Kadıköy’de kaç bina riskli? Tsunami riski var mı? Deprem sonrasında toplanma ile barınma alanı olarak nereler kullanılacak? Kadıköy Belediyesi’nin çalışmaları neler? İzmir depreminin ardından bir kez daha İstanbulların gündemine yerleşen büyük İstanbul depreminin detaylarını derledik

İzmir’de yaşanan depremin ardından gözler büyük İstanbul depremine çevrildi. Uzun yıllardır uzmanların uyarılarıyla dikkat çektiği ve acil önlemlerin alınması gerektiğini söylediği İstanbul, depreme ne kadar hazır? 7 ve üzeri büyüklükte bir deprem gerçekleşmesi halinde kaç bina yıkılacak? İstanbul için tsunami riski var mı? Kadıköy’deki deprem toplanma alanları nereler? Deprem öncesinde, sırasında ve sonrasında neler yapılmalı? Daha önce sayfalarımızda yer verdiğimiz ancak güncelliğini koruyan deprem haberlerimizi derledik.

DEPREM TOPLANMA ALANLARI

E-devlet üzerinden başlatılan uygulamadan sonra Kadıköy Belediyesi de deprem toplanma alanlarının online haritasını erişime açmıştı. Dileyen herkes https://webgis.kadikoy.bel.tr/keos/?p=ABIS6_ITRF96 adresi üzerinden Kadıköy’ün Afet Bilgi Sistemi Haritası’na erişebiliyor. Harita üzerinden toplanma ve ana tahliye alanlarına da ulaşmak mümkün hale geldi. 8 bölgeye ayrılan Kadıköy’de AFAD’ın güncellediği son verilere göre tüm parklar deprem toplanma alanı olarak belirlendi. Ancak bu parklardan bazıları toplanma alanı, bazıları da ana tahliye alanı.

HANGİ PARKLAR BELİRLENDİ?

8 bölgeye ayrılan Kadıköy’de; Özgürlük, Parkı, Yoğurtçu Parkı, Göztepe 60. Yıl Parkı ve Hasanpaşa’daki Yeni Salı Pazarı ana tahliye alanları olarak belirlendi.

Toplanma alanı olarak belirlenen parklar ise şu şekilde: Fenerbahçe Parkı, Demokrasi Parkı, 23 Nisan Parkı, Yaşam Parkı, Kriton Curi Parkı, Moda Parkı, Barış Parkı, Koşuyolu Parkı, Defne Parkı, Behice Yazgan Parkı, Kalamış Parkı, Suadiye Parkı, Milli Hakimiyet Parkı, Yoğurtçu Parkı, Kuşluk Parkı, Çamlık Parkı, Zübeyde Hanım Parkı, Acıbadem Parkı, Çamlık Ihlamur Parkı, 26 Mart Parkı, Öğretmenler Parkı, Karanfil Parkı, Eylül Parkı, Hürriyet Parkı, A. Taner Kışlalı Parkı, Arapgirli Parkı, Merdivenköy Koru Parkı, Leylak Parkı, Kuyubaşı Parkı, Feneryolu Parkı, Ekin Parkı, Çınar Parkı, 19 Mayıs Parkı, Akasya Parkı, Sanat Parkı, Merdivenköy Parkı, Manolya Parkı, Doğa Parkı, Gardenya Çıkmazı, Ormen Sitesi Parkı, Onay Sitesi Parkı, Cemal Tüfenkçioğlu Parkı.

AFET KONTEYNERLERİ

Haritada ayrıca afetlerde kullanılacak konteynerlerin de bilgileri yer alıyor. Kadıköy sınırları içerisinde toplam 15 adet konteyner bulunuyor. Kadıköy Belediyesi sorumluluğunda bulunan 15 adet Afet Konteynerinin içinde bulunan son kullanma tarihi ve kullanım ömürleri biten malzemeler yenileri ile değiştirildi.

