Esnafın elektrik ve doğalgaz faturaları 3 katına çıktı
Kadıköy esnafı elektrik ve doğalgaza gelen zamlara karşı faturalarını camlarına asıyor. Mola Yemek Evi’nin işletmecisi Nurten Karagöz, “Aralık ayında 643 lira elektrik faturası ödedim. Ocak ayında 1.852’ye çıktı” diyor.
Kadıköy esnafı, bir ayda değişen elektrik ve doğalgaz faturalarını camlarına asmaya başladı. Özellikle lokanta ve restoranlar artan fiyatlardan çok daha fazla olumsuz etkileniyor. Çünkü doğalgaz ve elektrik faturalarının zamlanmasının yanı sıra her gün sebze almak zorundalar ve onların da fiyatı katlanmış durumda.
Kadıköy Caferağa Mahallesi’ndeki Mola Yemek Evi de faturasını camına asan dükkanlardan biri. 23 yıldır esnaflık yaptığını söyleyen işletmeci Nurten Karagöz, lokantayı salgından beri de tek başına işletmeye çalışıyor.
FATURALARI ÜÇE KATLANDI
Karagöz, faturaların nasıl değiştiğini şöyle özetliyor: Ben 6 ay öncesine kadar elektriği 200-250 lira ödüyordum. Ama zaten yılbaşından önce de fiyat artışı olmuştu. Aralık ayında 643 lira elektrik faturası ödedim. Bu fiyat ocak ayında 1.852’ye çıktı. Yani aradaki farkı siz düşünün. Doğalgaz için konuşursak petekleri bile doğru düzgün açmıyorum. Ondan önce ödediğim 200 lira gibi bir rakamdı, geçen ay 650 lira ödedim. Hepsi üç katı yani.”
SALATALIK 40, PATLICAN 34 LİRA…
Sebze fiyatlarının da inanılmaz derecede katlandığını belirten Karagöz, “Örnek vereyim, salatalığın kilosu 40 lira, domates 15 lira, patlıcanın kilosu 34 lira, kabak 30 lira. Şimdi ben bu sebzeleri alacağım, yemek yapacağım, satacağım ve para kazanacağım. Ben 30-40 lira aldığım şeyleri kaça satabilirim?” diyor.
Öyle ki halde de sebze fiyatları günden güne değişiklik gösteriyor. Karagöz bu durumu şöyle anlatıyor: “Mesela eylül-ekim gibi patlıcanın kilosu 5-6 liraydı. Şimdi aralık ayı itibariyle patlıcanın kilosu 30’u geçti. Salatalığın kilosu 40 lira. Haldeki adam şunu söylüyor; ‘bana önce 25 lira dediler 2 saat sonra gittim 40 lira dediler’ diyor. Maydanozun demeti olmuş 6 lira. Biber 25-30 lira. Hadi bizi boşverin, evde insanlar ne yiyecekler? 1,5 liraya alınan makarna olmuş 6 lira. 40 liraya aldığım yoğurdun fiyatı 10 gün sonra 98 liraya çıktı. 10 gün içinde oluyor bu. Nasıl 98 lira verip alacağım? Bu ikram ettiğim bir şey bir de, satmıyorum bile.”
SALGINDAN DÖNEMİNDEN DAHA KÖTÜ
Karagöz, “Restoran ve lokantaların gelirleri de oldukça düşmüş durumda. İnsanlar dışarıda yemek yiyemiyor, evde yapmayı tercih ediyor. Şu andaki sıkıntı, salgında kapalı kaldığı için dükkanların yaşadığı sıkıntıların kat kat üzerinde. Toplumun genel anlamda bir krizi var. Fiyatı da arttıramıyoruz. Ocak ayında zam oldu, insanlar maaşlarını almadan bu fiyat artışları eridi. 900-1000 lira doğalgaz faturası gelenler var. Bu insanlar nasıl geçinecekler, dışarıdan nasıl yiyecekler? Bütün bunlar muamma. Pandemide sıkıntı yaşadık evet ama kredilerle, ailemizin desteğiyle atlattık. Tam borçlarımızı ödeyeceğiz dediğimiz zamanda da bununla karşılaştık. Mümkün değil. Vergimizi bir ay geciktirdiğimizde haciz tehdidinde bulunuluyor. Ben nasıl ödeyeceğim?” dedi.
“GİDERİM GELİRİMİN 1.5 KATI”
“Şu anda benim giderim, gelirimin 1,5 katı” diyen Karagöz, sözlerini şöyle sonlandırıyor: “Ortada denge diye bir şey kalmadı. Üç arkadaş çalışıyoruz burada. Onlara tabii ki maaş vermek zorundayım, almak zorundalar. Onların da aileleri var, kiraları var. Bu seneyi atlatabilir miyiz emin değilim. Esnafın başına dükkanlar bela olmuş vaziyette. Bıraksan bırakamıyorsun, devam ettirsen ettiremiyorsun. Hadi bıraktım gittim diyelim ne yapacağım? Komşum vardı, 5 yıldır mekan işletiyordu. Bir ay önce bırakıp gitti. İnsanlar yapamıyorlar. Kaldıkça borç yükü artıyor. Olabilir tarafı yok, çıkmaza düşmüş durumdayız. Bunlara dair kimse bir şey söylemiyor. Sürekli birilerinin yükünü çekiyoruz.”