İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ile İstanbul Konut İmar Plan Sanayi ve Ticaret A.Ş. (KİPTAŞ) arasında, riskli yapılarını yenilemek isteyen düşük gelirli hak sahiplerine sunulacak kentsel dönüşüm mali destek paketi protokolü imzalandı. İBB’nin Saraçhane’deki ana yerleşkesinde düzenlenen imza töreni; Türkiye Belediyeler Birliği ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun katılımıyla gerçekleştirildi. İmzalar, İmamoğlu’nun tanıklığında, Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı adına İBB Genel Sekreter Yardımcısı Gürkan Akgün ile KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt tarafından atıldı.
“YETERİNCE DERS ALMADIK”
17 Ağustos 1999 Marmara depreminin üzerinden 25 yıl geçtiğini hatırlatan İmamoğlu depremden yeterince ders çıkarılmadığını belirterek şunları söyledi: “Biz, o acılardan yeterince ders almadık. Yapılması gerekenleri yapmadık. Devletiyle, milletiyle, her kurum ve kuruluşuyla el ele verip, 25 yılda dünyadaki farklı ülkelerin bazı konulardaki atılımlarını gördüğümüzde, 25 yılda bu ülkeyi baştan başa yeniden sapasağlam kurabilirdik. Maalesef bu anlamda tek bir şehrimizi bile, tek bir ilçemizi bile depreme dirençli ve dayanıklı bir hale getiremedik. Eksik kalındı. Yetersiz kalındı. Ama en acısı, depreme hazırlık konusu alabildiğince ihmal edildiği gibi, daha kötüsü istismar edildi. Gündelik siyasi mevzulara, siyasi işlere, siyasi çıkarlar için araç haline getirildi.”
İBB olarak 5 yılı aşkın bir süredir olağanüstü bir çaba gösterildiğinin altını çizen İmamoğlu,” Türkiye'nin depreme hazırlık gündeminde ve kentsel dönüşümde yeni uygulamaları ve yeni kazanımları, yeni imkânları şehrimize getirmenin ve var etmenin çabasını en üst seviyede ortaya koyuyoruz. Örneğin, riskli binaların kolayca tespit edilmesini sağlayan ‘hızlı tarama testi’ ve insanlarımızı tetikleyen ve harekete geçmelerini sağlayan çalışmalardan bir tanesidir. Yine kentsel dönüşümü mahallelere kadar yaygınlaştıran tek yapı dönüştürme projeleri, bizim başlattığımız motivasyonu güçlendiren yeniliklerden birisidir. İştirak şirketimiz KİPTAŞ aracılığıyla, asgari ücretin altında ve sabit taksitlerle sosyal konut üretmek de bunlardan birisidir” diyen İmamoğlu, şu bilgileri paylaştı:
“Kentsel dönüşüm projelerini, yeşil alanları, kreşi, sosyal tesisleriyle bir bütün olarak ele alıp, tasarlayıp vatandaşa, sadece güvenli ve dirençli yapılar değil, aynı zamanda kaliteli yaşama alanları sunma perspektifiyle gerçekleştirmemiz de meseleyi ne kadar detaylı ele aldığımızın bir göstergesidir. 5 yıl boyunca gerçekleştirdiğimiz kentsel dönüşüm ve sosyal konut projelerinde, hemen hemen hiç gecikme yaşanmamıştır.”
“KİMSEYİ KENTSEL DÖNÜŞÜM MAĞDURU ETMEDİK, ETMEYECEĞİZ”
Kimseyi kentsel dönüşüm mağduru etmediklerini belirten İmamoğlu, “Vatandaşın can güvenliğini, hayat kalitesini esas alan bir anlayışla, bütünüyle kamusal sorumlulukla ve kesinlikle halkçı bir perspektifle, adaletli bir biçimde, şeffaflıkla, vatandaşa hizmet ettiğimizin sonsuz bilinciyle, İstanbul'u depreme hazır hale getirmek için çalışmaya, var gücümüzle devam edeceğiz. Bugün imza törenini gerçekleştirdiğimiz kentsel dönüşüm mali destek protokolü de bu kararlılığımızın en mühim göstergelerinden birisidir. İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı ve İBB iştirak şirketi KİPTAŞ arasında imzalanan bu protokol sayesinde, riskli yapılarını yenilemek isteyen düşük gelirli hak sahipleri, çok güçlü bir imkâna kavuşacaklardır. Kentsel dönüşüm mali destek paketinin, hane halkı geliri 2 ya da 3 asgari ücrete kadar olan vatandaşlarımız için hazırlandığını tekrar ben de beyan etmek isterim” dedi.