BİNLERCE KİŞİYE EĞİTİM VERİLDİ

Türkiye'nin afet ve depremler konusunda eğitim veren ilk ve tek afet temalı parkı olan Kadıköy Belediyesi Afet Eğitim ve Bilinçlendirme Parkı, 2018 yılında açılmıştı. Eğitimler, özellikle çocuk odaklı ve temel olarak 10 yaş grubu çocuklarına yönelik ancak ailelerin birlikte katılabileceği, her yaş grubuna yönelik açık alan etkinlikleri, eğitim atölyeleri de düzenleniyor. Afet Eğitim ve Bilinçlendirme Parkı’ndaki tüm eğitim ve etkinlikler Kadıköy Belediyesi Kentsel Arama Kurtarma Takımı BAK-Kadıköy eğitmenleri tarafından yürütülüyor. Eğitimlerde doğal afetlerin oluşumları, afet esnasında yapılması gerekenler, afet öncesinde ve sonrasında alınabilecek önlemler çeşitli simülasyonların da yardımıyla yapılan eğitim çalışmalarıyla uygulamalı bir şekilde anlatılıyor. Parkta “Deprem Deneyim Odası”, “5 Boyutlu Sinema”, “İnteraktif Portatif Yangın Simülasyonu” ile yetişkinler için atölyeler, sivil toplum kuruluşları eğitimi ve etkinlikleri, grup ziyaretleri ve açık alan oyunları yer alıyor.

1 Nisan 2019-11 Mart 2020 tarihleri arasında gerçekleştirilen çalışmalarla Kadıköy’de 36 farklı okuldan 3 bin 572 öğrenciye, Kadıköy dışından ise 9 farklı okuldan 664 öğrenciye eğitim verildi. Aynı zamanda bin 99 yetişkin de eğitimlerden faydalandı.

“YÜZDE 1’İ ÇOK AĞIR HASAR GÖRECEK”

İBB geçtiğimiz haziran ayında, İstanbul’un 39 ilçesi için deprem kitapçığı hazırlamıştı. Kitapçıklarda, olası bir İstanbul depreminde yaşanacak bina hasarları, can kayıpları, yaralanmalar, altyapı hasarları ve geçici barınma ihtiyaçlarına ilişkin bilgiler yer alıyor. İstanbul genelinde tahmin edilen 7.5 büyüklüğündeki bir depremde 100 binlerce binanın orta ve üstü hasar görmesi bekleniyor.

Hazırlanan rapora göre depremde Kadıköy’deki binaların yüzde 27’si hafif, yüzde 10’u orta, yüzde 2’si ağır, yüzde 1’i ie çok ağır hasar görecek. Toplam 25 bin 210 binanın analiz edildiği Kadıköy’de orta ve üst seviyede hasar göreceği tahmin edilen bina sayısı ise yaklaşık 3 bin 277 bina (yüzde 13). Yaklaşık 21 bin 933 binanın ise depremi hafif şekilde veya hasarsız atlatması bekleniyor.

Mahallelere baktığımızda ise en fazla hasarlı olması ve çok hasar görmesi beklenen binalar Rasimpaşa, Eğitim ve Hasanpaşa mahallelerinde yer alıyor ancak diğer ilçelerle karşılaştırıldığında ihtimal düşük. Örneğin Rasimpaşa’da çok hasar görmesi tahmin edilen bina sayısı 19, ağır hasarlı olması beklenen bina sayısı 41, hafif hasarlı olması beklenen bina sayısı ise 518. Kozyatağı, 19 Mayıs, Sahrayıcedit, Suadiye, Feneryolu, Erenköy, Fenerbahçe, Koşuyolu, Caddebostan, Bostancı, Göztepe mahallelerinde ise çok hasar görmesi beklenen ortalama bina sayısı az. İstanbul geneline bakıldığında Fatih’te 15 bin, Küçükçekmece’de 13 bin, Bağcılar’da 10 bin, Büyükçekmece’de 9 bin binada orta ve üst hasar meydana gelmesi bekleniyor.

“190 KİŞİ HAYATINI KAYBEDEBİLİR”

Raporda, tahmini can kayıpları da yer alıyor. Rapordaki genel değerlendirmede depremdeki yaralanmaların yarısının sarsıntı sırasında, diğer yarısının ise deprem sırasında veya sonrasında binadan çıkmaya çalışırken gerçekleştiği vurgulanıyor. 7.5 büyüklüğündeki tahmini depremin, en kötü senaryo olan gece meydana gelmesi halinde Kadıköy’de 190 kişinin hayatını kaybedebileceği, yaklaşık 93 kişinin ağır yaralanabileceği ve 592 kişinin de hastane şartlarında tedavi görmesinin gerekebileceği öngörülüyor.  

