Kentsel dönüşüm çalışmalarına başlanan Kadıköy’de, deprem riski taşıdığı tesit edilen ilk özel bina Bağdat Caddesi’nde yıkıldı. Başkan Öztürk, ‘‘Bunun iyi bir başlangıç olmasını diliyorum."dedi.
Haber: Gökçe UYGUN
Fotoğraflar: Mustafa SÜRMELİ-Gürbüz ENGİN- Tunahan YURDAKUL
‘‘Kentsel Dönüşüm Yasası’’ olarak bilinen Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Yasa’nın ilk uygulamaları başladı. Bu kapsamda çalışmaların hızla sürdüğü Kadıköy’de kamu yapılarından sonra, özel mülkiyete ait ilk binanın yıkımı yapıldı. Bağdat Caddesi’nde 50 yıl önce yapılan 5 katlı, 18 daireli Tevfik Paşa Apartmanı, Kentsel Dönüşüm Yasası kapsamında apartman sahiplerinin başvurusuyla, bakanlıktan lisans alan bir mühendislik firması tarafından incelendi. İnceleme sonucunda 50 yıllık binanın deprem açısından büyük risk taşıdığı belirlendi. Kadıköy Belediyesi, rapor doğrultusunda harekete geçerek, binanın tapusuna şerh koyarak binaya yıkım ruhsatı verdi. Feneryolu mevkii numara 30’da yer alan Tevfik Paşa Apartmanı, 19 Aralık Çarşamba sabahı Kadıköy Belediyesi’nin gözetiminde, özel bir yıkım firmasınca yıkıldı. Yıkımı işleyen Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk, yıkım alanında Kentsel Dönüşüm Yasası’nın Kadıköy’de uygulanma süreciyle ilgili bilgi verdi. Öztürk, “Bugün burada Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın çıkardığı Kentsel Dönüşüm Yasası kapsamında, depreme dayanıksız olan binaların önce raporlanıp sonra yıkılmasına dair çalışmaların Kadıköy’deki ilk uygulamasını gerçekleştiriyoruz. Bunun Bağdat Caddesi’nde olması tamamen tesadüf. Kadıköy’ün her yerindeki binaların durumu birbirinden farklı değil. Bu bina 50 yıl önce elle karılan betonla yapılmış. Dolayısıyla daha önce bu ve bu gibi binalara ‘yerinde kalabilir’ raporu verilebiliyordu. Ama bu yasayla birlikte bunun depreme dayanıksız olduğu tespit edilmiş ve yıkımına karar verilmiştir’’ dedi. Kadıköy’de benzer durumda şimdilik 5-6 bina olduğunu, ancak önümüzdeki süreçte bu rakamın artacağını vurgulayan Öztürk, “Kadıköy’deki 30 bin 500 binanın 2 bin 800’ü 1998’den sonra yapıldığına göre, 27 bin binamız risk taşıyor. Bunun 15 binin ise hemen yenilenmesi gerek. Bunun iyi bir başlangıç olmasını diliyorum. Depremin ne zaman olacağını bilmiyoruz, umarız o süre bize tanınır.” ifadesini kullandı.
EN FAZLA BAŞVURU KADIKÖY’DE
Önümüzdeki sürecin, sadece binaların değil kentin de yenilendiği bir süreç olacağına işaret eden Öztürk, şöyle devam etti; “Çünkü yeni yapılacak olan binalar tümünün altında otoparklar olacak, bahçe alanlar daha büyük olabilecek. Bazı apartmanlar birleştiği takdirde imar durumlarında farklılıklar olabilecek. Bu da vatandaşın daha kolay bina yapmasını sağlayabilecek. Tek eksiğimiz şu an bakanlığın birleşmeler halinde ne kadar imar artışı vereceğine dair bir yönetmeliğinin olmayışı... Bu da yapılırsa süreç hız kazanacak. Belediye olarak bu konuya destek veriyoruz. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün verdiği bilgiye göre şu anda İstanbul’da en fazla başvuru Kadıköy’de. Zira Kadıköylü bu konuya çok duyarlı. Yasadan önce bile yurttaşlar binaların yenilenmesi için biraz imar atışı verilmesi konusunda baskıları vardı.”
