İşçiler buluştu, haklarını konuştu
İşçi Konseyi Girişimi’nin TAK’ta düzenlediği panelde, işten atılmalar, tazminatlar, mobbing ve BES konuşuldu
İşçi Konseyi Girişimi 5 Şubat Pazar günü TAK’ta (Tasarım Atölyesi Kadıköy) bir panel düzenledi. Ekim Hukuk Bürosu avukatlarından Zeycan Balcı’nın sunum yaptığı panelde, işten atmalar, tazminatlar ve işçilerin maruz kaldığı mobbing konuşuldu. Panelde ayrıca 1 Ocak itibariyle uygulanmaya başlanan zorunlu BES’ten (Bireysel Emeklilik Sistemi) nasıl çıkılabileceği de dinleyicilerle paylaşıldı.
İHBAR TAZMİNATI HAKKI
Panelin ilk bölümünde, işçilerin işten çıkarılması durumunda almaya hak kazandığı ihbar ve kıdem tazminatı konuşuldu. Balcı’nın verdiği bilgilere göre, işveren işçiyi işten çıkarmak istediğinde, işçiye önceden durumu bildirmek zorunda. İhbar süresi ise İş Kanunu’nda hem işveren hem de işçi için karşılıklı olarak düzenlenmiş. İşverenin, işçinin hizmet süresi 6 aydan az ise 2 hafta, 6 ay-1,5 yıl arasında ise 4 hafta, 1,5 yıl-3 yıl arasında ise 6 hafta ve 3 yıldan fazla ise 8 hafta önce, işçiyi işten çıkaracağını işçiye bildirmesi gerekiyor. Bildirmediği takdirde ise işçi, ihbar tazminatı almaya hak kazanıyor.
KIDEM TAZMİNATI HAKKI
İşçilerin işten çıkarılma durumunda almaya hak kazandıkları bir diğer tazminat ise kıdem tazminatı. Balcı’nın aktardığı bilgilere göre, 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14'üncü maddesine göre, 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde en az bir yıl çalışanlar işverenlerinden kıdem tazminatı alabilir. Balcı işçilerin kıdem tazminatı alması için gereken 7 hali şöyle sıraladı:
İşverenin haklı bir sebep olmadan işten çıkartması
İşçinin haklı bir sebeple işi bırakması
Erkek çalışanların askerlik için işi bırakması
Emekli olmak amacıyla işçinin işi bırakması
Emeklilikle ilgili diğer şartları tamamlayıp, emeklilik yaşını evinde beklemek amacıyla işçinin işi bırakması
Kadın işçinin evlendikten sonraki bir yıl içinde işi bırakması
İşçinin hayatını kaybetmesi
BES’TEN NASIL ÇIKILIR?
Panelin ikinci bölümünde 1 Ocak itibariyle yürürlüğe giren zorunlu BES’in (Bireysel Emeklilik Sigortası) ne olduğu, ve nasıl çıkılacağı konuşuldu. Zorunlu BES sistemine göre işveren, çalışanını otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığı'nca uygun görülen bir şirketin sunacağı emeklilik planına dâhil edecek. Sisteme otomatik olarak her ay belli bir para yatırılacak. Bu para da işçilerin ücretinden kazancın yüzde 3'ü kadar kesilerek bireysel emeklilik sistemine dâhil edilecek. İşçi Konseyi Girişimi yetkilileri BES sisteminin patronlara fon yaratmak için getirildiğini savundu. Yetkililerin aktardığına göre BES’ten çıkmak hayli kolay. BES’ten ayrılmak için sisteme dâhil olduktan sonra 2 ay içerisinde bir dilekçe doldurarak bu dilekçeyi işverene veya emeklilik şirketine posta ve güvenli e-posta yoluyla iletmek yeterli. Bu cayma dilekçesinin ilgilisine ulaşmasından 10 iş günü içerisinde yapılmış olan kesintiler varsa geliriyle birlikte size iade ediliyor.