“İstanbul Yenileniyor” platformu aracılığıyla, kentsel dönüşüm projelerinde vatandaşların yanlarında olduklarını vurgulayan İmamoğlu, “Kendilerine, inşaat maliyetlerinin yüzde 40 ila yüzde 60’ı kadar mali destek vereceğimiz bir süreci başlatıyoruz. Hane halkı geliri iki ya da üç asgari ücret olanların emekli olması halinde ise, kentsel dönüşüm mali destek oranı yüzde 45 ile 65’e kadar çıkabilecek. İBB’yle iş birliğiyle yürütülecek bu sürecin her aşamasında vatandaş, kamu gücünün yanında olduğunu hissedecek. Vatandaşlarımızın KİPTAŞ güvencesiyle, en uygun şartlarda, en hızlı biçimde yeni ve güvenli evlerine kavuşacak. Kentsel dönüşüm mali destek paketi, riskli yapılara sahip dar gelirli ve gerçekten imkânsızlıklardan dolayı hareket edemeyen vatandaşlarımız için çok kıymetli, tam da bir can suyu görevi olacak. Öte yandan İstanbul'u depreme karşı dayanıklı hale getirmek için, ilçe belediyelerimizle de iş birliği içerisinde çalışmalar için adımlar atıyoruz. Büyükşehir Belediyesi’yle ilçe belediyelerinin iş birliği, hızlı tarama testlerini yaygınlaştıracak, çok daha hızlı ve etkili sonuçlar alacağı bir süreci harekete geçirecek” bilgilerini paylaştı.
“İş birliği” kavramının İstanbul'u ve ülkemizi depreme hazır hale getirme sürecinde en kritik iki kavramdan birisi olduğuna dikkat çeken İmamoğlu, diğer kavramın ise, seferberlik duygusu olduğunun altını çizdi. “Bu konuda hiç kimsenin, hiçbir kurumun, hiçbir yöneticinin iş birliği ve seferberlik duygusu dışında hareket etme şansı yoktur” diyen İmamoğlu, söz konusu görevlerde olan kişi, kurum ve kuruluşlara seslenen İmamoğlu, “Gelin; depreme hazırlık konusunda, merkezi veya yerel yönetimler arasında derin bir uyum ve iş birliği yapalım. Birlikte temel atalım, birlikte anahtar dağıtalım.”dedi.
MALİ DESTEK PAKETİ, KENTSEL DÖNÜŞÜME CAN SUYU OLACAK
Kentsel dönüşüm mali destek paketi, 11 Temmuz 2024’te İBB Meclisi’nde onaylandı. İmzalanan protokol sayesinde, düşük gelirli vatandaşların riskli yapılarını yenileyebilmesi için mali destek sağlanacak. “İstanbul Yenileniyor” kapsamında KİPTAŞ ile uzlaşma sağlanan projeler için uygulanacak olan destek, hane halkı gelirinin net 2 ile 3 asgari ücret arasında olması durumunda oransal olarak yansıtılacak. Düşük gelirli vatandaşlara borçlanma bedelinin yüzde 40 ile yüzde 60’ı, bu vatandaşların emekli olması halinde ise borçlanma bedelinin yüzde 45 ile yüzde 65’i kadar destek verilecek.
İLÇE BELEDİYELERİ DE SÜRECE DÂHİL EDİLECEK
İBB ve KİPTAŞ iş birliğiyle yürütülecek olan süreçte; mali destek bilgilendirme ve uzlaşma süreçlerinin yürütülmesi, İBB ve hak sahipleri arasında iletişimin sağlanması, uzlaşma sağlanan hak sahiplerinin mali destekten faydalanabilirliğinin incelenmesi, sözleşme ve proje yapım süreçlerinin yürütülmesi KİPTAŞ tarafından yapılacak. Kentsel dönüşüm süreçlerindeki yeniden yapım maliyetlerine destek sağlanmasının yanı sıra, İBB tarafından hızlı tarama testinde yüksek riskli olduğu tespit edilen yapılara kira yardımı, geçici kiralık konut sağlanması, ilçe belediyeleriyle hızlı tarama ile binaların incelenmesinde ortak hizmet protokolünün yapılması da yürütülen çalışmalar arasında yer alıyor. İstanbul’u depreme karşı dayanıklı hale getirmek için İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı ve KİPTAŞ iş birliği ile yürütülen çalışmalarla dönüşüm ve güçlendirme projelerinin planlı ve hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi adına ilçe belediyeleriyle dayanışma içinde olacak adımlar atıyor. İstanbul Yenileniyor sistemi kapsamında ilçe belediyelerinin de aktif rol alması, vatandaşla birebir iletişim kurması ve tüm süreçlerde vatandaş yerine paydaş olmaları adına iş birliği protokolleri de imzalanmaya devam ediyor.