Gazeteler süper kahraman mı arıyor?
Türkiye’nin dijital gazetecilik akademisi NewsLabTurkey, medya endüstrisine yönelik raporlar serisinin ilkini yayınladı. Rapora göre, medya sektöründe çalışacak kişilerin “çoklu yetenek sahibi” olmaları bekleniyor
Her ay Türkiye’nin gazetecilik ve habercilik ekosistemine yönelik farklı bir konuya odaklanacak olan raporların ilki NewsLabTurkey tarafından yayınlandı. “Türkiye’de gazeteci istihdamı: Gazeteler süper kahraman mı arıyor?” adlı rapor, sektörün son dönemde ortaya çıkan roller ve ihtiyaçlarla birlikte nasıl dönüştüğüne ve bunun gazeteci istihdamı üzerindeki yansımasına odaklanıyor. The Guardian Foundation ve İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı (SIDA) tarafından desteklenen raporda, farklı ölçeklerdeki medya kuruluşlarının iş ilanları ve bu ilanlarda aranan nitelikler inceleniyor. Rapor, sektöre yeni giren ya da girmeye hazırlanan gazetecilerin kendilerini nasıl yetenek setleriyle donatmaları gerektiğine dair önemli bilgiler aktarıyor.
DAHA FAZLA ÇALIŞMAK ZORUNDALAR
NewsLabTurkey tarafından yayınlanan rapora göre, görüşme gerçekleştirilen 24 farklı medya kurumu temsilcisi, medya sektöründe çalışacak kişilerden çoklu yetenek sahibi olmalarını beklediğini söylüyor. Kurgu ve benzeri amaçlarla kullanılan yazılımlara yönelik teknik bilgi ve deneyim sahibi olmak, belirleyici niteliklerin başında geliyor. Değişen haber üretim ve tüketim alışkanlıklarının giderek ses ve video üzerinde yoğunlaştığı ve haber odalarının bu dönüşüme ayak uydurmak üzere kurum stratejilerini gözden geçirmek durumunda olduklarına dair yorumlar yapılıyor. Her ne kadar “kurgu yapan editör” ve “sesten anlayan muhabir” gibi iç içe geçmiş yeni görev tanımlarının ve iş kapsamlarının ortaya çıkacağı, bunun da uzun vadede habercilik sektöründe yeni istihdam alanları açacağı tartışılsa da, görüşme gerçekleştirilen bazı yöneticiler bu durumun aynı zamanda emek sömürüsü noktasına gelmesinden endişeli.
Bu durumun gazetecilerin maaş ve sosyal güvencelerine bir avantaj getirmediği gibi onları daha fazla çalışmak zorunda bıraktığını ortaya koyan çalışmalar olduğu da görülebiliyor. Haberciler çoklu beceriler edinme amacıyla ek eğitim alabilmek için yatırım yapmak zorunda bırakılırken, yöneticiler de sürekli olarak ya yeni uzman kiralıyor ya da yeni teknoloji ve yeteneklere yatkın genç istihdamı yapmak için eski çalışanını tasfiye ediyor. Raporda görüş bildiren medya kurumlarının büyük bir çoğunluğu, çalışanlarına kurum içi yeni teknoloji eğitimi düzenliyor ya da çalışanlarını farklı kurumlarca düzenlenen eğitimlere katılmaya teşvik ediyor. Bu tarz kapasite geliştirme programlarına dair algı ise olumlu. İşverenler bu eğitimlerden verim aldıklarını belirtiyor.
SOSYAL MEDYA UZMANI REVAÇTA
Yayınlanan rapora göre, işverenler tarafından medya kurumlarında mevcut olarak en çok ihtiyaç duyulan ve gelecekte de ihtiyaç duyulacağı varsayılan pozisyon sosyal medya uzmanı. Bu pozisyonu günümüzde bağımsız yayın kuruluşları için kurtarıcı olarak görülen “kitle fonlaması uzmanlığı” pozisyonu takip ediyor. Rapora göre kitle editörü, analitik ve kitle uzmanı, araştırma geliştirme editörü, kaynak geliştirme uzmanı gibi gelir elde etme temelli pozisyonlara işverenlerin ilgisinin az olduğu görülüyor. Bu görevler kimi zaman farklı iş tanımları içerisinde yer alıyor ya da kurumlar dışarıdan kısa vadeli hizmet alımı yapıyor.