TBB ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, 26 Kasım Salı günü Saraçhane’deki tarihi Meclis Salonu’nda 2025-2029 Stratejik Planını ve 2025 yılı bütçesini açıkladı. İSKİ ve İETT dahil, 2025 yılı konsolide bütçelerinin 564 milyar lira olacağını aktaran İmamoğlu şöyle konuştu: “2020 yılı için hazırlanan bütçenin 36 milyar lira olduğunu hatırlatarak, 564 milyar liraya ulaşan yeni bütçenin ekonomik krizin boyutlarını yansıttığını ifade etti. Döviz kuru artışlarına dikkat çeken İmamoğlu, "2020’de 5,5 lira olan dolar bugün 35 liraya yaklaştı. Sadece bu fark bile ekonomik kriz tablosunu anlamak için yeterlidir," dedi.
2025 yılı bütçesinde yatırımların ana öncelik olduğunu vurgulayan İmamoğlu “Bizim asli önceliğimiz, bir yandan halkımızın acil beklentilerine cevap vermek, diğer yandan da on yıllarca ihmal edilmekten kangren olmuş altyapı sorunlarına kalıcı çözümler sunmaktır. Bu anlayışla, 2025 yılı Yatırım ve Hizmet Programımızda 649 ayrı yatırım ve hizmet proje gerçekleştireceğiz.” diye konuştu.
“YÜZDE 39,5’E ÇIKARMAYI HEDEFLİYORUZ”
“2025’te toplam 39 milyar lira ayırdığımız raylı sistemlerin toplu ulaşım içerisindeki payını, 2029 itibariyle yüzde 39,5’e çıkarmayı hedefliyoruz.” diyen İmamoğlu, ulaşım alanındaki projeleri şöyle açıkladı: Şehrimizde ulaşımın rahatlaması için üç büyük proje yapmak istiyoruz. Bunlardan ilki Sefaköy-Beylikdüzü (TÜYAP) metro hattıdır. Büyükçekmece, Esenyurt, Avcılar, Beylikdüzü, Küçükçekmece ve Bakırköy ilçelerimizden geçecek hat, yaklaşık 3,5 milyon hemşerimize hizmet edecek. 18,5 km uzunluğundaki bu proje, hiçbir raylı sistem yatırımı olmayan İstanbul’un batısına yapılacak ilk metro hattı olacak. Bu hattın ivedilikle hizmete sunulması için Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile Yeşil Şehirler Memorandumu’yla ön protokol imzalayarak, dış finansman çalışmamız devam ediyor. Ciddi bir yol almış durumdayız.”
“İkinci önemli projemiz, Üsküdar-Kadıköy-Maltepe Tramvayıdır. Bu proje, 21 kilometre uzunluğunda ve 33 duraktan oluşuyor. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve ÇED onayları aldığımız projemizde, 2025’te ihaleye çıkmayı ve 2028 yılı sonunda açmayı planlıyoruz. Tramvay projemizi, tek başına bir raylı sistem projesi olarak görmüyor, cadde bütününde topyekûn bir rehabilitasyonu hedefliyoruz. Üçüncü projemiz ise, İstanbul trafiğini bir baştan bir başa rahatlatacak olan ve ‘yeni nesil ekspres metro’ diye tanımladığımız HIZRAY. Projelendirme çalışmalarını tamamladığımız, finansman görüşmelerini sürdürdüğümüz HIZRAY projesi, 74,5 km uzunluğunda oluşacak. Günde 1,5 milyon, yılda 550 milyon yolcu taşıyacak. Beylikdüzü’nden Sabiha Gökçen’e seyahat süresini 55 dakikaya indirecek bu proje İstanbul’un her noktasına kolay ve konforlu şekilde ulaşma imkânı sunacak. Bunlarla birlikte toplamda, 76,4 km uzunluğuna sahip; Ümraniye-Üsküdar-Beykoz, Hacıosman-Çayırbaşı-Sarıyer, İTÜ-Maslak-Kâğıthane, Üsküdar-Kadıköy ve Ayvansaray-Fenertepe metro hattı, Yenidoğan-Söğütlüçeşme metro hattının Emek-Söğütlüçeşme arası, Bostancı-Kayışdağı ve Laleli-Ayvansaray Tramvay Hattı ile Zincirlikuyu-Ortaköy teleferik hattı projelerimizin ön fizibilite ve güzergâh etüt çalışmalarına devam ediyoruz.”
2029 yılı sonuna kadar 77 km raylı sistem hattı inşa edeceklerini belieten İmamoğlu, İBB olarak, inşa edilen toplam hat uzunluğunu 244,3 km’den 321,3 km’ye çıkaracaklarını söyledi.
