Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 12 Mayıs’ta Resmî Gazete'de yayımlandı. 1 Temmuz'dan itibaren yürürlüğe girecek düzenlemeye göre içerisinde konut bulunan ve zemin hariç dört kat ve üzeri olan binalarda kapalı çıkma yapılması yasaklanacak. Düzenlemeyle, konut olarak kullanılan yapılarda ticari zemin kat yüksekliği 4,5 metreyi geçemeyecek, kısa kolonlar oluşturulamayacak, güvenlik sebebiyle asma katlar ve zemin artı dört katlı yapılarda kapalı çıkma yapılamayacak.
“TECRÜBE ŞARTI” GETİRİLDİ
Düzenlemeyle, yeni mezun inşaat mühendislerinin hazırlayabileceği statik projeler, zemin hariç dört katla sınırlandırılacak. Zemin hariç 5 ila 7 kat arası binaların statik projelerini hazırlayacak inşaat mühendisleri için en az üç yıl mesleki tecrübe ve toplam en az 10 bin metrekare alana sahip dört farklı proje yapmış olma şartı aranacak. Zemin hariç 8 ila 15 kat arası binaların statik projelerini hazırlayacak inşaat mühendisleri için en az beş yıl mesleki tecrübe, toplam en az 15 bin metrekare alana sahip altı farklı proje yapmış olunması gerekecek.
“İPTAL EDİLMELİ”
TMMOB Mimarlar Odası düzenlemeyle ilgili bir açıklama yaparak yönetmeliğin iptal edilmesi çağrısında bulundu. “Yapılan değişiklikler mimarlık mesleğinin yetki alanının gaspı niteliğindedir” notunun paylaşıldığı açıklamada şu görüşlere yer verildi: “Bakanlık, yapı üretim sürecinde proje müellifliğini üstlenen mimarın ‘yetkinliğini’ belirleme yetkisine sahip değildir. Bu görev, 6235 sayılı TMMOB Kanunu gereği ilgili meslek kuruluşlarına aittir. Yönetmelikte mimari proje müellifliğiyle ilgili getirilen düzenlemelerin amacı; ‘yerleşme ve yapılaşmaların mimari estetik değerinin arttırılarak şehirlere kimlik kazandırılması’ şeklinde açıklanmıştır. Oysaki bu düzenleme, yönetmeliğin yukarıda açıklanan amaçlarıyla bağdaşmamaktadır. Yerleşmelerin mimari estetik değerinin artırılması ve şehirlere kimlik kazandırılması kaygısı ile yapıldığı öne sürülen bu düzenlemelerin, belli bir yapı grubuna ilişkin düzenlenmesi; sunulacak mesleki hizmetlerle ilgili bilimsel veri ve araştırmalara dayalı bir tespit yapılmadığını, temel insan hakkı olan sağlıklı ve güvenli bir çevrede yaşam hakkının öncelik olarak görülmediğini göstermektedir.”
“HUKUKA AYKIRI”
Düzenleme ile mimari estetik komisyonlarının yapısında da değişikliğe gidilecek. Mimari estetik komisyonunda yer alan mimar üye sayısı en az iki olacak ve komisyon başkanının en az beş yıl deneyimli veya mimarlık ana bilim dalında tezli lisansüstü öğrenim görmüş olması şartı getirilecek. Açıklamada, yönetmelik değişikliğinin meslek odalarının, üniversitelerin ve kamu kurumlarının katılımı olmadan hazırlandığı altı çizilirken, şu görüşlere yer verildi: “Yapılan değişiklikler, mimarlık mesleğinin yetki alanına gasp niteliğinde olup ilgili mevzuata aykırıdır. Bu değişikliklerle, meslek mensuplarınca mevcut koşullar ve olanaklar çerçevesinde yürütülen özgün tasarım ve planlama süreçleri yok sayılmakta; mesleki uzmanlık, bilgi, beceri ve yetkinlikler önemsizleştirilmektedir. İmar Kanunu’na göre mimari estetik komisyonlar; yapıların ve onaylı mimari projelerinin özgün fikir ifade edip etmediğine karar vermeye yetkilidir. Ancak yönetmelik değişikliğiyle; mimari estetik komisyonlara proje müellifi mimarın tasarımını denetleme ve projede değişiklik talep etme yetkilerinin tanımlanması hukuka aykırı bir düzenlemedir.”