BELEDİYENİN ŞİRKETİ LİSANS ALDI
Kadıköy’de yaşayıp da binasının deprem riskini, belediye güvencesiyle, piyasanın neredeyse yarı fiyatına yaptırmak isteyenlerin adresi ise KASDAŞ... Kadıköy Belediyesi’nin şirketi olan KASDAŞ Tur. Eğit. Çevre Tem. Oto Hiz. İnş Yay. San.Tic.A.Ş., Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın İstanbul’da yetki verdiği 47 firmadan biri oldu. Yaklaşık 1 ay önce lisansını alan KASDAŞ, Kadıköy Belediyesi’nin KASDAŞ’tan sorumlu Başkan Yardımcısı Mahmut Tanyol yönetiminde çalışmalarına başladı. Tanyol’un verdiği bilgilere göre önce konusunda uzmanlardan oluşan 8 kişilik bir Kentsel Yenileme ekibi kuruldu. Kadıköy Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğü Beton ve Zemin Laboratuvarı’na da lisans alındı. Böylece belediyenin 2 kurumu için birlikte çalışma imkânı da doğdu. Tanyol, “Karot, beton ve zemin incelemesini bir ücret karşılığında yaptırıyoruz. Aslında bunu başka bir laboratuvara da yaptırabilirdik ama belediyemizin bu tesisi çok iyi, donanımlı olduğu için tercih ettik” diyor.
RİSKLİ BİNALARA 60 GÜN SÜRE
Peki süreç nasıl işliyor? Mahmut Tanyol şöyle anlatıyor;
“Vatandaş bize başvurdukta sonra önce gidip keşif yapıyoruz binada. Projesine uygun mu değil mi diye bakıyoruz. Uygun değilse rölöve projesi çıkarıyoruz 1 haftada. Sonra bu rölöveye göre gidip binadan karotlar alıyoruz. O karotları Beton Zemin Laboratuvarımıza gönderiyoruz. Sonuçları yaklaşık 1 haftada alıyoruz. Sonra mühendislerimiz rapor hazırlıyorlar. Bu rapor gözden geçirilip, onaylanıp, bina sahibine teslim ediliyor. Bunların hepsi 15-20 gün sürüyor. Riskli bina kararı çıkarsa 60 gün süre veriliyor. 60 günde apartman sahipleri kendi yıkmazsa, belediye yıkıyor. Bunun bedelini de yine maliklerden alıyor”
KASDAŞ’ın bir binada inceleme yapabilmesi için bir apartmandaki kat maliklerinden birinin bile müracaat etmesi yeterli oluyor. Ancak bu durumda, bu incelemenin bedelini o malik ödemek durumunda kalıyor. KASDAŞ şimdiye dek 4-5 binanın risk analizini yaptı. Bu işler, bugünlerde rapor aşamasında. KASDAŞ şu an günde 2-3 rapor verebilecek durumda. Ancak talep arttığı takdirde kadro genişletilecek.
BİNANIZI, PİYASADAN DAHA UCUZA KASDAŞ’A YAPTIRABİLİRSİNİZ
Mahmut Tanyol, fiyatlandırma konusunda, “Biz Bakanlığın ve bayındırlığın verdiği fiyatlardan yapıyoruz. Bu da piyasanın yaklaşık 3’te biri. En azından yarısı… Bizim 2 bin -2 bin 500’e yaptığımız bir risk analiz raporunu, İTÜ, YTÜ ya da özel firmalar 5-6 bin civarında yapıyor” bilgisini veriyor. “Önemli olan Kadıköylüye hizmet etmek’’ diyen Tanyol, sözlerini şöyle tamamlıyor: “Kadıköylüyü bu deprem riskinden kurtararak, sağlam konut ve işyerlerinde yaşamalarını, çalışmalarını sağlamak. Kadıköylünün de ilgisi çok. 50’ye yakın resmi başvuru var. Bize müracaat edince artık dönüşü yok... Eğer binanız riskliyse, yıkım gerekiyorsa raporu, belediyenin ilgili birimlerine ileteceğiz. Sonra yıkım işlemleri başlayacak. Yani raporlar çıkmaya başlayınca, saat işlemeye başlayacak maalesef... İnsanları hayatları tehlikede olan bir binada yaşatmaktansa, karar verip binalarını yenilemesini sağlamalıyız. Bizim de görevlerimizden biri bu zaten. Kadıköy Belediyesi her konuda olduğu gibi kentsel dönüşüm konusunda da, Kadıköylülere en iyi hizmeti sunmak için öncü bir davranışta bulundu.’’
47 firma, 10 üniversite yetkili
6306 Sayılı Kanun Kapsamında Riskli Yapıların Tespiti için Yetki Verilen Kurum ve Kuruluşlar şöyle:
BOĞAZİÇİ İNŞAAT MÜŞAVİRLİK A.Ş.
