Deprem kendini yeniden hatırlattı!
Büyük İstanbul depremi beklenedursun Düzce’de meydana gelen 5.9 şiddetindeki deprem, önlemlerin önemini bir kez daha hatırlattı. Depremin ardından 2 milyon kişi “Evimin altında fay hattı var mı” sorgulaması yaparken, toplanma yerleri ve deprem anında yapılacaklar yeniden gündeme geldi
Geçtiğimiz günlerde merkez üssü Düzce'nin Gölyaka ilçesi olan 5.9 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem nedeniyle can kaybının yaşanmaması yüreklere su serperken kentte ufak çaplı hasar meydana geldi. Ankara, Eskişehir, İstanbul gibi illerde şiddetli hissedilen deprem, korkusunu ise beraberinde getirdi. Depremin ardından 2 milyonu aşkın kişi, e-Devlet sitesi üzerinden evinin fay hattının üzerinde olup olmadığını sorguladı. Deprem korkusu yaşayan vatandaşlar, Türkiye Deprem Tehlike Haritası İnteraktif Web Uygulaması ile evinin altında fay hattı olup olmadığını öğrenmeye çalıştı.
Düzce'deki depremin kaydedildiği saat 04.08 ile 06.00 arasında 247 bin 485 kişi, “Evimin altından fay hattı geçiyor mu?” sorusunun yanıtını e-Devlet üzerinden aradı.
FAY HATTI KONTROLÜ NASIL YAPILIR?
Vatandaşlar evlerinin fay hattı üzerine inşa edilip edilmediğini e-Devlet üzerinden ya da Maden Tetkik Arama (MTA) fay hattı haritası üzerinden öğrenebiliyor. e-Devlet hesabına giriş yapanlar, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın “Türkiye Deprem Tehlike Haritaları” sayfasından evlerinin altında fay hattı olup olmadığını öğrenebiliyor. Bu sayfadan e-Devlet hesabına giriş yapıldığında “Türkiye Deprem Haritaları İnteraktif Web Uygulaması” sayfası takip edilerek, istenilen bilgilerin (TC kimlik numarası, isim, soyisim, email, meslek, eğitim durumu, çalıştığı kurum, yaş ve yaşadığınız yer) eksiksiz doldurulması gerekiyor.
KADIKÖY’DE ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR
Kadıköy’ün deprem konusundaki çalışmaları da devam ediyor. “Kadıköy Belediyesi Kentsel Arama Kurtarma Takımı”, 2005 yılında tamamı Kadıköy Belediyesi çalışanlarından seçilen 30 kişi ile kuruldu. Kısa adı “BAK-Kadıköy” olan Kadıköy Belediyesi Kentsel Arama Kurtarma Takımı üyelerinin çoğunluğu belediye personeli olmakla birlikte, tamamen gönüllülük esasına göre çalışıyor. BAK Kadıköy, bugüne kadar Kozyatağı Afet Eğitm ve Bilinçlendirme Parkı’nda 82 bin Afet Gönüllüsü eğitti. AFAD, afetlere yönelik çalışmalarıyla nedeniyle BAK Kadıköy’e orta seviye afetlere müdahale etme yetkisi verdi. BAK Kadıköy, Türkiye’de bu yetkiyi alan ilk kamu kurumu oldu.
Olası afet durumunda vatandaşların toplanma alanlarını gösteren karekod levhaları Kadıköy’deki binalara asıldı. Levhaların içeriği ve üretimine ilişkin hazırlıklar belediye tarafından yapıldı. Levha içeriğine, akıllı telefonlara indirilebilen QR Karekod okuma uygulaması ile ulaşılabiliyor. Bu uygulama kullanılarak levhalardaki karekodun okutulmasıyla her bina sakini, olası afet sonrası evine en yakın toplanma alanının neresi olduğunu görebiliyor.
5 KİŞİYLE İLETİŞİM MÜMKÜN
Olası depremlerde en büyük problem iletişim. Kadıköy Belediyesi, yeni nesil belediyecilik anlayışıyla geliştirdiği Dijital Kadıköy uygulaması üzerinden bu soruna el attı. Mobil cihazlarına Dijital Kadıköy uygulamasını indirenler, “Güvendeyim” ve “Acil Yardım” butonları ile daha önce tanımladığı 5 kişiye kısa mesajla ulaşabilecek.
GEZİCİ AŞEVİ
Kadıköy Belediyesi, olası afetlere hazırlık kapsamında sıcak yemek dağıtma işini de devreye soktu. Belediye, mutfağa dönüştürülen TIR ile günde 2 bin kişiye yemek dağıtabilecek.
