Fehime ve Hatice Sultan yalıları İBB'den alındı

İBB'ye ait Fehime Sultan ve Hatice Sultan yalıları Hazine'ye devredildi. Devir işlemi Meclis gündemine de taşındı. İkisi de II. Abdülhamit tarafından yapılan yalılara ilişkin devir tartışmalarını sayfamıza taşıdık...

15 Eylül 2022 - 10:35

İstanbul Valiliği Devir Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu, Fehime Sultan ve Hatice Sultan yalılarının mülkiyetini İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden alarak Hazine'ye devretti.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, İBB’nin en değerli gayrimenkullerinden olan Hatice ve Fehime Sultan yalılarına el konulmak istendiğini söylemişti. İstanbul Valiliği'nde toplanan Devir Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu, İBB’ye ait Fehime Sultan ve Hatice Sultan yalılarının mülkiyetini belediyeden alarak Hazine ve Maliye Bakanlığı’na devretti. İBB’den sadece bir temsilcinin bulunduğu komisyonda karar; 7 bakanlık temsilcisinin çoğunluk oyuyla alındı.

“SONUNA KADAR KONUNUN TAKİPÇİSİYİZ”

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu kararın ardından sosyal medya hesabından açıklamalarda bulundu. İmamoğlu, “Bugün İBB’nin milyarlarca lira değerindeki 2 mülküne daha merkezi idare tarafından el konuldu. Hem hukuk nezdinde iflas etmiş bir dayatma, hem de halk nezdinde iflas etmiş bir yönetim anlayışı ile bir kez daha muhattap olduk. Hukuki olarak sonuna kadar konunun takipçisiyiz.” dedi.

Yalıların İBB'nin elinden alınıp Hazine’ye devredilmesinin ardından İBB Genel Sekreteri Can Akın Çağlar, Başkanvekili Ülkü Sakalar ve İBB CHP Meclis Grup Başkan Vekili Doğan Subaşı basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.

“BİRÇOK EKSİĞİN VAR OLDUĞUNU GÖRDÜK”

Çağlar, 2014’te 6 aylığına kurulan ve görevi tamamlanmış olan bir kurulun 8 sene sonra tekrar canlandırıldığını hatırlatarak şunları dile getirdi: “1950’de Maliye Hazinesi’ne tabi olan bir mülk, 1964’te İl Özel İdaresi’ne verildi. 2009’da Bakanlar Kurulu kararıyla Türk Hava Yolları ve Do&Co ortaklığındaki şirkete 25 yıllığına otel yapılmak adına tahsis edildi. Sözleşmede, 3 yıl içerisinde bu yapıların restore edileceği ve otel olarak açılacağı ifade edilmiş olmasına rağmen aradan geçen bunca yıla rağmen henüz bina restore edilmedi. Otel haline getirilmedi. Bu konuyla ilgili bizler İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin değişik birimlerinin sorumluluğu çerçevesinde binayla ilgili yapmış olduğumuz değerlendirmelerde birçok eksikliğin var olduğunu gördük ve süreç böyle başladı.”

“NE YAPACAKLARINI ÇOK MERAK EDİYORUZ”

THY Do&Co şirketi ile İBB arasındaki yargıya intikal etmiş bir davaya valilik eliyle müdahale edildiğini savunan Ülkü Sakalar, bu gerekçelerin hiçbir hukuki yanı olmadığını ve dava açacaklarını belirtti. Komisyondan yazılı bir gerekçe istediklerini de söyleyen Sakalar, “Biz yazılı gerekçe istedik ama onlar sözlü olarak, ‘Burası 1950’de Maliye Hazinesi üzerineydi. Hata yapmışız, pardon. İl Özel İdaresi’ne gitmemeliydi. Oradan da size gelmemeliydi’ gibi gerekçelerle geriye aldılar yalıları. İşin özeti budur. Şu anda ne yapacaklarını da çok merak ediyoruz. Oraya 130 milyon dolar yatırım yaptım diyor. Burayı Maliye Hazinesi’ne verip de okul mu yapacaklar, ne yapacaklar? Gerçekten incelemeye değer bir konu.” şeklinde konuştu.

