"Eylül ve ekim ayında artacak"
TÜGEM ve Endeksa’nın hazırladığı rapora göre İstanbul’da konut fiyatları 1 yılda yüzde 232 arttı. Eylül ayında kira fiyatlarının yükseleceğini söyleyen Endeksa Genel Müdürü Görkem Öğüt, “Kadıköy’de 5 milyon 717 bin 115 olan ortalama konut fiyatının 6 milyon 864 bin 56’ya ulaşacağını tahmin ediyoruz" dedi
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) ve Endeksa.com iş birliği ile hazırlanan 2022 yılı ikinci çeyreğine ilişkin “İkinci El Konut Piyasası Raporu” açıklandı. Araştırmanın sonuçlarına göre ikinci el konut satışı toplam satışların yüzde 72’sini, kredili konut satışları ise yüzde 25’ini oluştururken ikinci çeyrekte 292 bin 321 adet ikinci el konut satışı gerçekleşti. Bu rakam ile ikinci el konut satışları bir önceki çeyreğe göre yüzde 30, geçen sene aynı döneme göre ise yüzde 45 artış göstermiş oldu. İkinci el konut satışı toplam konut satışlarının yüzde 72’sini oluşturdu. İkinci çeyrekte toplam konut satış adedi geçen sene aynı döneme göre yüzde 40 arttı.
1 YILLIK ARTIŞ YÜZDE 182
İkinci çeyrek sonu itibarıile Türkiye genelinde konut satış fiyatlarında 1 yıllık değer artışı yüzde 182 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 9 bin 979 TL, ortalama konut fiyatı 1 milyon 317 bin 228 TL, ortalama amortisman süresi 17 yıl, ortalama pazarlama süresi 62 gün olarak belirlendi.
İSTANBUL’DA YÜZDE 232 ARTIŞ
76 bin 476 adet ile ikinci çeyrekteki konut satışlarının yüzde 19‘unun gerçekleştiği İstanbul’da konut fiyatları 1 yılda yüzde 232 artış gösterdi ve ortalama metrekare satış fiyatı 17 bin 496 TL oldu. En fazla konut satışı olan 50 il içerisinde en fazla stok adedi İstanbul’da. İkinci çeyrek sonu itibarı ile İstanbul’da 340 bin 172 adet konut stoku bulunuyor. Yabancıya konut satışı geçen sene aynı döneme göre yüzde 98 arttı ikinci çeyrekte yabancı uyruklu kişilere toplam 21 bin 39 adet konut satışı gerçekleşti. Bu adet ile yabancıya konut satışı bir önceki çeyreğe göre yüzde 47; geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 98 artış göstermiş oldu.
“ARTIŞ HIZI YAVAŞLADI”
Konut fiyatlarının sürekli artmasıyla birlikte birikimi olmayanların ve düşük gelirlilerin krediyle ev alabilmeleri imkânsız hale geldi. Hükümet bu sorunu aşmak için sosyal konut projesini hayata geçirmeyi planlıyor. Peki bu proje satılık ve kiralık konutların fiyatlarına nasıl etki edecek? Endeksa Genel Müdürü Görkem Öğüt, düşük gelirli kesimin faydalanacağı sosyal konut projesinin fiyatlarda kısmi bir düşüşe neden olabileceğini ama bu düşüşün oranı üretilecek konut sayısının ve piyasasının mevcut ihtiyaçlarıyla doğrudan ilgili olduğunu belirtti.
“Konut piyasasının mevcut durumunu, arz talep dengesini ve ülkemizin ekonomik yapısını göz önünde bulundurduğumuzda konut fiyatlarında bir düşüş beklemiyoruz ama artış hızının yavaşladığını ve aşağı yönlü bir grafiğe sahip olduğunu söyleyebiliriz.” değerlendirmesi yapan Öğüt, “Fiyat artışlarını ay bazında incelediğimizde mayısta yüzde 14.7 ile zirvenin görüldüğünü, sonrasında artış oranlarının düşüş eğilimine girdiğini görüyoruz. Yani konut fiyatlarında artış devam etmesine rağmen artış hızı yavaşlıyor. Ay bazında değişim oranlarını incelediğimizde iki sayılı artış oranlarının tek haneli rakamlara geldiğini ve yıl sonuna kadar bu dengede devam edeceğini öngörüyoruz.” diye konuştu.