İBB DE BAŞLADI
Kadıköy Belediyesi’nin iki yıl önce yaşanan İzmir Depremi’nin ardından hayata geçirdiği afet gönüllüsü eğitimine İstanbul Büyükşehir Belediyesi de başladı. İBB, olası İstanbul depremine karşı Afet Gönüllüleri projesini hayata geçirdi. AKOM koordinasyonunda kapsamlı bir eğitimden geçen gönüllüler, afet sonrasında gerekli müdahale ve organizasyonları yapabilecek. İBB ve AKUT Vakfı işbirliği ile gerçekleşen proje kapsamında 27 Kasım Pazar günü 9 farklı noktada Toplanma Alanı Organizasyonu (TAO) eğitimleri gerçekleşti.
Afet Gönüllüleri eğitimleri iki ana başlıkta gerçekleşiyor. Öncelikle “Toplanma Alanlarında Organizasyon” eğitimi alan gönüllüler, afet sonrası durum değerlendirmesi yapabilme, olay yeri yönetim ve kayıt sistemini işletebilme kazanımlarına sahip oluyor. “İlk Müdahale Ekibi” eğitimlerini tamamlayan gönüllüler ise enkaz güvenliği sağlayabilme, hasar tespiti, yangın müdahale ve hafif hasarlı binalarda zarar görmüş afetzedelere ilk müdahale yapabilme becerilerini kazanabiliyor.
Afet Gönüllüleri Projesi, İBB’nin Katılımcı Bütçe Uygulaması kapsamında İstanbullular tarafından değerlendirilerek 5 bin proje arasından seçildi.
KADIKÖY’ÜN DEPREM TOPLANMA ALANLARI
Afetin gerçekleşmesini takip eden ilk 72 saatlik süreçte vatandaşların bir araya geleceği Kadıköy’de toplanma alanları sayısı Kentsel Arama Kurtarma Takımı’nın çalışmalarıyla birlikte 13’ten 43’e yükseltildi. Kadıköy’de deprem toplanma alanlarının tam listesi şöyle: Özgürlük Parkı, Fenerbahçe Parkı, Demokrasi Parkı, 23 Nisan Parkı, Yaşam Parkı, Kriton Curi Parkı, Moda Parkı, Barış Parkı, Koşuyolu Parkı, Defne Parkı, Behice Yazgan Parkı, Kalamış Parkı, Suadiye Parkı, Milli Hakimiyet Parkı, Yoğurtçu Parkı, Kuşluk Parkı, Çamlık Parkı, Zübeyde Hanım Parkı, Acıbadem Parkı, Çamlık Ihlamur Parkı, 26 Mart Parkı, Öğretmenler Parkı, Karanfil Parkı, Eylül Parkı, Hürriyet Parkı, A. Taner Kışlalı Parkı, Arapgirli Parkı, Sahrayıcedit Koru Parkı, Leylak Parkı, Kuyubaşı Parkı, Feneryolu Parkı, Ekin Parkı, Çınar Parkı, 19 Mayıs Parkı, Akasya Parkı, Sanat Parkı, Merdivenköy Parkı, Manolya Parkı, Doğa Parkı, Gardenya Çıkmazı, Ormen Sitesi Parkı, Onay Sitesi Parkı, Cemal Tüfenkçi Parkı.
Deprem anında neler yapılmalı?
Afet Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD), deprem anında bina içinde, araç içinde, açık alanda ve enkaz altında nasıl davranılması gerektiğini yönelik önerileri bulunuyor. AFAD’ın önerilerinden bazıları şöyle:
Bina içindeyseniz;
● Kesinlikle panik yapmayınız.
● Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durunuz.
● Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek veya uzanarak kendinize “hayat üçgeni” oluşturun. Başınızı iki elinizin arasına alarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile koruyun. Sarsıntı geçene dek bekleyin.
● Güvenli bir yer bulup, diz üstü çök, baş ve enseyi koruyacak şekilde kapan, düşmemek için sabit bir yere tutun hareketini yapın. Sarsıntı durana kadar olduğunuz yerde kalın.
● Cam, pencere, dışarıya bakan duvar ve kapılardan, aydınlatma tesisatı veya armatürü gibi üzerinize düşecek her tür eşyadan uzak durun.
● Sarsıntı başladığında yataktaysanız orada kalın. Üzerinize düşecek ağır bir eşya yoksa bir yastıkla başınızı koruyun; varsa en yakındaki güvenli alana geçin.
● Size yakın çok sağlam ve yüke dayanıklı bildiğiniz bir kapı değilse, kapıyı kullanmayın. Çoğu iç mekan kapısı basitçe inşa edilmiştir ve sizi korumaktan uzaktır.
● Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın. Sarsıntı bitene kadar içeride kalın, ancak sarsıntı bitince dışarı çıkmak güvenlidir. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmayın.
● Araştırmalar, çoğu yaralanmanın bina içinde hareket ederken veya dışarı çıkmaya çalışırken oluştuğunu göstermektedir.
● Balkona çıkmayın.
● Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın.
● Asansör kullanmayın.
● Acil durumları ve yangınları bildirmek dışında telefonları kullanmayın. Kibrit ve çakmak yakmayın, elektrik düğmelerine dokunmayın.
● Elektriklerin kesilebileceğinin; yangın alarmlarının çalışabileceğinin ve yangın söndürme sistemlerinin devreye girebileceğinin farkında olun.
● Tekerlekli sandalyede iseniz tekerlekleri kilitleyerek başınızı ve boynunuzu korumaya alın.
● Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın vb. cihazları kapatın. Dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşın.
● Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın; soba ve ısıtıcıları söndürün. Diğer güvenlik önlemlerini alın; daha önceden hazırlanmış acil durum çantası ile gerekli olan eşya ve malzemeyi yanınıza alarak binayı daha önce tespit ettiğiniz yoldan derhal terk edip toplanma bölgesine gidin.
● Her büyük depremden sonra mutlaka artçı deprem olur. Artçı depremler zaman içerisinde seyrekleşir ve büyüklükleri azalır. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girmeyin.
● Artçı depremler sırasında da ana depremde yapmanız gerekenleri yapın.
Bina dışında açık alandaysanız;
● Dışarıda kalın.
● Enerji hatlarından, diğer binalardan, direklerden, ağaçlardan ve duvar diplerinden uzaklaşın.
● Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olun.
● Deniz kıyısından uzaklaşın.
● Toprak kayması, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunmayın. Böyle bir ortamda bulunuyorsanız, en seri şekilde güvenli bir ortama geçin.
● Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olun.
● Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olun.
● En büyük tehlike binaların dış duvarlarının yıkılmasıdır. Depremlerdeki ölümlerin önemli bir kısmını bina içinden dışarı kaçarak enkaz altında kalanlar oluşturabilmektedir. Deprem sırasındaki yer hareketi nadiren ölüme veya yaralanmaya sebep olur. Depremle ilgili çoğu ölüm çöken duvarlar, parçalanan camlar ve düşen eşyalardan kaynaklanmaktadır.
Araç kullanıyorsanız;
● Araç karayolunda seyir halindeyken sarsıntı olursa ve bulunduğunuz yer güvenli ise (bina, ağaç, direkler yanında, üst geçit altlarında durmaktan sakınarak) yolu kapatmadan, sağa yanaşıp durun. Kontak anahtarını yerinde bırakıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde kalın.
● Sarsıntının geçmesini ihtiyatla bekleyin. Depremde hasar gören yol, köprü ve rampaları kullanmayın.
● Normal trafikten, ağaçlardan, direklerden ve enerji nakil hatlarından mümkün olduğu kadar uzaklaşın. Ancak sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidin.
● Araç meskun mahallerde ise ya da güvenli bir yerde değilse aracı durdurun; kontak anahtarını üzerinde bırakarak aracı terk edin ve açık alanlara gidin.
● Bir tünelin içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz, aracınızı durdurup aşağıya inin ve aracınızın yanına yan yatarak ayaklarınızı karnınıza çekin, ellerinizi de başınızın üstüne kavuşturun.
● Kapalı bir otoparkta iseniz; arabanızın dışına çıkıp yanına yatın. Üzerinize yıkılacak tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecek, ama yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, üzerinize düşen bir parça ile ezilmenize sebep olabilir.
Metroda veya diğer toplu taşıma araçlarındaysanız;
● Gerekmedikçe, kesinlikle metro ve trenden inmeyin. Elektriğe kapılabilir veya diğer bir trenin çarpması ile zarar görebilirsiniz.
● Trenin içinde sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunun.
● Metro veya tren personeli tarafından verilen talimatları izleyin.
Enkaz altında kaldıysanız;
● Kibrit ve çakmak yakmayın.
● Hareket etmeyin ve toz kaldırmayın.
● Ağzınızı ve burnunuzu mendil ya da kıyafetinizle kapatın.
● Borulara ya da duvarlara vurarak yerinizi arama kurtarma ekiplerine bildirmeye çalışın ve ıslık çalın. Bağırmayı son çare olarak kullanın. Çünkü bağırmak tehlikeli boyutlarda toz yutmanıza neden olabilir.