BİNANIZ SAĞLAM MI?

Depremi en az hasarla atlatmanın en önemli unsuru yaşadığımız binaların depreme dayanıklı olması. Uzmanlar, mühendislik hizmeti alınmadan 1999 öncesinde inşa edilen yapıların mutlaka kontrol ettirilmesi gerektiğini belirtiyor. 20 yıldır ilçedeki mevcut binaları ve yeni inşaatlardaki beton kalitesini test eden Kadıköy Belediyesi Beton Zemin Laboratuvarı’na başvuru yaparak binanızın depreme dayanıklı olup olmadığını kontrol ettirebilirsiniz. Peki, bu süreç nasıl işliyor? 

Maliklerden biri dilekçe, tapu durum belgesi ve kimlik fotokopisi ile e-devlet üzerinden Kadıköy Belediyesi Beton Zemin Laboratuvarı’na ya da Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yetkilendirdiği lisanslı firmalara da müracaat edebiliyor.

İncelemeler sonucunda riskli olduğu tespit edilen yapılar tapuya işleniyor. Bütün maliklere gerekli bilgilendirme tebligat yoluyla bildiriliyor. Binasının yıkılmasını istemeyen malikler ise karara itiraz edebiliyor. İtiraz durumunda orijinal rapor bakanlığın teknik heyetine gidiyor. Teknik heyetin yaptığı incelemeler sonrasında maliklerin itirazı reddedilirse maliklere önce 60 günlük süre tebliğ ediliyor. 60 günden sonra 30 günden az olmak üzere genelde 29 günlük ek ikinci süre veriliyor. O sürenin sonunda herhangi bir yürütmeyi durdurma kararı yoksa maliklerin elektrik su ve doğalgazı kesiliyor. İkinci ek sürede de malik yıkımı yapmazsa belediye yıkım işlemini gerçekleştiriyor.

“3 BİN 513 YAPI YIKILDI”

Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun (6306) 15 Aralık 2012’de yürürlüğe girmişti. 2014 yılında ise riskli yapıların kontrol ve onay yetkisi ilçe belediyelere devredilmişti. Kadıköy Belediyesi Beton Zemin Laboratuvarı tarafından bugüne kadar toplam 3 bin 763 yapının riskli olduğu tespit edildi ve 3 bin 513 yapı yıkıldı. 250 adet riskli yapının yıkımı için çalışmalar devam ediyor. Ayrıca 3 bin 226 şantiyeye gidilerek 10 bin 215 yapı elemanından 133 bin 50 küp beton numunesi alındı. Toplam 28 bin 47 adet yapının bulunduğu Kadıköy’de yapıların yüzde 12.5’i yenilendi.

Adres: Laboratuvar: Eğitim Mah. Ahsen Sok. No:10 Sadıkoğlu İş Merkezi 1, Beton ve Zemin Bürosu: Kadıköy Belediyesi, 2. kat C Blok Oda No:327

Telefon: 0216 327 83 50-0216 545 72 53 Faks: 216 414 38 85

TSUNAMİ TEHLİKESİ VAR!

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) işbirliği ile hazırlanan “İstanbul Tsunami Bilgi Kitapçıkları” çalışması da temmuz ayında  tamamlanmıştı. Çalışmanın ilk etabında, “İstanbul Marmara Kıyıları Tsunami Modelleme, Hasar Görebilirlik ve Tehlike Analizi Güncelleme Projesi” 2018 yılında tamamlanmış, kentin denize kıyısı olan ilçelerdeki tsunami etkileri araştırılmıştı. Çalışmanın ikinci etabında ise “İstanbul Tsunami Eylem Planı” (2019) ortaya konuldu. Bu çalışmayla, belirlenen risk faktörlerine göre, her bir ilçe için olası kayıpların en aza indirilmesini sağlayacak eylemler planlandı.[2] 

Rapora göre, Kadıköy için en kritik sismik tsunami kaynağı Marmara Denizi içinde bulunan Prens Adaları Fayı. Bu faydan kaynaklanabilecek tsunami benzetim sonuçlarına göre, Kadıköy’de karadaki maksimum su basma derinliği noktasal olarak 7.79 metreye ulaşırken, yatayda ise su basma mesafesi dere yatakları boyunca yaklaşık 1000 metre olarak hesaplandı.

