"Depremzede mülteciler için kısıt kaldırılsın"
Sivil toplum kuruluşları, depremden etkilenmiş göçmenlere yönelik kayıtlı olduğu kent dışında 60 günlük ikamet sınırlamasına karşı çıkıyor
Depremden etkilenen göçmenlere yönelik 60 günlük ikamet sınırlamasına karşı, 51 kurum ortak bir açıklama yaptı.
Açıklamada 11 ili etkileyen depremler nedeniyle milyonlarca insan yaşadıkları, çalıştıkları, eğitim gördükleri şehirleri, temel gereksinimlerine erişemedikleri ve kendilerini güvende hissetmedikleri için terk etmek zorunda kaldıkları anımsatılarak, buna yüzbinlerce göçmenin de dâhil olduğu belirtildi. “Onlar da evlerini, okullarını, işyerlerini üstelik ikinci kez kaybettiler. Zaten az sayıda verilen çadırlar onlara neredeyse hiç verilmedi. Deprem karşısındaki yoksulluk, yoksunluk ve güvencesizlik onlar için de geçerli. Ayrımcılıkla, göçmenlere yöneltilen düşmanlık ve nefretle mücadele etmeye çalışıyorlar.” denilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
(Kahramanmaraş merkezli depremden etkilenen Diyarbakır’daki Suriyeli mülteciler, camilere sığınmıştı. (Fotoğraflar: Mahmut Bozarslan-VOA)
“Deprem sonrasında depremden etkilenen 11 ilde ikameti/kaydı olan göçmenlere, önce yol izin belgesi olmaksızın 90 gün süreyle başka bir ile gidebilecekleri duyuruldu. Ardından İçişleri Bakanlığı’na bağlı Göç İdaresi Başkanlığı, bu uygulamaya şehir ve süre kısıtlaması getirdi. Göçmenlerin yol izin belgesi olmaksızın sadece Kahramanmaraş, Hatay, Malatya, Adıyaman ve Gaziantep şehirlerinden hareket edebilecekleri ve vardıkları kentlerde eğer kalabilecekleri bir yer (arkadaş, akraba evleri veya kendi imkânları ile kiraladıkları bir yer) varsa sadece 60 günlük bir ikamet izni alabileceklerini duyurdu. Verilen 60 günlük süre sonunda ise temel haklarını kullanamayacakları ve kayıt iptali gibi yaptırımlarla karşılaşacakları belirtiliyor. Göç İdaresi Müdürlükleri, öte yandan depremden etkilenen göçmenlerin gittikleri şehirlerde istedikleri yerde barınamayacaklarını, Şubat 2022’den bu yana uygulamaya konulan “Seyreltme Projesi”nin devamı niteliğinde ev bulabildikleri herhangi bir mahalleden ev tutamayacaklarını, kayda kapalı mahallelere yerleşemeyeceklerini de ifade etmiştir.”
(İnsan Hakları Derneği (İHD), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) ve Birlikte Yaşamak İstiyoruz İnisiyatifi, depremler sonrası ülkede özellikle Suriyeli mültecilere dönük körüklenen ırkçılık ve ayrımcılığa ilişkin Taksim’de bulunan İHD İstanbul Şubesi’nde basın açıklaması düzenlemişti. )
“SEYRELTME PROJESİ KALDIRILMALI”
“Kuşkusuz depremden etkilenen göçmenlerle yurttaşlar arasındaki bu ayrımcı pratikler ve buna bağlı ortaya çıkan/ çıkabilecek hak ihlalleri; göçmen ve göçmen düşmanlığını derinleştirecek ve göçmenleri ırkçı şiddet tehdidi ve döngüsüne hapsedecektir.” yorumu yapılan açıklamada, şu talepler sıralandı:
“Depremden etkilenmiş göçmenlere yönelik kayıtlı olduğu kent dışında 60 günlük ikamet sınırlamasının kaldırılmasını talep ediyoruz. Depremden etkilenen 11 ilde yaşayan göçmenler, yaşamlarını yeniden kurabilecekleri, hak ve hizmetlerden yararlanabilecekleri, barınabilecekleri, çalışabilecekleri, eğitim ve tedavi görebilecekleri kentlerde hiç koşulsuz ve hak kaybına uğramadan ikamet edebilmelidirler. Göçmenler için ikamete/kayda kapalı iller, ilçeler, mahalleler; öncelikli olarak depremden etkilenmiş tüm göçmenlere açılmalı. Birlikte yaşam anlayışından uzak, ayrıştırıcı ve hukuksuz olan “Seyreltme Projesi” de derhal kaldırılmalı.”
İnsan Hakları İzleme Örgütü de 60 gün kısıtının kaldırılmasını istedi. Örgütün mülteci ve göçmen hakları araştırmacısı Nadia Hardman, "Suriyeli depremzede mültecilerin deprem bölgesi dışında geçirebilecekleri süreye getirilen mevcut 60 günlük sınırlama onları belirsizlik içinde bırakıyor ve birçoğu yıkıma uğrayan illerdeki yetersiz barınma koşullarına geri dönmek zorunda kalmaktan korkuyor. Süre sınırı tamamen keyfi olup mülteciler üzerinde gereksiz ve haksız mali ve zihinsel baskılar yaratıyor.
(Fotoğraf: Eylem Nazlıer-Evrensel)
Hepimiz Göçmeniz, Irkçılığa Hayır Platformu ve Tarlabaşı Dayanışması, Uluslararası Irkçılıkla Mücadele Günü kapsamında Kadıköy Süreyya Operası önünde basın açıklaması yaptı. Ortak açıklamanın Türkçesi’ni Nuran Yüce, Arapçasını ise Taha El Gazi okudu. Açıklamada, “Suriyelilerin enkazda yakınlarını ararken yağmacı diye saldırıya uğramalarının, işkenceye maruz bırakılmalarının, çadır kentlerden atılıp hasarlı binalara girmek zorunda bırakılmalarının, yardımlara erişmelerinin engellenmesinin ve karşılaştıkları ayrımcılıkların sorumlusu, ırkçı yalanları ortaya atanların yanı sıra göçmenlere güvenli ortamı sağlamayan kamu görevlileridir. Göçmenler hakkındaki ırkçı fikirlerin hoyratça dile getirilmesi ve hiçbir cezai yaptırımla karşılaşmaması ezilenlerin bir arada durma yeteneğine indirilmeye çalışılan bir darbedir. İktidarı da muhalefeti de uyarıyoruz: Göçmenler ve ezilenler üzerinden siyasi pazarlıklar yapmaya son verin” denildi.
18 Mart Cumartesi günü Beyoğlu’ndaki Karşı Sanat’ta Birlikte Yaşamak İstiyoruz İnisiyatifi’nce "Deprem, Irkçılık ve Geri Gönderilme Kıskacında Göçmenler" başlıklı etkinliği yapıldı. Söyleşide konuşmacı olarak Adem Maarastawi, Çağla Akdere, Gülseren Yoleri ve Sibel Karadağ yer aldı.