İstanbul Planlama Ajansı (İPA), TÜİK’in ev sahipliği ve kiracı istatistiklerinden yola çıkarak yaptığı değerlendirmede ülkede giderek artan barınma krizini ortaya koydu. Açıklanan verilere göre konut sahipliği oranı son 9 yılda yaklaşık 5 puan düşerek 2023 yılında yüzde 56,2’ye geriledi. Verilere göre, 2006’dan bu yana en az 5,6 milyon yurttaş evini kaybetti. Aynı dönemde yüzde 22,1 olan kirada oturanların oranı 5,7 puan artarak yüzde 27,8’e çıktı.
“EV SAHİPLİĞİ ORANI İSTİKRARLI ŞEKİLDE DÜŞTÜ”
İPA’dan konuya ilişkin şu değerlendirmeler yapıldı: “2006-2023 yılları arasında Türkiye genelinde ev sahipliği oranı istikrarlı şekilde düştü. Konutu olanlar satmak zorunda kaldı, yeni nesil için konut sahibi olmak neredeyse imkansız hâle geldi. Yabancıya konut satışı gibi uygulamalarda ısrar edilmesinin de etkisiyle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları hâlen süren derin bir barınma ve kira krizine sürüklendi. Her geçen gün çok sayıda konut az sayıda varlıklı insanın elinde toplanırken, 2006’dan bu yana en az 5,6 milyon insan sahibi olduğu evini kaybetti."
EVİN MAİLETİ 9 MİLYON 480 BİNE YÜKSELİYOR
Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Derneği’nin (GYODER) raporuna göre ise, İstanbul’da 100 metrekarelik bir ev almak için kullanılacak konut kredisinin aylık taksitleri hane halkı harcanabilir gelirinin yüzde 92’si oranına denk geliyor. Bankalar, konutun ekspertiz raporunda belirlenen değerinin yüzde 70- 80’ine kadar konut kredisi kullandırıyor. Kamu bankalarında 120 ay vadeli konut kredisi faizi yüzde 3,79 olurken ortalama ev fiyatı olan 3 milyon TL esas alındığında, gelir durumuna göre değişiklik gösterse de 120 ay vade ile 1 milyon 800 bin TL kredi alınabiliyor. Bu da yüzde 3,79 faizle aylık ödemenin 69 bin TL olması anlamına geliyor. Bu oranda toplam geri ödeme 8 milyon 281 bine kadar yükselirken evin maliyetinin 9 milyon 480 bine kadar yükselmesine sebep oluyor.