“6 MİLYAR LİRALIK BÜTÇE AYIRDIK”
Şehir Hatları bünyesinde, 53 iskelede, günlük ortalama 903 sefer yapıldığını aktaran İmamoğlu, “Önümüzdeki 5 yıllık stratejik plan döneminde, deniz ulaşımında optimizasyonu sağlayacağız ve daha küçük araçlarla, daha çok hatta, daha hızlı ve daha konforlu deniz ulaşımını sağlayacak ve denizyolunun toplu ulaşım payını yüzde 10’a çıkaracağız. Bu maksatla, 2025’te deniz ulaşımı için, toplam 6 milyar liralık bütçe ayırdık.” diye konuştu.
“YUVAMIZ İSTANBUL”A YATIRIMLAR DEVAM EDECEK
İstanbul'da çocukların okul öncesi eğitim hizmetlerinden faydalanmaları amacıyla, “Yuvamız İstanbul Çocuk Eğitim Merkezi” projesini hayata geçirdiklerini hatırlatan İmamoğlu, “105 merkezimiz ile çocuklarımızı hayata hazırlıyoruz. 150 merkeze ulaşacak bir biçimde, tam gaz bu yatırımlarımıza devam edeceğiz. 2025 yılında, yeni “Yuvamız İstanbul” inşaatları için 2 milyar lira bütçe ayırdık. Açtığımız eğitim merkezlerinde, yaklaşık 15 bin çocuğumuzu mezun ettik. Tam kapasiteye ulaştığımızda, yılda 20 bin çocuğumuzu mezun edeceğimiz kreşleri İstanbullulara kazandırmanın gururunu yaşayacağız. Bütün 39 ilçe belediyemizi de bu konuda seferberliğe davet ediyorum. Ve bu konuda, Yuvamız İstanbul ile entegre olmaları halinde, yoğun bir destek sağlayacağımızı bir kez daha buradan 39 ilçe belediye başkanımıza duyurmak istiyorum.”
“Bizden önceki yönetimlerin, yılda ortalama 160 milyon dolar kullandığı, ‘hane halkına yapılan transferler’ kalemini, 638 milyon dolar seviyesine çıkardık.” diyen İmamoğlu, şöyle devam etti: “2014-18 arasında, toplam 883 milyon dolar olan bu kalemi, 2019-24 arasında toplam 2,6 milyar dolara çıkardık. 2025 yılı için öngördüğümüz tutar ise, yaklaşık 840 milyon dolar, yani 34,5 milyar lira. Sosyal yardım, İstanbul Kart ve ihtiyaç sahiplerine yardım projeleri kapsamında, 2025 yılı bütçesinden 5,7 milyar TL ayırdık.”
11 PROJE İMZA BEKLİYOR
“Uzun zamandır talep ettiğimiz, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Programında ve Hazine Bakanlığı’nda bekleyen 11 projemizin neden işleme konmadığı, ne zaman işleme konacağı maalesef belli değil.” diyen İmamoğlu konuyla ilgili şunları söyledi: “Ne yazık ki, an itibariyle 11 projemizle ilgili tam bir muamma söz konusu. İlgili kurumlar, bu projeler yokmuş, biz hiç başvuru yapmamışız gibi davranmakta, 16 milyonu mağdur edecek partizanca bir tavır sergilemektedirler. Bu 11 projeyle ilgili başvurularımızla ilgili olarak, hükümetten herhangi bir garanti ya da para yardımı istiyor da değiliz. Sadece bir imza atılmasını ve finansman bulmamız için izin verilmesini talep ediyoruz.”
Söz konusu projeler şöyle:
- İETT 300 adet metrobüs alımı, Temmuz 2021’den bugüne 3,5 yıldır bekliyor.
-Sefaköy-Beylikdüzü-TÜYAP metrosu, Temmuz 2021’den bugüne bekliyor.
-Eyüp-Bayrampaşa-Tramvay Hattı, Temmuz 2021’den bugüne bekliyor.
Veri Merkezi kurulumu, Ekim 2022’den bugüne bekliyor.
-Kömürcüoda Atık Yakma ve Enerji Üretim Tesisi, Temmuz 2023’ten bugüne bekliyor.
SECAP Enerji Verimliliği, Temmuz 2023’ten bugüne bekliyor.
-Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metro Projesi, Aralık 2023’ten bugüne bekliyor.
-Kaynarca-Pendik-Tuzla metro hattı, Aralık 2023’ten bugüne bekliyor.
-Ümraniye-Ataşehir-Göztepe metrosu.
-Kirazlı-Halkalı metrosu.
-136 metro aracı.