Kadın İşçi tarafından hazırlanan rapora göre deprem bölgesinde çalışan kadınların büyük kısmı asgari ücretin altında ücret alıyor, bir kısmının sigortası yok ve işyerlerinde tacize uğruyor

26 Ocak 2024 - 14:39

A ⁺ A^- Yazdır

Kadın İşçi, 6 Şubat’ta meydana gelen Türkiye’nin 11 ilinde 13 milyondan fazla insanın etkilendiği depreme ilişkin "Depremde etkilenen kentlerde kadınların ücretli-ücretsiz emeği” raporunu açıkladı. Özgür Genç tarafından kaleme alınan ve Bahar Gök’ün asistanlığını yaptığı araştırma raporunda öne çıkan başlıklar şöyle:

• * Kadınların büyük bir kısmı asgari ücretin altında ücret alıyor.
• * Asgari ücret neredeyse çoğu kadın için olabilecek en iyi ücret haline gelmiş durumda.
• * Kadınların büyük bir kısmının sigortası yok. Sigortasızlık ve asgari ücret normal haline gelmiş durumda.
• * Kadın istihdamının en çok düştüğü üç il Maraş, Malatya ve Hatay. Malatya’da fabrikalarda çalışanların yüzde 60’ı kadın.
• * Bölgede sendikalaşma eskisinden de zor hâle geldi, kadınların pek çoğu tehdit ve baskıyla karşı karşıya.

KADINLAR TACİZE UĞRUYOR

Birçok kadın ev içi yüklerinden veya başka nedenlerden mesaiye kalmayı kabul etmediğinde, fabrika içinde bölüm değiştirme veya işten çıkarılma tehditleriyle karşı karşıya kalıyor.

• * İşyerlerinde kadınlar erkeklere göre şefleri, ustaları, dayıbaşları, yöneticiler ve işverenler tarafından daha yoğun şekilde kötü muameleye maruz bırakılıyor. Taciz görüyor.
• * Erkeklere verilen yemek, prim, ulaşım gibi haklardan kadınlar faydalanamadığı gibi, iş yapma hızı, baskısı ve işten çıkarılma tehdidi de işveren tarafından kadınlar üzerinde daha ağır uygulanıyor
• * Çadır ve konteyner koşulları kadınlar için daha da tüketici bir faaliyete dönüşüyor. Kadınlar normal şartlarda evlerinin düzeninde harcadıkları emeğin çok daha fazlasını yaşanabilir bir düzen kurmak için sarf ediyor.
• * Evi fiziki olarak çadır ve konteyner ortamlarında yeniden var etmek, hasarlı evler için gerekli tadilatlarını yapmak, bunları gerçekleştirmenin yollarını aramak gibi sorumluluklar da kadınların omuzlarına yüklenmiş durumda.
• * Tarımda çalışan kadınlar için kadın yevmiyesi diye bir kavram var ve kadınlar daha düşük ücret alıyorlar.
• * Kadınları şiddetten korumaya yönelik mekanizmalar da henüz bölgede etkili bir şekilde çalışmıyor.
• * Bölgedeki kadın sığınma evleri yetersiz ve yerleri biliniyor.

“DENETİM MEKANİZMALARI GELİŞTİRİLMELİ”

STK’ları, siyasi partileri, sendikaları ve bölgeye dair çalışmalar yürüten feminist hareketin genelini ücretli-ücretsiz emek alanında var olan sömürü ilişkilerini bu kentlerin özelinde yeniden inşa süreçlerini göz önünde bulundurarak tartışmaya davet eden raporda yer alan öneriler ise şöyle:

•  * Kadınların istihdama katılması önündekini en büyük engellerden biri olan çocuk bakımının özellikle koşulları bunu gerçekleştirmeye oldukça uygun olan konteyner kentlerde devlet tarafından üstlenilmesine dair gündem oluşturmak.
• * Kadınların iş yerlerinde yaşadıkları hak gasplarını, ücret eşitsizliklerini ve şiddet/ mobbing vakalarını takip etmek, kadın işçileri yönlendirebilecek mekanizmalar geliştirmek.
• *  Asgari ücret meselesini kadınların ücret ilişkileri dahilinde değerlendirerek, asgari ücreti feminist bir gündem haline getirmek.
• * Kadınlar için kalıcı istihdamın yolunu açacak talepler oluşturmak.
• *  Kadınların geçim ve ev içi emek yüklerini azaltacak biçimde özellikle deprem bölgelerindeki okullarda yemek ve okula ulaşım olanaklarının devlet tarafından ücretsiz sağlanmasına yönelik talepler oluşturmak.
• * Ulaşılabilir, ücretsiz psikolojik destek hizmetlerinin sunulmalı
• * Deprem bölgelerinde artan ve daha görünür bir hal alan kadına yönelik şiddeti ve şiddeti önleme mekanizmalarının bölgedeki işlevsizliğini gündemleştirmek, etkin mekanizmaların geliştirilmesi.

Raporun tamamına https://www.kadinisci.org/wp-content/uploads/2024/01/KadinIsci-DEKKUUE-Rapor-Aralik.pdf adresinden ulaşılabilir