Haydarpaşa yangını tartışılıyor
Haydarpaşa Garı yangının birinci haftasında, Mimarlar Odası sorumlular hakkında suç duyurusunda bulundu
Haydarpaşa Garı yangının birinci haftasında, Mimarlar Odası sorumlular hakkında suç duyurusunda bulundu. Gar önünde eylem yapan İstanbullular da onarım sürecinin, garın hizmet dışı bırakılması için bir bahane olarak kullanılmamasını istedi. Üniversite öğrencilerinden oluşan bir grup ise garda çıkan yangını unutturmamak için fotoğraf makinelerine kırmızı kurdele takarak garın fotoğrafını çekti.
Haydarpaşa Tren Garı'nın çatısını yok eden yangınnın yankıları sürüyor. Yangının nedeni, sonuçları ve bundan sonraki süreç, eylemler, suç duyuruları ve tartışmalar ile gündemdeki yerini koruyor.
Kadıköy Cumhuriyet Başsavcılığı'nın Haydarpaşa yangınıyla ilgili başlattığı soruşturma sürüyor. Savcı Selahattin Aydoğdu’nın soruşturması çerçevesinde, inşaat mühendisi bir öğretim görevlisi, bir elektrik mühendisi ve bir yangın uzmanından oluşan üç kişilik bilirkişi heyeti oluşturuldu.
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi de 6 Aralık Pazartesi günü Kadıköy Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu. “Garda meydana gelen yangına neden olan, yangının meydana gelmemesi için gerekli önlemleri almayan; yangına geç ve eksik müdahale edilmesi ile hasarın daha da artmasına neden olan kamu görevlisi olan ve olmayan tüm kişiler ile ilgili suç ihbarıdır” denilen dilekçede, “Haydarpaşa Garı ve bağlantılı kentsel alanlar ile ilgili uzun süredir kamu yararına ve hukuka aykırı ‘projeler’in olduğu da göz önünde bulundurulduğunda, tarafınızdan sürdürülen ‘Tarihi Haydarpaşa Garı Yangını’ soruşturmasının tüm olasılıkları da göz önünde bulundurularak, yangının kasıtlı bir eylem sonucu meydana gelmiş olması da dahil olmak üzere; görevi ihmal, görevi kötüye kullanma bağlamında soruşturma yapılmasını dileriz” ifadesine yer verildi.
‘YANGIN SAATİ NEDEN GEÇ AÇIKLANDI?’
Dilekçede, şu sorular soruldu:
“- Yangın, saat 14.30'da çıktığı İstanbul halkının tanıklığı ile tespit edilmiş iken yangın başlama saati niçin 15.30 olarak açıklanmıştır? Bu açıklama yangına yapılan yetersiz ve geç müdahalenin bir mazereti olarak mı kullanılmaktadır?
-Garda neden acil durum önleme ve müdahale yöntemlerine yönelik her hangi bir tedbir alınmamıştır?
-Hiçbir proje ve izne tabii olmadan yapılan tadilatlar nedeni ile yaklaşık bir ay önce de yangın riski yaşanmışken her hangi bir önlem alınmamasındaki ısrarın nedeni nedir?
-Devlet dairelerinde mesai saatleri dışında kimse çalışmaz iken, Haydarpaşa Garı’nda özellikle de yangından bir gün önce mesai bitimi itibarı ile gece yarısı 01.30’a kadar binada kimler çalışmıştır? Tadilat niçin mesai saatleri dışında sürdürülmektedir?
-Niçin denetimden ve izinden kaçılmıştır?
-Tadilatı yapmakta olan firmanın 1. Grup eski bir eserde tanımlanan basit onarımı yapabilecek olduğuna dair yeterlilik ve referansları var mıdır?
-Henüz yangın sürerken izolasyondan yangın çıkmış olabilir diye açıklama yapan yetkililer kimlerdir ve bu tespitleri hangi teknik incelemeye dayanmaktadır?
YANGIN ELEKTRİK AĞINDA BAŞALDI
Öte yandan yangınla ilgili Teftiş Kurulu Başkanlığı’nın hazırladığı ön raporda, yangının çatıdaki elektrik dağıtım noktasından çıktığı, orada bulunan ahşap merdivenin de tutuşarak alevlerin büyümesine yol açtığı belirtildi. Raporda tadilatı yapan firmanın ortağı Hüseyin Kabaoğlu’nun ve diğer çalışanların ifadelerine de yer verildi. İfadelere göre yangının çıktığı gün işçiler kalorifer borusundaki su akıntısını fark etti. Çağrılan tesisatçının ikazı üzerine elektrik şalterden kesildi. Tesisatçı, akıntıyı gidererek saat 13.30 civarında binadan ayrıldı. 14.40 civarında şalter açıldı. Binadakiler 14.54 sıralarında binadan ayrıldılar.