CHP’Lİ KARABAT’TAN SORU ÖNERGESİ

İBB mülkiyetinde bulunan Fehime Sultan ve Hatice Sultan yalılarının Hazine'ye devredilmesi Meclis gündemine de taşındı. CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, İBB mülkü olup geçtiğimiz günlerde Hazine’ye devredilen yalılara ilişkin Çevre, Şehrcilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un yanıtlaması istemiyle TBMM’ye yazılı bir soru önergesi verdi.

“MÜLKLER KADERİNE TERK EDİLDİ”

İBB mülkü olarak tescillenen bu yapılara ilişkin, 7 Ocak 2009 tarihinde THY ve Do&Co şirketi arasında bir sözleşme yapıldığına değinen Karabat, “Yalıların 25 yıllığına restore edilerek işletilmesi hususunda bir sözleşme imzalandı. Sözleşme gereği bu mülklerde 3 yıl içerisinde başlanıp bitirilmesi gereken yenileme süreci devir tarihinden bu yana tamamlanmıştır. Koruma Kurulu kararları da mevcut durumu teyit etti. Dolayısıyla mülklerin aslına uygun kullanılmadığı, adeta kaderine terkedildiği bir süreçle karşı karşıya kalınmıştır.” dedi.

Karabat, soru önergesinde, “Yalıların sözleşmeye uygun kullanılmadığı yönündeki iddiaların doğru olup olmadığını, sözleşme gereği 3 yılda bitirilmesi gereken restorasyon işleminin neden tamamlanmadığını, tamamlanmayan restorasyona ilişkin bakanlığın herhangi bir işlem yapıp yapmadığını, denetim yetkisi olan İBB yetkililerinin hangi gerekçe ile yalılara alınmadığını” sordu. Yalıların okul olarak kullanılacağı gerekçe gösterilerek Hazine’ye devredildiğini hatırlatan Karabat, “Devir gerekçesine uygun olarak okul olarak mı kullanılacaklar” sorusunu da sordu.

İKİSİNİ DE II. ABDÜLHAMİT YAPTIRDI

Ortaköy Camii’nden Kuruçeşme’ye doğru ilerleyen hatta yer alan Fehime Sultan Yalısı, Boğaz’ın en nadide yalıları arasında yer alıyor. Bu yalı aynı zamanda Gazi Osman Paşa Yalısı olarak da biliniyor. Nedeni ise, yalının 2. Abdülhamit tarafından 1883 yılında yaptırılıp Plevne Savaşı kahramanı Gazi Osman Paşa’ya bizzat hediye edilmesi. Ardından Osman Paşa’nın oğlu Kemalettin Paşa’nın 2. Abdülhamit’in kızı Naime Sultan’la evlenmesiyle birlikte yalıya Naime Sultan Yalısı denilmeye başlamış. Son olarak yalı 1901 yılında Sultan V. Murad’ın kızı Fehime Sultan’a hediye edilince de bu isimle anılmaya başlamış. 1926’dan sonra, önce yetimhane, ardından tütün deposu olarak kullanılan yalı, devamında Gazi Osman Paşa Ortaokulu olarak hizmet verdi. Yalı maalesef 2002 yılında yanarak ağır hasar gördü. Yanında da Hatice Sultan Yalısı yer alıyor. 1800'lerin sonunda II. Abdülhamid tarafından V. Murad'ın kızı Hatice Sultan için inşa edilen yalı, Osmanlı Hanedanı'nın yurt dışına sürülmesiyle birlikte yetimhane ve ilkokul olarak kullanıldı. 1972'de Yüzme İhtisas Kulübü’ne tahsis edilen yalının bahçesine havuz yapıldı.


ARŞİV