’yi, 220 dolarlık kirayla İstiklal ve 150 dolarlık kirayla Bağdat Caddesi izledi. Rapora göre, işlemlerin çoğunu yeni kiralamaların oluşturduğu 2023 yılında bir önceki yıl kentsel dönüşümde olan mağazaların yüzde 39’u, boş olan mağazaların ise yüzde 40’ı kiralandı. 2022 yılında 3 ana caddede 51 adet olan kiralama işlem adedi 2023 yılında 67’ye yükseldi. İstiklal Caddesi’nde 18, Bağdat Caddesi’nde 21 ve Nişantaşı Bölgesi'nde 28 adet kiralama işlemi gerçekleştirildi. Rapor, yılın ilk çeyreğinde yaşanan depremin ardından artmaya başlayan restorasyon ve kentsel dönüşüm hareketinin, mağazaların yer değiştirme faaliyetlerinin ve kiralarda yaşanan artışların caddelerdeki kiralama dinamiklerini yakından etkilediğini ortaya koydu.
YAYALAR HAFTA İÇİ ‘CADDE’DE
Deprem sonrasında başlayan restorasyon ve kentsel dönüşüm çalışmalarının geçtiğimiz yıla kıyasla özellikle Bağdat Caddesi’nde artarak dikkat çektiğini gösteren rapora göre, özellikle caddenin uç kesimlerinde yer alan inşaat halindeki binalarda 2022’ye kıyasla metrekare bazında artış kaydedildi. Böylece Bağdat Caddesi’nde kiralama işlemi adet bazında yüzde 4.54 düşerken (22 adetten 21’e), kiralanan ortalama alan büyüklüğü ise geçen seneye kıyasla artarak 230 metrekareye ulaştı. Cadde üzerindeki arz kısıtlılığı sebebiyle kiralama işlemleri azalırken, mağazalar daha büyük metrekareli alanları tercih etti. Bağdat Caddesi’nin dönüşüm sayesinde yarattığı potansiyel, son yıllarda Cadde’ye giren dünya markaları ve deneyim mağazalarıyla birlikte düşünüldüğünde yabancı marka ilgisi açısından dikkat çekici oldu. 2022 yılında olduğu gibi 2023 yılında da en fazla yabancı marka oranının yüzde 21 ile Bağdat Caddesi’nde olduğu kaydedildi. Bağdat Caddesi’ni yüzde 16 ile İstiklal Caddesi ve yüzde 15 ile Nişantaşı Bölgesi takip etti. Rapora göre yerel markalar ise ağırlığını koruyarak pazarın yüzde 82.5’ini oluşturdu.
Rapor verilerine göre, İstiklal Caddesi üzerinde, 2023 yılında boş mağaza sayısının 8’den 12’ye yükselmesine karşın alan büyüklüğüne göre boşluk oranı yüzde 3 seviyesinde sabit kaldı. Bağdat Caddesi’nde ise bir önceki yıl yüzde 11 olan boşluk oranı, bu yıl yüzde 4’e geriledi. Bir önceki yıl 16 adet olan boş mağaza sayısı 2023 yılında 7’ye düşen Bağdat Caddesi, böylelikle son 5 yıldır düzenli olarak azalan boş mağaza sayısıyla caddeler arasında öne çıktı. Markaların, caddenin etkisinin sürdüğü ara sokaklara da yayılarak kiralama işlemini gerçekleştirmesinin nedeni bu eğilim oldu.
Rapora göre, 2023 yılında hafta sonu en çok ziyaret edilen alışveriş caddesi günde 313 bin kişiyle İstiklal Caddesi olurken, onu 130 bin kişiyle Bağdat Caddesi ve 96 bin kişiyle Nişantaşı Bölgesi izledi. İstiklal Caddesi aynı günlük ziyaretçi sayısıyla 2022 yılına göre yüzde 37 artış göstererek hafta sonunda yaya hareketliliğinde yükseliş elde eden tek alışveriş caddesi oldu. Hafta içi en çok ziyaret edilen cadde, günde 207 bin kişiyle yine İstiklal Caddesi olurken, hafta içi yaya hareketliliğinin geçen yıla kıyasla tek yükseldiği cadde ise bu kez yüzde 35 ile Bağdat Caddesi oldu. Hafta içi günlük ziyaretçi sayılarında İstiklal Caddesi’ni 144 bin kişiyle Bağdat Caddesi, 82 bin kişi ile Nişantaşı izledi.