Enflasyon artışı sürüyor
Ağustos ayında yıllık enflasyon TÜİK'e göre yüzde 58,94, ENAG'a göre yüzde 128,05 oldu. İTO ise yüzde 74,17 ile son 6 ayın en yüksek yıllık enflasyonu kaydetti. DİSK-AR’ın TÜİK'in enflasyon rakamları açıklandıktan sonra yaptığı incelemeye göre enflasyon toplumda gelir düzeyine göre farklı hissediliyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) ağustos ayı enflasyon verilerini açıkladı. TÜİK’E göre ağustos ayında yıllık enflasyon yüzde 58,94 olurken ağustos ayında tüketici fiyatları yüzde 9,09 arttı. ENAG ‘a göre ise enflasyon ağustosta aylık yüzde 8,59 arttı, yıllık enflasyon yüzde 128,05 oldu. İTO’ya göre ise yıllık enflasyon, geçen yılın haziran ayına göre yüzde 74,17’ye yükseldi. Böylece son 6 ayın en yüksek yıllık enflasyonu kaydedilmiş oldu.
TÜİK’E GÖRE YILLIK ENFLASYON YÜZDE 58,94
TÜİK ağustos ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) rakamlarını geçtiğimiz günlerde açıkladı. TÜİK verilerine göre Tüketici Fiyat Endeksi'ndeki değişim 2023 yılı ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 9,09, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 43,06, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 58,94 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 56,28 olarak gerçekleşti.
Ağustosta bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup yüzde 89,31 ile lokanta ve oteller oldu. Onu yüzde 77,55 ile sağlık, yüzde 72,86 ile gıda ve alkolsüz içecekler takip etti. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 24,97 ile konut oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2023 yılı ağustos ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup yüzde 16,61 ile ulaştırma oldu. 2023 yılı ağustos ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup ise yüzde 3,11 ile eğitim oldu.
EN YÜKSEK FİYAT ARTIŞI SAĞLIK ALANINDA
ENAG’ın aktardığı verilere göre ise 2023 yılı Ocak-Ağustos dönemi enflasyon oranı yüzde 83,96 oldu. ENAG'ın verilerine göre tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) ağustos ayında yüzde 8,59 arttı. Son 12 aylık Tüketici Fiyat Endeksi ise yüzde 128,05 olarak gerçekleşti.
Ağustos ayında ana harcama grupları arasında en yüksek fiyat artışları Sağlık alanında gerçekleşti. Sağlık harcama grubunda aylık enflasyon yüzde 26,12 oldu. Ağustos ayında “Haberleşme” yüzde 21,56, “Gıda ve Alkolsüz İçecekler” yüzde 11,48 artarak en yüksek fiyat artışının yaşandığı gruplar oldu. En düşük artışlar ise yüzde 3,08 ile "Giyim ve ayakkabı" kategorisinde gerçekleşti.
ENAG verilerine göre temmuzda aylık enflasyon yüzde 13,18, yıllık enflasyon ise yüzde 122,88 olarak gerçekleşmişti.
İSTANBUL’UN ENFLASYONU
İstanbul’un ağustos ayı enflasyon rakamları da belli oldu. İTO verilerine göre, 2023 ağustos ayında İstanbul'da; perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi bir önceki aya göre yüzde 8,80, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yüzde 6,65 oranında arttı.
Yıllık enflasyon, geçen yılın haziran ayına göre yüzde 74,17’ye, toptan eşya fiyat endeksi ise yüzde 66,18’e yükseldi. Böylece son 6 ayın en yüksek yıllık enflasyonu kaydedilmiş oldu. 2023 temmuz ayında yıllık enflasyon yüzde 63,76 olmuştu.
Perakende fiyatlarda bir önceki aya göre en büyük artış yüzde 32,29 ile ulaştırma ve haberleşmede oldu. Bu verileri yüzde 9,77 ile gıda, yüzde 8,94 ile ev eşyası takip etti.
DİSK-AR: ORANLAR GERÇEĞİ YANSITMIYOR
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı araştırma grubu DİSK-AR, TÜİK'in yıllık yüzde 58,94, aylık yüzde 9,09 olarak açıkladığı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ham verilerinin gerçek enflasyonu yansıtmaktan çok uzak olduğunu açıkladı.
“Resmi ortalama enflasyon oranları düşük gelirlilerin, emekçilerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranlar değildir” açıklamasını yapan DİSK-AR açıklamasında şu ifadelere yer verildi. “TÜİK, Ağustos 2023 döneminde gıda enflasyonunu yüzde 72,9 olarak açıkladı. Ancak bu enflasyon halkın hissettiği gerçek enflasyonu yansıtmaktan oldukça uzak bir oran. TÜİK, DİSK tarafından açılan ve kazanılan davaya rağmen yargı kararını uygulamıyor ve madde fiyat listesini açıklamıyor. Madde fiyatları halen karartılmış durumda. Bu nedenle enflasyon oranını hesaplanmasına kaynak teşkil eden madde fiyat listesi görülemiyor.”
TÜİK’in ham verilerinden yararlanarak emeklilerin, dar gelirlilerin, düşük gelirlilerin hissettiği gıda enflasyonunu yeniden hesaplayan DİSK-AR’ın vardığı sonuca göre gıda enflasyonu yüzde 72,9 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 89,5 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 83,1 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 95,2 ve en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 114,4 olarak gerçekleşti.
Yüksek gelir gruplarının daha düşük enflasyon hissettiğinin belirtildiği açıklamada “yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 69,7 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 53 oldu. Böylece en yoksul gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 114,4 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 53 oranında kaldı. Bu durum enflasyonun gelir gruplarına, farklı toplumsal kesim ve sınıflara göre göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor” denildi