“ÇOK BÜYÜK BİR DÜŞÜŞ OLMAZ”
Kiralık konutlarda nisan ayında yüzde 18,2 aylık değişimle zirvenin görüldüğünü söyleyen Öğüt, şu verileri paylaştı: “Nisandan sonra artış grafiği aşağı yönlü bir seyir izlemeye başladı, temmuz itibariyle de tek haneli (yüzde 6) rakamlara düştü. Yani kira için de aynı şeyi söyleyebiliriz: fiyat artışı devam ediyor ama artış hızı yavaşlıyor. Diğer taraftan kiraya verilen evlerin kiralarının alınamaması gibi haberleri son dönemde sıkça duyuyoruz. Bu durum kira piyasasında ev sahiplerini ‘daha makul bir ücret belirleyeyim, kiramı düzenli alayım’ gibi bir davranışa itebilir. Bu gelişme de kısmi bir rahatlama sağlayabilir kiralık konut piyasasında ama çok büyük bir düşüş öngörmüyoruz.”
Okulların açılması ve memur atamaları nedeniyle eylül ve ekim aylarında konut talebinin artacağını söyleyen Öğüt, “Son çeyrek konut piyasasının en hareketli olduğu dönemdir. Ciddi bir yer değiştirme süreci yaşanıyor çünkü bu dönemde. Bu nedenle eylül- ekim itibarıyla artış hızındaki yavaşlamanın küçük de olsa tekrar yukarı yönlü bir ivmeye geçeceğini öngörüyoruz. Bunu ‘mevsim etkisi’ olarak da ele alabiliriz. Bu artışlar ay bazında yüzde 2-3’ü aşmayacak, dolayısıyla yılın il çeyreğinde olduğu gibi hızlı iniş çıkışlar beklemiyoruz.” dedi
Öğüt şöyle devam etti: “Türkiye genelinde temmuz sonu itibarıyla 10 bin 683 TL olan ortalama konut metre kare fiyatının ekimde 12 bin 126 TL’ye çıkacağını, 1 milyon 410 bin 156 olan ortalama konut fiyatının da 1 milyon 588 bin 506’ya çıkabilir. İstanbul’da 2 milyon 238 bin 360 olan ortalama konut fiyatının 2 milyon 521 bin 610’a, Kadıköy’de 5 milyon 717 bin 115 olan ortalama konut fiyatının 6 milyon 864 bin 056’ya ulaşacağını tahmin ediyoruz.”
“ORTALAMA KİRA 19 BİN 658 OLDU”
Kadıköy Geçinemiyoruz Platformu’nun nisan ayında yayınlamaya başladığı “Kalıcı Konut Krizine Doğru, Kadıköy Kiralık Konut Raporu”nun temmuz ayını kapsayan dördüncü raporu yayınlandı. Araştırma sahibinden.com sitesinde 26 Temmuz 2022 tarihinde yer alan ilanlar temel alınarak hazırlandı. Raporun sonuçlarına göre toplam 1142 kiralık daire ilanının fiyat ortalaması 19 bin 658 TL’ye yükseldi. 8 bin TL ve altındaki ilan sayısı nisan ayında 135 iken, mayıs ayında 88, haziran ayında ise 83’e kadar geriledi ve temmuz ayı itibariyle ise bu sayı 73’e düştü. Temmuz ayında 6.000 TL ve altında ise sadece 12 adet kiralık daire ilanı bulunuyor. Güncel tutarı 5500 TL olan asgari ücretin altında haziran ayında 13 daire ilanı varken, temmuz ayı itibariyle bu sayının 10’a düştüğü görüldü.