KARTAL YAPI İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
EPP (Emlak Pazarlama İnşaat Proje Yönetimi ve Tic. A.Ş.)
TEKTAŞ MÜHENDİSLİK MÜŞAVİRLİK YAPI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
TÜRKİYE DEPREM VAKFI
ESKON ESENLER İNŞAAT VE EĞT. SAN. TİC. A.Ş
AKS İNŞAAT LAB. VE PROJE HİZ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
ART-YOL MÜH. MİM. İNŞ. TAAH. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
PRJ MÜHENDİSLİK İNŞAAT TİC. LTD. ŞTİ.
GEDAŞ GAYRİMENKUL DEĞERLEME A.Ş.
BAŞAK İNŞ.TAAH.TUR.SAN.VE TİC .A.Ş.
ALAÇAM MİM.İNŞ.SAN.VE TİC.LTD. ŞTİ.
STATİK GRUP MÜH.İNŞ.TAAH.SAN. VE DIŞ TİC.LTD.ŞTİ.
CEM-SAN MİM.MÜH.HİZ.İNŞ.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ.
KASDAŞ TUR. EĞT.ÇEV.TEM.OTO.HİZ.İNŞ.YAY.SAN.TİC. A.Ş.
KANBAK İNŞ.TEKS.SAN.DIŞ TİC.LTD.ŞTİ.
DEPREM MÜH.MİM.VE MÜŞ.LTD.ŞTİ.
YÜZBAŞIOĞLU MÜH.PROJE VE MÜŞ.SAN.TİC.LTD.ŞTİ.
KİMENÇE İNŞ.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ.
ŞERİFOĞLU İNŞ.MÜH.EMLAK DEK.TUR.PAZ.TİC.LTD.ŞTİ.
OMEGA KONSEPT PROJE YAPI TASARIM LTD.ŞTİ.
DALMAZ MÜH.İNŞ.EMLAK SAN.VE TİC. LTD.ŞTİ.
EKE MİM.MÜH.İNŞ.TİC.LTD.ŞTİ.
ARİF MÜH.İNŞ.SAN.TİC.LTD.ŞTİ.
İMZA YAPI İNŞ.MUH.GIDA TURZ.SAN.VE DIŞ TİC. A.Ş.
MODERN MUH.MÜŞ.VE DAN.HİZM.LTD.ŞTİ.
GEOBOS ZEMİN GÜÇLENDİRME SİSTEMLERİ İNŞ.TAAH.TİC.LTD.ŞTİ.
TEZOKAN İNŞ.PAZ.TİC.LTD.ŞTİ.
ALPO MÜH.İNŞ.TEKS.GIDA SAN.TİC.LTD.ŞTİ.
MOYAP İNŞ.MÜH.DAN.TUR.TİC.LTD.ŞTİ.
DARTES MÜH.MÜŞ.YAPI SAN.TİC.LTD.ŞTİ.
EKŞİOĞLU MİM.MÜH.İNŞ.VE TİC.LTD.ŞTİ.
VAROL İNŞ.PROJE MÜH.MİM.TAAH.HİZM.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ.
EDE İNŞ.MÜŞ.SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ.
PARK AS YAPI DENETİM LTD.ŞTİ.
İDEAL YAPI DENETİM LTD.ŞTİ.
SAYGIN YAPI DENETİM LTD.ŞTİ.
AHS YAPI DENETİM LTD.ŞTİ.
UĞUR YAPI DENETİM LTD.ŞTİ.
İNTER YAPI İNŞ. MÜH. HİZ. DAN. NAK. TUR. İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ.
SİSMOTEKNİK ZEMİN VE DEPREM MÜH. İNŞ. SAN. TİC. LTD. ŞTİ.
ARTAŞ KENTSEL YENİLEME A.Ş
ENPRO PROJE DAN. DEN. TİC. LTD. ŞTİ
ETİK YAPI DENETİM A.Ş.
HAYAT YAPI DENETİM LTD. ŞTİ
OKTAY YAPI DENETİM LTD. ŞTİ
AYRINTI YAPI DENETİM LTD. ŞTİ
Kamu kurumları olarak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile İl Özel İdaresi’nin bulunduğu listede, İstanbul Kültür, Fatih, İstanbul Aydın, İstanbul Teknik, Yıldız Teknik, İstanbul, Maltepe, Gelişim ve Okan üniversiteleri yer alıyor.