"Çocuklar çalışırken hayatını kaybetti"
Kadıköy Belediyesi Barış Manço Kültür Merkezi’nde 20. İşçi Filmleri Festivali kapsamında “Çocuk Hakları ile Çocuktur” paneli gerçekti. Panelde, çocuk işçi ölümleri ile çocukların sağlık ve eğitim hakkı üzerine konuşuldu
Kadıköy Belediyesi Barış Manço Kültür Merkezi’nde 10 Mayıs Cumartesi günü 20. İşçi Filmleri Festivali kapsamında “Çocuk Hakları ile Çocuktur” paneli gerçekleşti. “Çocuk İşçiliğe Hayır!” sloganıyla gerçekleşen ve İşçi Filmleri Festivali gönüllüsü Deniz Dede’nin moderatör olduğu panelin konuşmacıları akademisyen ve İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisi (İSİG) gönüllüsü Aslı Odman, akademisyen ve gıda mühendisi Bülent Şık ve eğitimci Feray Aytekin Aydoğan’dı.
“ÇOCUKLAR KURŞUNA MARUZ KALIYOR”
Panelde ilk sözü alan gıda mühendisi Bülent Şık, ağır bir metal olan kurşunun çocukların gelişimine çok zarar verdiğini söyledi ve şöyle devam etti: “Çevresel kirleticiler ve madencilik faaliyetleri nedeniyle kurşun seviyesi artıyor. Suya ve toprağa karışması gıdaya geçmesi demek. Bu da çocukların sağlığını tehdit ediyor. Otizm, dikkat eksikliği, konsantrasyon bozukluğu kurşun maruziyetine bağlıdır. Çocuklarda nörobilişsel gerilemeye neden oluyor. Sınavlardaki başarısızlığa ya da çocukların sıfır puan almasının arkasına bakmıyoruz. Çocukların sağlığı için kaygı içindeyiz. Çocuklara okullarda gelişimde kritik rol oynayan demir, çinko ve kalsiyumdan zengin ve besleyici tek öğün sunmak kurşun gibi toksik maddelere maruz kalma durumunu da azaltır. Ama Türkiye’de çocukların sağlığını, haklarını koruyan ve kollayan kamusal bir program yok.”
“KORKU FİLMİ GİBİ”
İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisi’nin 2011 yılından beri gönüllüsü olan Aslı Odman, Türkiye’de çalışma kaynaklı ölüm verisini tuttuklarını söyledi: “Tutulan verilerde yaş, cinsiyet, kültür, kimlik, hangi iş kolunda olduğunu görüyoruz. Çalıştıkları işyeri, ölüm nedenleri ve şekilleri korku filmi gibi gözümün önünden geçiyor. Özellikle son 4 senedir çocuk ölümleri dikkatimizi çekmeye başlamıştı. 2024 yılı içerisinde 15-17 yaş arasında işgücüne katılan çocuk sayısı yüzde 25’e çıktı. Çocuk iş cinayetlerinde birinci iş kolu olarak tarımı kaydediyoruz. Aile tipi bir çalışmak. 2013 ile 2024 arasında çocuk işçi ölümleri raporumuzda 4 yaşında 5 çocuk, 5 yaşında 6 çocuk, 6 yaşında 5 çocuk, 7 çocuk 7 yaşında, 16 çocuk 8 yaşında, 14 çocuk 9 yaşında, 25 çocuk 10 yaşında, 21 çocuk 11 yaşında, 39 çocuk 12 yaşında, 47 çocuk 13 yaşında, 71 çocuk 14 yaşında, 113 çocuk 15 yaşında hayatını kaybettiği yer aldı. Bu veriler kısıtlı imkanlara rağmen bulduğumuz veriler. Çocuklar çalışırken hayatını kaybetti.”
“OKUL TERKİ SAYISI ARTTI”
Eğitimci Feray Aytekin Aydoğan da şunları söyledi: “23 yıldır eğitim paralı hale geldi. Dinselleştirmeden vazgeçilmedi. Özel okul sayısının arttığını görüyoruz. Defalarca müfredatta değişiklik yapıldı. Okullarda laboratuvar ve kütüphane yokken mescit zorunluluğu var. Matematik dersi sayısı azaltıldı, din dersi saati artırıldı. Bilimsel ve laik eğitimden uzaklaşıyoruz. Öyle bir eğitim hali yaratıldı ki nitelikli ve bilimsel eğitime artık belli bir azınlık ulaşabiliyor. Okul terki sayısı arttı. Çocuklar 14 yaşında neden Mesleki Eğitim Merkezi’ne (MESEM) gidiyor. Yoksulluğun çaresizliği. Çocuklar 23 yılda depremi, salgını, dinselleştirmeyi, yoksulluğu aşadılar. ”