İstanbul’da kronikleşen taksi sorunu 10. kez UKOME toplantısında görüşüldü. 28 Ekim günü yapılan toplantıda konuşan İBB Ulaşım Daire Başkanı Utku Cihan, taksicilere yönelik şikayetleri anlattı, şikayet türlerini sıraladı.
“BU YIL 50 BİN ŞİKAYET VAR”
2019 yılında taksicilere yönelik 100 bin şikayet olduğunu söyleyen Cihan, “Gelen taksi şikayetlerinin yüzde 33’ü yolcu seçmeden kaynaklı. Bu şikayeti yüzde 16 ile trafik kuralı ihlali ve yolcuya kaba davranma takip ediyor. Bu yıl da yaklaşık 50 bin şikayet alındı. Bizden önce yapılan çalışmalarda da taksi sayısının az olduğu paylaşılmıştı. 2015 yılında hazırlanan rapor çok net şunu söylüyor: 2023 yılında İstanbul’da 6 bin taksiye ihtiyaç vardır diyor. Şu anda İstanbul taksilerinin doluluk oranı yüzde 91. Yolculuk oranları pandeminin yoğun olduğu zamandan sonra yüzde 170 artmış durumda. Taksinin yatırım aracı olmaktan çıkmasını istiyoruz, hizmet aracı olmasını istiyoruz” dedi.
Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Eyüp Aksu ise “Taksi kötüdür diye algı yapıldı. Halkla bizi düşman ettiniz. Sizi tebrik ediyorum. Teknolojiye bu yatırım yapılsaydı bunu konuşmamış olacaktık. Taksicilere hem tacizci hem emekçi deniyor. Çocuklarımız okula gidemiyor. Tüm kurullarla görüşüyoruz ama belediyemiz tarafından bu hiç yapılmadı. Algı yapılıyor. Biz burada bir emek suikasti görüyoruz” diye konuştu.
Yapılan konuşmaların ardından İBB’nin beş bin yeni taksi teklifi UKOME toplantısında 10. kez reddedildi.
ŞOFÖRLER İÇİN İYİLEŞTİRME
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, adeta kronikleşen taksi sorununu geçtiğimiz hafta da gündeme getirmişti. Yeni taksi sistemini gündeme getiren İİmamoğlu, şoförlerin özlük haklarıyla ilgili de yapılacak iyileştirmeleri duyurmuştu. Yeni sistemde şoförlerin özlük hakları iyileştirilirken yolcuya da puanlama sistemi ile değerlendirme hakkı tanınacak. Taksicilerin net maaşları, sosyal yardımlar ve primler dahil aylık ortalama 6 bin 622 TL’ye çıkacak.
Performanslara göre yılda iki kez prim ödenecek, işe gidiş gelişlerde servis hizmeti sunulacak. Taksicilerin çalışırken kullandıkları kıyafetler de iyileştirilecek, tek tip kıyafete geçilecek. Günlük bir öğün yemek ücreti de İBB tarafından ödenecek. Mesai saatleri haftada 45 saatle sınırlandırılacak, aileleri de SGK’dan yararlanacak.
Taksicilerin eğitim aldığı süreler, çalışma saati içerisinde değerlendirilecek, eğitimde olan şoförler hak kaybına uğramayacak. Bu yolla taksiciler haftada bir gün tatil yapabilecek. Taksicilerin iş kanununa göre yıllık izinlerini kullanması sağlanacak.
Artan yolcu şikayetlerinin önüne geçmek için de yolculara tanınacak puanlama sisteminin etkili olması bekleniyor. Taksiler elektronik olarak hep takip edilecek hem de yolcuların puanları ve anlık şikayetleri kontrol edilecek. Bu yolla aynı zamanda taksicilerin güzergah ve yolcu seçme gibi hareketlerinin önüne geçilmiş olacak. Puanlar, ay sonunda şoföre prim olarak dönecek.
Araçların içindeki kameralar, ön koltukların arkasına ve dikiz aynasına yerleştirilecek. Yine olası bir olumsuz durum için panik butonları yerleştirilirken nakit ödeme dışındaki alternatifler de gözetilecek. Buna göre İBB, İstanbul Kart ve kredi kartı sistemiyle ödeme sistemini kolaylaştıracak.
UKOME’NİN YAPISI DEĞİŞTİRİLMİŞTİ
İstanbul’da şu anda toplam 17 bin 395 taksi var. İBB’nin yeni denetimleri sonucunda, sadece taksi plakasına sahip olan esnafın taksiyi kullanması, başka bir kişinin çalıştırılmaması sağlanmaya çalışılıyor.
Daha önce UKOME toplantısına dokuz kez yeni taksi teklifi gelmiş ancak Bakanlık ve esnaf odası temsilcilerinin oylarıyla İBB’nin tüm teklifleri reddedilmişti.
Resmî Gazete’de 19 Şubat 2020 tarihinde yayımlanan yönetmelik değişikliği ile UKOME’nin yapısı değiştirilmiş, UKOME’deki İBB temsilcisi sayısı 11 olarak kalırken toplam üye sayısı 27’ye çıkarılmıştı.
İmamoğlu, seçilmeden önce UKOME’de 11’i İBB, 10’u hükümet tarafından belirlenen 21 üye bulunuyordu ve belediye çoğunluktaydı. Ancak yapılan değişiklikle Milli Eğitim Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da UKOME bünyesine dahil edilerek üye sayısı bakanlıklar lehine 27’ye çıkarıldı. Bu sayede belediye, önerdiği teklifleri kabul ettiremez hale geldi.