İstanbul’da 23 Nisan Çarşamba günü yaşadığımız 6.2 büyüklüğündeki deprem, korkularımızı ve kaygılarımızı tekrar ortaya çıkardı. Çocuklar da bu durumdan çok fazla etkilendi. Kadıköy Belediyesi Çocuk Koruyucu Ruh Sağlığı Merkezi’nde görevli Uzman Psikolog Buket Zengin ile depremin çocuklarda yol açtığı korku ve kaygıyı, bu korkunun nasıl atlatılabileceğini konuştuk.
Depremlerin doğanın kaçınılmaz bir gerçeği olduğunu ama çocuklar için ciddi kaygı ve korkulara yol açabileceğini söyleyen Uzman Psikolog Zengin, depremi çocuklara anlatırken dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle anlattı: “Depremi çocuklara anlatırken aşırı teknik ya da korkutucu bilgilerden kaçınılmalı. ‘Bazen yerin çok derinlerinde küçük hareketler olur. Bu hareketler yeryüzünü sallar. Buna deprem deriz. Deprem olunca masanın yanına geçerek başımızı koruruz. Dışarıdaysak açık bir alanda bekleriz. Böylece güvende oluruz.’ gibi kısa, anlaşılır ve güven veren açıklamalar, çocukların kaygılarını azaltır. Onlara, doğanın bir parçası olan depreme karşı hazırlıklı olduğumuzu anlatmak, korkuyu kontrol altına almanın en güçlü yoludur.”
“UYKU SORUNLARI VE KARIN AĞRISI OLABİLİR”
Deprem korkusu yaşayan çocukların çeşitli duygusal, davranışsal ve fiziksel tepkiler gösterebileceğini dile getiren Zengin sık ağlama, yalnız kalmak istememe, uyku sorunları, karın ve baş ağrısı gibi şikayetlerin öne çıkabileceğini ifade etti.
Çocukların duygularını anlamanın, kaygılarını küçümsemeden desteklemenin ve güvenli bir ortamda doğru bilgiler vermenin, hem evde hem okulda büyük önem taşıdığının altını çizen Buket Zengin, anne ve babaların çocukların duygularını anlamaları ve kaygılarını azaltmaları için şu önerilerde bulundu: “Depreme karşı hazırlıklı olmak, korkuyu yenmenin en etkili yolu. Korkunun normal olduğunu kabul eden bir yaklaşım gösterin. ‘Korkman çok doğal’gibi cümleler kullanın. Birlikte deprem çantası hazırlayın, evde güvenli alanları keşfedin. Çocuğa küçük sorumluluklar verin. Günlük yaşam düzenini sürdürmek çocuğa güven verir. Çocuğun resim yapmasına, hikâye anlatmasına veya oyun kurmasına destek olun. Korku yaratan görüntü ve haberleri çocukların izlememesine özen gösterin. Tüm bunlara rağmen eğer çocuğunuzda kaygı belirtileri gözlemlerseniz alanında uzman psikolog ve psikiyatristlerden destek almanızı öneririm.”
“SADE BİR DİLLE ANLATIN”
Psikolog Zengin, öğretmenlerin sınıfta deprem kaygısını hafifletmek için uygulaması gereken beş temel adımı ise şöyle sıraladı: “Öğretmenin sakinliği, çocukların güven duygusunu artırır. Depremi yaşlarına uygun, sade bir dille açıklayın. Deprem tatbikatlarını bir oyun gibi anlatarak korkuyu azaltın. Sınıfta küçük sohbetler düzenleyerek çocukların hislerini paylaşmalarına fırsat tanıyın. Drama çalışmaları, hikâye anlatımı ve resim çalışmaları ile duyguları işlemek etkili olur.”