Cami projesine onay veren karar iptal edildi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Kadıköy Rıhtım’da yapılmak üzere hazırladığı cami projesine onay veren İstanbul 5 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararı, İstanbul 3. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi
İstanbul İl Müftülüğü 2015 yılında, Kadıköy’de İSKİ’ye ait arıtma tesisi olarak görülen ve fiilen otopark olarak kullanılan alana dini tesis yapılması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvurmuştu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı “Rıhtım Mevkiinde Cami Alanı” amaçlı 1/5000 ölçekli ve 1/1000 ölçekli plan değişikliklerini 02.11.2015 tarihinde onaylamıştı. 2015 yılında planlanan Kadıköy Rıhtımındaki cami projesi, İstanbul 5 Numaralı Koruma Kurulu’nun 2017 yılında aldığı kararla da onaylanmıştı. Kadıköy Belediyesi kurul karanın iptali için Kültür ve Turizm Bakanlığı'na dava açmıştı. Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi'nin de müdahil olduğu davada karar çıktı.
“KAMU YARARINA UYGUN DEĞİL”
İstanbul 3. İdare Mahkemesi, İstanbul 5 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun verdiği kararın kamu yararına ve hukuka uygun olmadığına hükmetti. Mahkeme, istinaf yolu açık olmak üzere dava konusu işlemin iptaline oy birliği ile karar verdi.
İstanbul 3. İdare Mahkemesi tarafından hazırlatılan bilirkişi raporu da dava dosyasında yer aldı. Raporda, dava konusu alanın Haydarpaşa Garı ve Çevresi Kentsel Tarihi Sit Alanı içinde bulunduğu ayrıca bu alanın Tarihi Kentsel Peyzaj alanı olduğu vurgulandı. Raporda ayrıca, proje alanının Sultanahmet Camii, Ayasofya ve Topkapı Sarayı’nın hemen karşısında yer aldığı için “Etkileşim-Geçiş Sahası” konumundan çıkarılmasının doğru olmadığı belirtildi. Bilirkişi raporunda, Kadıköy Rıhtım bölgesinde; Haydarpaşa Garı, İskele Camii, Şehremini Binası, Eski Hal Binası, Eski İskele Binası ve Karakol Binası gibi tescilli yapıların yer aldığı ve bölgenin bu yapılar çevresinde gelişmiş sosyal dokusuyla Kentsel Sit Alanı özelliklerini de yansıttığı ifade edildi.
YOĞUN TRANSFER ALANI
Bilirkişi heyeti, söz konusu alanın cami projesi için uygun olmadığı yönünde görüş bildirdi. Raporda konuyla ilgili şu ifadelere yer verildi: “Mekânsal Planlar Yönetmeliğine uygun olmayacak şekilde o bölgedeki mahallerin yürüme mesafesinde bulunan dört adet caminin kapalı alanları üzerinden hesaplama yapıldığı, dava konusu alanda önerilen caminin ise bölgenin çeperinde, erişim açısından bölgenin uzak ucunda kaldığı ve Rıhtım bölgesi alanı olarak anılan bölgeye uzak olduğu, bu bakımdan yer seçimi açısından karar isabetli olmadığına karar verildi.”
Raporda, bölgenin “Etkileşim-Geçiş Sahası Alanı”ndan çıkarılmasının sadece Kadıköy Rıhtım bölgesini değil, Mühürdar ve Moda gibi tarihi kent dokusuna sahip yerleşim alanlarını da olumsuz etkileyeceği kaydedilirken, Kadıköy Meydanı'nın; deniz otobüsü, vapur, motor, metro, tramvay, otobüs, minibüs, dolmuş hatlarının tümünün kesişim noktasında olduğu, dava konusu alanın da yoğun bir transfer alanı olduğu belirtildi.
Dava konusu alanın otopark olarak kullanıldığı da vurgulandı. Raporda, söz konusu otoparkın hem ‘park et-devam et’ anlayışıyla hem de uzun süreli park imkanı vermesi sebebiyle İstanbul için gerekli bir otopark alanı olduğu belirtildi.
PROJEDE NELER VARDI?
Başbakanlık, Diyanet İşleri Başkanlığı ve İstanbul Müftülüğü’nün talepleri doğrultusunda beş yıl önce planlanan cami projesi, Anadolu yakasının önemli ihtiyacına yanıt verecek İSKİ’nin biyolojik arıtma tesisi olarak ayrılan yeri ve çevresini kapsıyordu. Projeyle birlikte cami, şadırvan ve hizmet birimleri için 11 bin 232 metrekare taban oturumlu ve toplamda 33 bin 559 metrekarelik arazi inşaat alanı haline gelecekti. Projede, 3 bodrum katlı ve yaklaşık 1200 araç kapasiteli yeraltı otoparkı da yer alıyordu.