Fikirtepe'de dönüşüm sıkıntısı
Fikirtepelilerin Kentsel Dönüşümden dolayı yaşadığı sıkıntılara Suriyeli sığınmacılar eklendi.
MUSTAFA SÜRMELİ
Kentsel dönüşümle gündeme gelen Fikirtepe’de, planın çeşitli nedenlerle bir türlü hayata geçmemesi dolayısıyla sıkıntılı süreçler yaşanıyor. Adeta kaderine terk edilmiş durumda bırakılan Fikirtepe ve civarındaki yıkık dökük, harabe binalar tinercilere, evsizlere, film setlerine ve son dönemde Suriyeli mültecilere mesken oldu.
Savaştan kaçan Suriyelilerin Fikirtepe’de yıkılmayı bekleyen evlere sığınması hem kendi yaşamları hem de bölge için sorun oluşturmaya devam ediyor. Onlar yıkık dökük binalardaki hayati riskin farkında olsalar da elektriksiz, susuz, sağlık açısından büyük risk taşıyan ortamlarda çoluk çocuk yaşamaya devam ediyorlar. Edinilen bilgiye göre birçoğu da Fikirtepe’den ayrılmak istemiyor. Bölgede bir an önce projelerin hayata geçirilmesi ise halkın öncelikli beklentisi.
HALK SIKINTILARI GERİDE BIRAKMAK İSTİYOR
Fikirtepe Mahalle Muhtarı Halil Erdoğan mahalledeki durumu değerlendirdi. “Bölgemiz Afet Yasası kapsamına alınmıştı bilindiği üzere. Şimdi tüm pürüzler kaldırıldı. İtirazlar olduğunda kamulaştırma devreye girecek. Fikirtepeli bu haberi bekliyordu. Çoğunluk imzayı attığında proje adalarında sorun bitmiş olacak. 4 seneden beri çektiğimiz sıkıntı ortada” dedi.
Kentsel dönüşümün Fikirtepe mahallesinin yüzde 90’ını kapsadığını, yıllar geçmesine rağmen Fikirtepe’de 19 adadan sadece 1 adada yıkım olduğunu belirten Erdoğan, mahallede bir zamanlar yaklaşık 30 bin nüfus yaşadığını, pek çoğunun taşındığını söyledi.
Dumlupınar Mahalle Muhtarı Ahmet Gediz ise kentsel dönüşümle ilgili gelişmeleri yakından takip ettiklerini söyledi.
Yaklaşık 30 bin nüfuslu Dumlupınar Mahallesinde 18 imar adası bulunuyor. Bugüne kadar 5 adada yıkım olmuş. Yıllardır kentsel dönüşümün sancılarını yaşadıklarını, mahallelinin sabrının tükendiğini ifade eden Gediz, mahallenin inşaat mezarlığına dönmesini istemediklerini belirterek, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı buraya büro açmalı” dedi. Kentsel dönüşüm sürecinin sorunlu geçmesi ve uzaması nedeniyle çoğu mahalle sakininin 2011’den önceki ekonomik durumunu yitirdiğini, çoğunun icralık olduğunu belirten Gediz, “Kiracılar çıktı. Kira ile geçinen insanlar, işyeri sahipleri gelir kaybından dolayı mağdur” diye konuştu.
Bakanlığın kentsel dönüşüm sürecinin gidişatını denetlemesi gerektiğini vurgulayan Gediz, “Bakanlık kontrolü ve hakemliğinde kamulaştırma yasasının mutlaka getirilmesi gerekiyor. Acele Kamulaştırma Yasası nasıl ki Fikirtepe için elzemse Bakanlık sorumluluk alarak istismar eden vatandaşı da yapabilirliği olmayan müteahhidi de kontrol etmeli. İleride mağduriyet yaşanmaması için vatandaşla müteahhit arasında hakemlik yapacak, hiçbirinin hakkını birbirine yedirmeyecek böylelikle Bakanlık bu kontrol mekanizmasını çalıştırırsa daha rahat ve hızlı bir şekilde imzalar bitecektir” dedi.
EKONOMİK YÖNDEN SIKINTILAR YAŞANIYOR
Fikirtepe ve civarındaki kentsel dönüşüm sürecinin sıkıntılı geçmesinin halka yansıyan bir de ekonomik boyutu var. Kentsel dönüşümle birlikte bölgede pek çok ev boşaldı. Konut veya dükkânlarda kiralık olarak ikamet edenlerin pek çoğu Fikirtepe’den taşındı. Fikirtepe’nin en merkezi konumundaki Mandıra Caddesi’nde onlarca dükkân ve işyeri boş durumda. Dükkânların ve konutların boşalması kira geliriyle geçinen pek çok mülk sahibinin de ekonomik bakımdan sıkıntı yaşamasına neden oldu. Ayrıca pek çok esnaf azalan müşteri sayısı nedeniyle eski günleri aradıklarını belirtiyor.