Raporun sonuçlarına göre, yatayda su ilerlemesini arttıran ana sebepler vadiler ve dere yatakları. Prens Adaları Fayı kaynaklı olası bir tsunamide, Kadıköy’ün yüzde 6.34’ünü kapsayan 1.59 kilometrekarelik  bir alanda ve 8 mahallede tsunami su baskını ön görülüyor. Değerlendirme sonuçlarına göre alansal olarak en yüksek su basma olasılığı yüzde 26.47’lik bir oranla Fenerbahçe Mahallesi’nde gözlendi. Bunu yüzde 21.42 ve yüzde 17.72 oranlarıyla, Zühtüpaşa ve Caddebostan mahalleleri takip ediyor. İlçe genelinde noktasal olarak su basması derinliğinin en yüksek olduğu mahalle ise yaklaşık 8 metre ile Fenerbahçe Mahallesi.

HANGİ BİNALAR RİSKLİ?

Raporun sonuçlarına göre, Prens Adaları Fayı’ndan kaynaklanabilecek bir tsunamide Kadıköy’de bulunan 28 bin 43 yapıdan 784’ünün suyla temas etmesi öngörülüyor.  Olası bir tsunamide Suadiye Mahallesi’nde iktisadi yapı grubu içinde bulunan imalat binalarının yüzde 100’ü, ticari binaların ise yüzde 43.75’i suyla temas edecek. Fenerbahçe Mahallesi’nde iktisadi yapı grubu içinde bulunan ticari binaların yüzde 55.88’inin, Bostancı Mahallesi’ndeki idari yapı grubunda bulunan resmi binaların yüzde 65.22’sinin ve Zühtüpaşa Mahallesi’ndeki idari yapı grubunda bulunan okul binalarının yüzde 54.55’inin suyla teması olabileceği tespit edildi.

Çalışmada ayrıca Büyükçekmece Deniz Altı Heyelanından (LSCB) kaynaklanabilecek olası sonuçlara da yer verildi. Raporun sonuçlarına göre, deniz altı heyelanıyla birlikte Kadıköy’de karadaki maksimum su basma derinliği noktasal olarak 8.47 metreye, yatayda ise su basma mesafesi yaklaşık 1000 metreye ulaşacak.

Yenikapı Deniz Altı Heyelanından kaynaklanabilecek sonuçlara göre ise karadaki maksimum su basma derinliğinin noktasal olarak 10.62 metreye, yatayda ise su basma mesafesi dere yatakları boyunca yaklaşık 1000 metreye ulaşıyor.

NELER YAPABİLİRİZ?

DEPREM ÖNCESİNDE;                                                  

-Binanızın standartlara uygunluğunu kontrol ettirin.

-Evinizdeki güvenli yerleri belirleyin.

-Tüm aile bireyleriniz ile bir toplantı yapın ve afetlerle ilgili hazırlıkları belirleyin.Bölge dışı iletişim kişisi belirleyin.

-Evinizdeki ağır, yüksek ve kayabilecek eşyalarınızı duvara ya da yere sabitleyin.

-Afetlerde meydana gelebilecek ekonomik kayıplarınızı karşılamak için “Deprem Sigortası” yaptırın.

-Önemli evraklarınızın fotokopilerini hazırlayın ve afet çantanıza koyun.

-Tesisatların nasıl kapanacağını öğrenin.

-Su ve yiyecek depolayın.

-Yatağınızın yanında fener, iş eldiveni ve ayakkabı bulundurun.

DEPREM SIRASINDA;                                                      

-Güvenli olduğundan emin olduğunuz sabitlenmiş eşyaların yanında “Çök-Kapan- Tutun” yapın.

-Sarsıntı geçene kadar olduğunuz yerde kalın.

-Pencerelerden, cam eşyalardan, devrilebilen, kayabilen eşyalardan uzak durun.

-Eğer dışarıdaysanız binalardan, ağaçlardan, elektrik telleri ve direklerinden uzak durun.

DEPREM SONRASINDA;                                                        

-Önce kendi emniyetinizden emin olun.

-Acil durumlar dışında telefonu kullanmayın.

-Hasar görmüş binalardan uzak durun.

-Eğer gaz kokusu alırsanız gaz vanasını kapatın; kibrit, çakmak kullanmayın; elektrik düğmelerine dokunmayın; camları ve kapıları açarak hemen binayı terk edin.

---