Konda’nın araştırmasına göre gençler hayatları ve geleceklerini doğrudan ilgilendiren alanlarda yapılanları yeterli görmüyorlar. Bu da gelecek konusunda endişeli ve karamsar olmalarına yol açıyor.

17 Mayıs 2024 - 08:39

A ⁺ A^- Yazdır

Cumhuriyet’in ikinci yüzyılı onuruna Konda Araştırma ve Danışmanlık ile işbirliği yapan Hisar Okulları’nın gençlik araştırmasının sonuçları açıklandı. Araştırma gençlerin düşünce, yaklaşım ve pratiklerini mercek altına alırken, onların Cumhuriyet değerleriyle olan ilişkilerini de sorguluyor. İşte araştırmadan öne çıkan başlıklar:

• HER 5 GENÇTEN 1’İ “NE İŞTE NE OKULDA” 

Çalışma durumuna göre gençler Türkiye genelinden daha farklı bir görüntüye sahip.  Öncelikli olarak yaş nedeniyle emekli olanlar kategorisine ait kimse bulunmazken Türkiye genelinde yüzde 22 gibi yüksek bir oranda olan ev kadınlarının gençlerdeki oranı yüzde 7’ye geriliyor. Bununla birlikte,  farklı işlerde çalışanların oranı da Türkiye ortalamasının gerisinde. Öte yandan, işsizliğin gençler arasında önemli oranda ve araştırmanın bulgularına göre Türkiye genelinin yaklaşık 1,5 kat üzerinde.  Her 5 gençten 1’i “ne işte ne okulda” olarak tanımlanan durumda.

• YARISI İNANÇLI

Gençlerin Türkiye geneline göre farklılık gösterdiği bir konu da din ile kurdukları ilişki. “Dindar” veya “sofu” olduğunu söyleyenler Türkiye genelinde nüfusun yarıdan fazlasını oluşturuyor. Gençlerdeyse “dindar” olduğunu söyleyenler 3’te 1 oranına geriliyor. Kendini “sofu” olarak tanımlayanlar yüzde 3 gibi çok düşük bir oranda. Sadece “inançlı” olduğunu söyleyen gençlerin oranı yüzde 52. Kendilerini “inançsız” ve “ateist” olarak tanımlayanlar Türkiye genelinde düşük oranlardayken gençlerde toplamda yüzde 11 civarında. 

• SOSYAL MEDYA KULLANIYORLAR

Gençlerin neredeyse tamamı sosyal medya kullanıcısı. Bu oran Türkiye genelinde de yüzde 93 ve gençlerdeki kadar olmasa da oldukça yüksek. Gençlerin sosyal medya ile kurdukları ilişkinin daha sık, yoğun ve çeşitlilik içeren biçimlerde olduğunu söylenebilir. Bunun göstergelerinden biri haber edinme mecraları arasındaki farklılıklar. Türkiye genelinde yaklaşık her 3 kişiden 2’si haberleri konvansiyonel mecra olarak sayılabilecek televizyondan takip ediyor.  Gençlerdeyse her 3 kişiden sadece 1’i haberleri televizyondaki haber kanalları ve haber programlarından takip ettiğini söylüyor. Genelde haberleri takip etmediğini ifade eden yüzde 12 oranında genç bir kenara konulduğunda geriye kalan yüzde 52 civarında genç internet ve sosyal medyayı haber edinme amaçlı da kullanıyor.

• CUMHURİYET, ATATÜRK DEMEK

Açık uçlu olarak sorulan “Cumhuriyet denildiğinde aklınıza ilk gelen kelime nedir?” sorusuna verilen yanıtların yüzde 40’ı “Atatürk”. “Atatürk”ün “Cumhuriyet” denildiğinde gençlerin aklına yüksek oranda ilk çağırışım yapan kelime olması, gençler arasında Cumhuriyetin kurucu önderinin Cumhuriyet kazanımlarıyla ve değerleriyle özdeşleştirildiğinin, dahası “Atatürk”ün bir nevi çatı kavram hâline geldiğinin bir göstergesi olarak düşünülebilir. “Atatürk”ten sonra sırasıyla “özgürlük”, “vatan/millet/halk/egemenlik”, “laiklik” ve “bağımsızlık” geliyor. Seçenekler sunularak sorulan “Cumhuriyetin en önemli 2 değeri nedir?” sorusuna verilen yanıtlar arasındaysa sırasıyla “bağımsızlık”, “laiklik” ve “özgürlükçülük” öne çıkıyor. 

• EĞİTİM, EN BÜYÜK SORUN

Türkiye’de “çağdaş” ve “iyi” bir eğitim sağlandığını düşünenlerin oranı Türkiye genelinde de yüzde 17 gibi düşük oranda; bu oran gençler arasında iyice geriliyor ve yüzde 12’ye iniyor. Gençler arasında her 10 kişiden 7’si Türkiye’de çağdaş ve iyi bir eğitim sağlanmadığı düşüncesinde. Eğitim olanak ve kurumlarının yoğunlaştığı metropollerde ise Türkiye’deki eğitimi “iyi” ve “çağdaş” bulmayanların oranı yüzde 76’ya kadar çıkıyor.  15-24 yaş aralığındaki gençlerde Türkiye’deki eğitimden memnuniyetsizlik oranı yüzde 71. Gençlerin gelir seviyesi arttıkça eğitimden memnuniyet seviyesi de düşüyor. 

• GENÇ KADINLAR DAHA KARAMSAR

Gençlerin yüzde 36’sı kendinin gelecekte daha iyi şartlara sahip olacağını düşünüyor. Henüz eğitimine devam edenlerin yoğunlukta olduğu 15-24 yaş aralığında daha iyi şartlara sahip olacağını söyleyenlerin oranı yüzde 39 ve olmayacağını söyleyenlerden az bir farkla da olsa yukarıda. Eğitimin tamamlayıp kendi hayatlarını kuran veya kurmaya çalışanların ağırlıklı olduğu 25-29 yaş grubunda ise umut içeren görüşler düşüşe geçiyor.  Gençlerin gelir seviyesi arttıkça, gelecekte hayat şartlarının daha iyi olacağını düşünenlerin oranı da artıyor. En alt gelir dilimindeki gençlerin yüzde 24’ü gelecekte hayat şartlarının daha iyi olacağını düşünürken bu oran gelir seviyesi arttıkça belirgin bir şekilde yükseliyor ve en üst gelir diliminde yüzde 41’e kadar ulaşıyor. 

• YARISINDAN ÇOĞU YURTDIŞI DİYOR

Ortaya çıkan çarpıcı sonuçlardan biri gençlerin yüzde 56’sının imkanı olduğu takdirde yurtdışında yaşamak istiyor oluşu. 15-24 yaş aralığında bu oran yüzde 60’a ulaşıyor. Modern gençlerin yüzde 62’si, geleneksel muhafazakârların da yüzde 50’si bu görüşte. 

(Görseller yapay zeka ile hazırlanmıştır)