*Sami Rençber (Tamirci esnafı): 1969’dan beri buradayım. Kendi evimdeyim. Tv tamir atölyesi işletiyorum. İş sıkıntısı çekiyorum. Kentsel dönüşüm süreci başladığından bu yana işlerde sürekli düşüş var. Günde 3-4 iş gelirken şimdi ayda 1 televizyon dahi tamir edemiyorum.
* Celal Özçakır (Bakkal esnafı): 1972’de Fikirtepe’ye geldim. Kurbağalıdere’de yüzdük, Ünalan Mahallesi’nde böğürtlen yedik. Sorunlarımız dönüşüm sürecinde çok fazla. Çok amatörce bir dönüşüme geçildi Fikirtepe’de. Dönüşüm dönüştürülemedi bir türlü. Mesela bu bölgenin envanteri çıkarılamadı. Sorunlarımı defalarca yazdım ilgililere. Günde bin 200 ekmek satarken şu an 100 ekmek satıyorum. 3 depom vardı kapattım. Borçları tahsil etmeden de taşınmam mümkün değil.
*Mehmet Şenel (Mülk sahibi): 45 senedir Fikirtepe’de ikamet ediyorum. Kentsel dönüşüm başladıktan sonra evimin iki katı bomboş. 2 defa eve hırsız girmeye çalıştı ikisinde de ben kovaladım. Gece gündüz uykusuz kalıyoruz. Emekli maaşımla geçiniyorum. 2 buçuk seneye yakın kiracılar çıktı ev bomboş. Madem bize bu yasayı önerdiler arkasında dursunlar bizleri de mağdur etmesinler.
* Paşa Yazıcı (Bakkal esnafı): 1966’dan beri buradayım. 1970 yılında açıldı. O zamandan beri esnafım. Son 4 yıl içerisinde kentsel dönüşümle beraber Fikirtepe’de belirsizlik başladı. Cebimdeki hazır param da bitti. Kendi yağımızla kavruluyorduk. Günde 150 ekmek satardım. Şimdi 60 tane satıyorum. Diğer ürünlerde de satışlar düştü. İmar verilirken tedbirler de alınmış olsaydı bugün Fikirtepe tamamen bitmiş, inşaatlar da yükselmiş olacaktı.
HARAP BİNALAR VE GÖÇMEN SORUNU
Kentsel dönüşüm süreciyle ilgili imari durumun yanı sıra Fikirtepe’de başka bir sorun daha göze çarpıyor. Kentsel dönüşüm süreciyle birlikte evlerini boşaltıp gidenlerin geride bıraktığı boş ve harap binalar şimdi özellikle Suriye’den gelenler olmak üzere evsizlerin mekânı oldu. Konu ile ilgili açıklama yapan Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu, “Bu binalar yıkım riski altındaki binalar. Afet riski altındaki binalar. İstanbul’da çok Suriyeli var. Suriyeli mülteciler sorunu ne Kadıköy Belediyesi’nin ne de diğer belediyelerin tek başına çözebileceği bir sorun değildir. Bu sorunun merkezi yönetim tarafından çözülmesi gerekiyor.
Bizim bir yerel yönetim olarak onların ihtiyaçlarını karşılamamız söz konusu değil. Bizim boş alanımız da yok, yani herhangi bir çadır yapsak başka bir yere yerleştirsek. Beslenmeleri sağlık sorunları, şu anda su yok orada mesela. Şu anda Fikirtepe’de Suriyeliler çok sağlıksız koşullarda yaşıyor. Bu sorunun bir an evvel çözülmesi lazım” dedi.
MUHTARLAR ÇÖZÜM BEKLİYOR
Fikirtepe Mahalle Muhtarı Halil Erdoğan, mahallede terk edilmiş yerlerin evsizler ve Suriye’deki savaştan kaçıp ülkemize sığınanlar tarafından ilkel şartlarda kullanıldığını ve buna bir an önce çözüm bulunması gerektiğini söyledi. Halil Erdoğan, “Mahalle perişan vaziyette” diyerek bulaşıcı hastalık tehlikesinden de korktuklarını ifade etti.
Erdoğan, kentsel dönüşüm kapsamında boşaltılan evlerin bir an önce yıkılmasıyla sorunun önüne geçileceğini de belirtti.
Dumlupınar Mahallesi Muhtarı Ahmet Gediz de kentsel dönüşüm bölgesinde boşaltılıp yıkılmayı bekleyen binalara yerleşen Suriyeli göçmenlerden yana da sıkıntılı olduklarını ifade ederek, Suriyelilerin harabe binalardan bir an önce tahliye edilmesi gerektiğini söyledi.