Doğuştan görme engelli Recep Avara, Dikey Geçiş Sınavı’na, Kadıköy Belediyesi Sesli Kütüphane ile hazırlandı, çok istediği Hukuk Fakültesi’ne girmeyi başardı.
Semra ÇELEBİ
Kadıköy Belediyesi Görme Engelliler Sesli Kütüphanesi, Ocak 2011’den bu yana sesli kitap üretimine yoğun bir şekilde devam ediyor. Kütüphane, gönüllü okuyucuların desteğiyle yayınlanmış eserlerin sesli versiyonlarını, sahip olduğu teknik donanım vasıtasıyla da metin formatlarını oluşturarak görme engellilerin kullanımına sunuyor. Teknolojik destekli altyapısıyla görme engelli kullanıcılarına hizmet veren kütüphanenin veri tabanına üyeler internet üzerinden de erişebiliyor. Dolayısıyla kütüphanecilik hizmeti için mekân sınırlarını aşabilen bu ağ, sadece Kadıköy ya da İstanbul’un diğer semtleri ile sınırlı kalmıyor; Türkiye’nin tüm şehirlerine, hatta yurt dışında yaşayan görme engelli yurttaşlara dahi ulaşabiliyor. Doğuştan görme engelli Recep Avara da, Antalya’da yaşayan ve bu geniş erişim ağı üzerinden kütüphane üyeliğini sürdüren bir yurttaş. Engellilerin istihdam alanında yaşadıkları sorunları birebir deneyimleyen Avara, şu an Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğrenci. Ancak bu noktaya gelişi hiç de kolay olmamış…
‘BAŞTA AİLEME DİRENEMEDİM’
İlk ve orta öğrenimini farklı şehirlerde bulunan görme engelli okullarında tamamlayıp, lise eğitimi için Antalya’ya dönen Avara, 2001’deki lise mezuniyeti sonrası hem üniversite hem de memurluk sınavlarına hazırlanma kararı almış. 2004’te lise mezunu olarak girdiği KPSS’den 85.130 puan almasına rağmen atanamamış; 2005’te ise Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Hakla İlişkiler ve Reklamcılık Meslek Yüksek Okulu’nu kazanmasına rağmen ailesinin kendisinin yalnız başaramayacağı düşüncesiyle onaylamaması nedeniyle öğrenimine devam edememiş. Avara, o dönem yaşadıklarını şu sözlerle ifade ediyor: “Özel yaşamımda karşılaştığım bir olumsuzluğun etkisi altında kaldım. Aileme direnecek durumda değildim ve direnemedim…”
‘KENDİMİZE KET VURMUŞUZ’
Azmini yitirmeyen Avara, 2007 yılında tekrar sınava girip Ankara Üniversitesi Adalet Meslek Yüksek Okulu’nu kazanmış. İki yıllık da olsa oğullarının Hukuk bölümünü okumayı çok istediğini bilen ailesi, bu sefer kendisine karşı çıkmamış. Eğitimi esnasında özellikle ders kaynakları konusunda pek çok sorun yaşamasına rağmen bölümünü başarılı bir not ortalamasıyla tamamlayabilen Avara, Ankara’da kat ettiği yolu düşünerek daha da ileri gidebileceğine inanmış ve Dikey Geçiş Sınavları’na (DGS) hazırlanarak dört yıllık bir Hukuk Fakültesi’ne geçme kararı almış. Avara’nın o dönem üzerinde hissettiği baskıyı şöyle anlatıyor; “Toplumun bize bir rol biçtiğini, bizim de kendimize biçilen rolü sorgusuz sualsiz kabul ettiğimizi gördüm. İnsanlar bize, ‘yapamazsın, edemezsin’ dediler. Biz de sormadan sorgulamadan ‘yapamazsın, edemezsin diyorlar; demek ki yapamazmışız edemezmişiz’ deyip kendimize ket vurmuşuz”.
Ancak DGS’ye hazırlıkta, daha önce de karşılaştığı bir sorunla yine karşı karşıya kalmış; sınavların sayısal kısımları: “Bizim için sorun olan matematiğin kendisi değil, bize uygun matematik eğitimi verilmemesi, yeterli matematik materyalinin olmaması, bizim için gönüllü olarak matematik kaynakları okuyanların, konuya yabancı olmaları nedeniyle matematik kaynaklarını anlayacağımız dille anlatamamaları. Örneğin; bir gönüllü okuyucumuz, 2 bölü 4 bölü 5 diyor. Burada bizim için şu bilgi önemli: acaba 2 ifadesi 4/5’e mi bölünmüş, yoksa 2/4, 5’e mi bölünmüş?”
SESLİ KÜTÜPHANEYLE SINAVA HAZIRLIK
Matematik mühendisi olan arkadaşı, Caner Ertürk’ün sınavın sayısal kısmına hazırlık aşamasında büyük desteğini gören Avara, aynı zamanda kasabasında açılan etüt merkezindeki derslere de katılmış. Ancak, görme engellilerin kullanımına uygun test kitaplarındaki eksiklik, sınava hazırlık sürecindeki en ciddi sorunları arasında hep var olmuş. Bu aşamada Kadıköy Belediyesi Görme Engelliler Sesli Kütüphanesi ile iletişime geçen Avara’nın talebi üzerine, kütüphane tarafından sayısal alanda yetkin bir gönüllü okuyucu arayışı başlatılmış. Fenerbahçe Lisesi’nde matematik öğretmeni olarak görev yapan Meral Orhan’ın bu işi üstlenmesiyle bazı sayısal kaynaklar seslendirilmiş.
2009’dan bu yana her yıl DGS’ye giren Avara, çok yönlü bu çalışma sayesinde kendisi için bugüne kadar büyük bir sorun olan sayısal alandaki eksiklerini tamamlayabilmiş ve bu yıl, 290.40919 gibi yüksek bir puanla Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne yerleşebilmiş. Eğitim kaynaklarına erişim konusunda sıkıntıları devam etse de amacına ulaşabilmiş olmanın mutluluğunu yaşayan Avara, Kadıköy Belediyesi’ne duyarlılığından ve bu hizmetinden dolayı teşekkürlerini iletiyor, toplumsal bilincin arttırılarak engellilerin ihtiyaçlarının iyi analizine dayalı hizmetler üretilmesi hususunda gerek kamu gerekse özel sektörün duyarlı olmasını önemle vurguluyor. Sesli Kütüphane’de ise matematik öğretmeni Meral Orhan ile başlayan bu süreç yeni okuyucuların da desteğiyle devam ediyor. Yaklaşık 3 aylık bir sürede iki kaynağın seslendirmesini tamamlayan Orhan da konuyla ilgili düşüncelerini şu şekilde özetliyor; “Bu şekilde yardımcı olabilmek büyük mutluluk, ihtiyaç olması durumunda destek vermeye devam edeceğim”.