Gençlerin yarısından çoğu hayatından memnun değil
Habitat Derneği tarafından hazırlanan Gençliğin İyi Olma Hali Raporu'na göre hayatından memnun olan gençlerin oranı 45,6'ya geriledi
Türkiye’deki gençlerle ilgili en kapsamlı araştırmalardan biri olan Gençliğin İyi Olma Hali Raporu’nun beşincisi yayımlandı. Habitat Derneği tarafından hazırlanan rapor, yaşamından memnun olan gençlerin oranının son 5 yıldır düştüğünü ve bu yıl yüzde 46’ya gerilediğini ortaya koyuyor.
5 YILDA YARIYA DÜŞTÜ
2017’den bu yana iki yılda bir yürütülen araştırma, 8 Mart-8 Nisan 2023 tarihleri arasında Türkiye’deki kentsel genç nüfusu temsil eden 28 farklı ilde, 18-29 yaş arası 1.228 gençle yüz yüze görüşme yoluyla gerçekleştirildi. Raporun en önemli bulgularından biri, yaşamdan memnuniyet ve geleceğe dair umutların, büyük oranda istihdam koşullarından etkilendiğini gösterdi. 2017 yılında yaşamdan memnun olan gençlerin oranı yüzde 70,8 olarak kaydedilirken, bu yılki araştırmada bu oran yüzde 45,6 olarak ölçüldü. Gelecekten umutlu olduklarını belirten gençlerin oranı ise yüzde 43,7’ye geriledi. 2017 yılında bu oran yüzde 66,6 olarak ölçülmüştü.
YÜZDE 35,8’İNİN GELİRİ 3 BİN’İN ALTINDA
Gençlerin maddi durumlarından memnun olma durumları da raporun ilk yayımlandığı 2017’den bu yana düşüş eğilimi gösterdi. Bu yıl maddi durumlarından memnun olan gençlerin oranı yüzde 38,3 olarak ölçülürken, gençlerin yüzde 35,8’inin aylık kişisel gelirinin 3 bin TL ve altında olduğu görüldü. 2017’de 5 gençten birinin maddi durumunu kötü olarak tanımlanırken, bu oran 2023’te yüzde 36,7’ye çıktı. Rahat bir hayat sürebilmek için gençlerin en az toplam gelir beklentisi, yüzde 39,3 oranıyla 9.000 – 18.000 TL iken yüzde 45,2 oranıyla 18.000 TL ve üstü olarak kaydedildi.
ENFLASYON VE İŞSİZLİK BÜYÜK SORUN
Gençlere göre karşılaştıkları en önemli sorun enflasyon ve hayat pahalılığı, ikinci sıradaysa işsizlik ve iş bulamamak geliyor. Bunları yüksek kiralar ve sokaktaki şiddet izliyor. Bu sorunlar arasında oy verirken en fazla dikkate alacakları sorunun enflasyon ve hayat pahalılığı olduğu da araştırmada ortaya çıkan sonuçlardan biri. İkinci sırada işsizlik ve istediği gibi bir iş bulamamak geliyor. Öte yandan gençlerin oy verirken en fazla dikkate alacakları sorunlar siyasi tercihlerine göre farklılık gösteriyor. Cumhur İttifakı’na oy verecek gençler kiraların yüksekliği ve terör saldırılarını diğer ittifaklara göre daha yüksek oranda belirtmişken, Millet İttifakı seçmenleri arasında ise enflasyon ve hayat pahalılığı, eğitimini yarıda bırakmak ve üniversite eğitiminin niteliksizliği yine diğer ittifaklara göre daha yüksek.
SİYASETE KATILIM DÜZEYİ DÜŞÜK
Gençlerin siyasal katılım düzeylerinin düşük olduğu da araştırma sonuçlarında görülüyor: Oy kullanmak en yaygın katılım biçimiyken, gençler arasında bir partinin üyesi olanların oranı yüzde 5,1, kampanyalarda aktif rol oynayanların oranı yüzde 7,1 ve mitinge katılanların oranıysa yüzde 25,5. Bu rakamlar gençler arasında geleneksel katılım yollarına başvurmanın yaygın olmadığını gösteriyor. Gençlerin geleneksel olmayan katılım biçimlerinde de pek aktif olmadığı raporda gözlemleniyor. Bir boykot eylemine katılanların oranı yüzde 12,5, toplu yürüyüşlere katılanların oranı yüzde 12,1 ve herhangi bir ürün yada hizmeti toplu olarak boykot edenlerin oranıysa yüzde 12,5. Bu rakamlar geleneksel olmayan katılımın da yaygın olmadığına işaret ediyor.
4 GENÇTEN BİRİ DEPREMLERDE KAYIP YAŞADI
Bu yıl örneklem kapsamı 16 ilden 28 ile çıkarılan rapor, gençlerin depremden etkilenme oranına da ışık tuttu. Buna göre 6 Şubat 2023 tarihinde Maraş ve çevre illerde yaşanan depremlerde, arkadaşlarını kaybedenlerin oranı yüzde 19,2, aile ve/veya akrabalardan kayıp verenlerin oranı yüzde 8,5, eğitimine ara vermek/kaydını dondurmak zorunda kalanların oranı yüzde 3,7 ve taşınmak zorunda kalanların oranı yüzde 3,2 olarak belirlendi.
“BİRİNCİL FAKTÖR ÇALIŞMA DURUMU”
Gençlerin istihdam koşullarının yaşamdan memnuniyet ve geleceğe dair umutlarını önemli ölçüde etkilediğine dikkat çeken Habitat Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Hazır, “Yürüttüğümüz birçok projede, gençlerin 21. yüzyıl becerileriyle donatılmalarına odaklanıyoruz. Türkiye’nin 81 ilinde 5 binden fazla gönüllümüzle aktif ve yoğun çalışmalar yürütüyor, onların sahadaki etkisini ölçmeyi önemsiyoruz. Gençliğin İyi Olma Hali çalışması hem kendi çalışmalarımız hem de gençlere yönelik çalışmalar yürüten, gençleri bir paydaş olarak benimseyen tüm kurumlar açısından gençleri anlamak için çok önemli bir araştırma. Geçmiş yıllardaki araştırmalarda da gördüğümüz üzere memnuniyeti belirleyen birincil faktör çalışma durumu. Eğer Türkiye, gençleri için doğru fırsatları yaratabilirse ve onları geleceğin yüksek getirili iş pozisyonlarına hazırlamak için eğitimlerine yeterli yatırımı yaparsa, demografik fırsat penceresini etkin bir şekilde kullanmış olur. Ama eğer bu fırsat kötü yönetilirse, ülkede ciddi oranda işsizlik, yoksulluk ve sosyal huzursuzluk baş gösterebilir.” dedi.
“YENİ BECERİLER KONUSUNDA BİLGİLİ DEĞİLLER”
Infakto RW’nin Kurucusu Prof. Dr. Emre Erdoğan ise gençlerle ilgili şunları kaydetti: “İş aramak için tanıdık gerektiğini düşünüyorlar; kurumsal dünyada iş aramayı bilmiyorlar. İş dünyasında yer edinmek için yeni beceriler konusunda bilgili değiller. Yurt dışında gelecek hayali kurmalarının temel sebebi ise Türkiye’de özgürlükler ve yaşam tarzı konusundaki algıları.”