Çatısında 28 Kasım 2010'da çıkan yangın ile yeniden gündeme gelen Tarihi Haydarpaşa Garı ve yakın çevresine yönelik projeler sürüyor. Süreci yakından izleyen meslek odaları, sivil toplum kuruluşları, sendika ve derneklerden oluşan “Haydarpaşa Dayanışması”, konuya ilişkin bir toplantı düzenledi. Dayanışma adına eş sekreterliği yürüten Birleşik Taşımacılar Sendikası (BTS) ve TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi'nce, 1 Nisan Cuma günü Haydarpaşa Garı Personel Yemekhanesi’nde gerçekleştirilen toplantıda, görüş ve öneriler paylaşıldı. Toplantının açılış konuşmasını yapan BTS 1 No'lu Şube Başkanı Hasan Bektaş, Marmaray'ın gündeme gelmesiyle birlikte Haydarpaşa Garı'nın yerine AVM ve otel yapılacağı yönünde tartışmalar yaşandığını anımsatarak, daha sonra yapılan açıklamalarda ise garın kültür merkezine dönüştürüleceği yönünde açıklamalar geldiğine işaret etti. Garda yaşanan yangın öncesi bu tür tartışmaların yaşanmasının şüphelerini arttırdığına dikkat çeken Bektaş, “Haydarpaşa Garı'nın bugünkü işleviyle birlikte, gelecek kuşaklara kültürel bir miras olarak bırakılmasını istiyoruz. Buranın ticari bir merkez haline getirilmesine karşı mücadele edeceğiz” dedi.
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Deniz İncedayı, Haydarpaşa Garı'na ilişkin gelişmelerin takibi için izleme komitesinin oluşturulmuş olmasını ve atılacak adımların izlenmesini Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi olarak önemsediklerini söyledi. Haydarpaşa Garı ve çevresine ilişkin düzenleme projelerinin, oldukça kritik ve tartışmalı bir süreci gündeme getirdiğini belirten İncedayı, “İstanbul'un kentsel mekânı izlemesi güç bir hızla rant amaçlı projelerle gündeme geliyor. Hızlı işleyen bu süreçte doğru kararları alabilmek, bilimsel gerçeklere bağlı kalabilmek ve kültürel miras değerlerimize sahip çıkabilmek, bunları gelecek kuşaklara aktarabilmek önemli bir görev olarak tanımlanmalıdır” dedi.
İncedayı, çeşitli projelerin ve uygulamaların nedenleri olarak ortaya getirilen “iyileştirme”, “güvenlik”, “depreme karşı önlem” gibi gerekçelerin, çeşitli çelişkileri, tehditleri de içinde barındırdığına dikkat çekerek, Haydarpaşa Garı ve çevresinin de bugün bu amaçla gündeme getirildiğini dile getirdi. Haydarpaşa Garı'nın sadece fiziksel olarak değil, kamuya karşı taşıdığı manevi değerleriyle, kültürel ve sosyal nitelikleriyle de uzun çalışma süreçlerinin konusu olması gerektiğine işaret eden İncedayı, sürecin, daha çok tartışılarak, şeffaflıkla ve kamusal onay alınarak işletilmesi, tüm aktörleri ve yöneticiler açısından da tarihi bir sorumluluk olacağını vurguladı.
HAYDARPAŞA'NIN ‘YENİDEN İŞLEVLENDİRİLMESİ’ NE DEMEK?
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi 2. Başkanı Sabri Orcan, 2004 yılından Haydarpaşa yangını ve sonrasındaki süreçte Haydarpaşa Dayanışma Grubunun yaptığı çalışmalara ilişkin bilgi verdi. Orcan, “Haydarpaşa ve çevresine ilişkin planlamada kullanılan 'yeniden işlev' ifadesi ne anlama gelmektedir?” diye sordu. TCDD 1. Bölge Müdür Hasan Gedikli ise yangın sonrasında kurulan Danışma Kurulu'nun toplantılarına katıldığını, en son ise Büyükşehir Belediyesiyle yapılan toplantıya katıldığını aktardı. Gedikli toplantı sonucunda Haydarpaşa Garı'yla ilgili oluşturulan imar planın ise Koruma Kurulu'na gönderildiğinin bilgisini verdi. Danışma Kurulu olarak ise garı nasıl koruyabileceklerinin gayreti içinde olduklarını ifade eden Gedikli, Koruma Kurulu'nun verdiği kararlar doğrultusunda çalışmalarını yürüttüklerini söyledi.
İLK ONARIM AĞUSTOS’TA
Haydarpaşa'yı yenileme projesinin Danışma Kurulu üyelerinden Prof. Dr. Atilla Dikbaş, projeye yönelik ilk taslak raporu 15 Nisan'da Koruma Kurulu’na göndereceklerini belirterek, ilk somut çalışmanın ise 4 ay sonra başlayacağını açıkladı. İTÜ Arı Teknokent’te kurulan akademik firma TechnoBee bünyesinde, ilgili uzmanlık alanlarına göre oluşturulan Danışma Kurulu'nda firmadan 11, TCDD'den de 6 kişi bulunuyor.