İSTANBULLULAR, HAYDARPAŞA'YA SAHİP ÇIKIYOR
Çok sayıda sendika, meslek odası, siyasi parti ve demokratik kurum tarafından oluşturulan “Toplum Kent ve Çevre İçin Haydarpaşa Dayanışması”, Haydarpaşa Garı yangınının birinci haftasında eylemdeydi. Kadıköy İskele Meydanı'ndan Haydarpaşa Garı'na yürüyen eylemciler, “Yak, seyret, devret. Ferman padişahın Haydarpaşa bizimdir” pankartını taşıdı.
Haydarpaşa Dayanışması adına açıklamayı okuyan sanatçı Nejat Yavaşoğulları, Haydarpaşa Gar ve liman çevresini her türlü yasa ve yönetmeliği, bilimsel etik kuralları hiçe sayarak ortaya atılan Manhattan projesinin bilim ve meslek insanlarının, kurumların çabaları sonucunda bugüne kadar engellendiğini belirtti. Yavaşoğulları, “2010 Kültür Başkenti İstanbul'un simgesi olarak seçilen Haydarpaşa Garı'nın çatısından İstanbul semalarına yükselerek hepimizin yüreğini yakan ve suistimal kokan alevler; toplumsal duyarlılık, kararlılık ve dayanışmaya her zamankinden fazla ihtiyacımız olduğunu anlatan sessiz ve acı bir imdat çığlığı olmuştur" dedi. İstanbul başta olmak üzere ülkenin doğal, kültürel, tarihi ve toplumsal değerleri üzerindeki küresel rant baskısının arttığına dikkat çeken Yavaşoğulları, "Kirli karanlıktan medet umanlar iyi bilmelidirler ki, bu ülkenin onurlu yurttaşları, emekçileri, aydınları, bilim ve meslek insanları, kurumları bu dumanlı ortamı aydınlatacak duyarlılığa, kararlılığa, bilgiye ve dayanışma gücüne sahiptir” diye konuştu. Yavaşoğulları, yangın ve onarım sürecinin, garın hizmet dışı bırakılması ve insansızlaştırılması için bir bahane olarak kullanılmaması gerektiğini söyledi. Açıklamada, “Haydarpaşa Garı'nın yangın zararlarından arındırılması için yapılacak kurtarma, temizlik ve onarım işlemlerinin bilimsel bir yaklaşımla ve uzmanların denetiminde yapılması ve meslek odalarının gözetiminde gerçekleşmesi çok büyük önem taşımaktadır. Ancak, yangın sonrası gerek sendika temsilcilerinin gerek meslek kuruluşlarının yazılı ve sözlü taleplerine rağmen mesleki ve teknik inceleme izni verilmemesi bu konuda var olan kaygıları arttırmaktadır” denildi. Açıklama, Karadeniz İsyandadır Platformu üyelerinin tulum eşliğinde çektiği horonlarla sona erdi.
‘ÇEKMEK İSTEMEDİĞİMİZ FOTOĞRAF’
Üniversite öğrencilerinden oluşan Gençlik Platformu üyesi bir grup da Haydarpaşa için eylemdeydi. “Haydarpaşa'ya, hayatımız boyunca çekmek istemediğimiz fotoğrafı çekmeye gidiyoruz..!” çağrısıyla biraraya gelen üniversite öğrencileri, 5 Aralık Pazar günü Kadıköy İskele Meydanı'nda toplandı. Grup, “'Makinelerimizi Haydarpaşa eski haline benzetilinceye kadar unutmamak ve unutturmamak için kırmızı kurdele için kullanıyoruz” yazılı pankart açarak, minibüs duraklarına kadar yürüdü.
Burada bir açıklama yapan Gençlik Platformu Başkanı İsmail Hilmi Adıgüzel, fotoğraf değeri olan tarihi yapıların yok olmamasını istedikleri için böyle bir kampanya başlattıklarını belirterek, “Fotoğrafı çekilebilecek mekânların, tarihi mekanların yok olmasını istemiyoruz” dedi. Grup üyeleri, daha sonra fotoğraf makinelerine kırmızı kurdele takarak Haydarpaşa Tren Garı'nın fotoğrafını çekti.
RESTORASYON BAHARA KALDI
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, 1.4 milyon TL tutarındaki aslına uygun restorasyon çalışmalarının, mevsim şartları yüzünden ancak bahar aylarında başlayacağını açıkladı. Uzmanlar ise aslına uygun şekilde yeniden inşası, uzun ve zahmetli bir süreci de beraberinde getireceğine dikkat çekiyor. Restorasyonun büyük bir titizlikle yapılmasını isteyen restorasyon ve koruma uzmanları, yanlış bir hamlenin garı daha da büyük zarara uğratabileceği uyarında bulunuyor.
Gökçe UYGUN