İstanbul'da yaşamanın maliyeti asgari ücretin üç katından fazla
İPA’nın raporuna göre İstanbul’da dört kişilik bir ailenin ortalama yaşam maliyeti 55 bin 321 TL’ye yükseldi. DİSK-AR ise en yoksul gelir grubunun gıda enflasyonunun yüzde 112 olduğunu duyurdu
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı İstanbul Planlama Ajans’nın her ay “İstanbul’da Yaşam Maliyeti” araştırmasının 2024 Şubat ayı raporuna göre İstanbul’da yaşamanın maliyeti, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 81 arttı. İstanbul’da dört kişilik bir ailenin ortalama yaşam maliyeti 2023 yılının şubat ayında 30 bin 563 TL iken 2024 yılının aynı ayında 55 bin 321 TL olarak hesaplandı. Bu sonuçlara göre İstanbul’da yaşamanın maliyeti ocak ayına göre yüzde 4,26 arttı. Temel tüketim maddelerinin bir önceki yılın şubat ayına göre fiyat artışlarına bakıldığında en çarpıcı fiyat artışlarından birinin yüzde 114,27 artış oranı ile et-kıyma ürün fiyatlarında yaşandığı görüldü.
“FİYAT LİSTESİ AÇIKLANMIYOR”
TÜİK verilerine göre TÜFE’deki değişim 2024 Şubat’ta bir önceki aya göre yüzde 4,53, ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,07 oldu. 2024 yılının ilk iki ayında ortalama fiyat artış oranı ise yüzde 11,54 olarak gerçekleşti. 2024 Şubat döneminde en yüksek fiyat artışı yıllık yüzde 94,8 ile lokanta ve otellerde oldu. İkinci en yüksek fiyat artışının görüldüğü harcama grubu yıllık yüzde 91,8 artışla eğitim olurken üçüncü harcama grubu ise yüzde 81,3 ile sağlık oldu. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) “Gıda enflasyonu resmi enflasyonu katladı!” açıklamasına göre TÜİK madde fiyat listesini Haziran 2022’den bu yana açıklamadığı için ürün ve hizmet bazında ortalama fiyatlar tam olarak bilinmiyor.
DİSK-AR: YÜZDE 112
DİSK-Ar’ın araştırmasına göre TÜİK Şubat 2024 döneminde gıda enflasyonunu yüzde 71,1 olarak açıklasa da bu enflasyon halkın hissettiği gerçek enflasyonu yansıtmıyor. DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre gıda enflasyonu ortalama yüzde 71,2 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 87,3 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 81,1 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 93 ve en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 111,7 olarak gerçekleşti.
Araştırmanın sonuçlarına göre yüksek gelir gruplarının daha düşük gıda enflasyonu hissettiği görülüyor. Dördüncü (yüksek) yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 68 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 51,8 oldu. Böylece en yoksul gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 112 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 52 oranında kaldı. Bu durum enflasyonun gelir gruplarına, farklı toplumsal kesim ve sınıflara göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor.
“YENİDEN HESAPLIYORUZ”
Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Gıda enflasyonunda olduğu gibi resmi ortalama enflasyon oranları da düşük gelirlilerin, emekçilerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranlar değildir. Uluslararası alanda Avrupa, ABD, Almanya ve Japonya Merkez Bankaları gibi çeşitli kuruluşlar tarafından hissedilen/algılanan ve beklenen tüketici enflasyonu düzenli olarak yayımlanıyor. Ancak TÜİK, aylık Tüketici Eğilim Anketi gerçekleştirmesine rağmen, bunun çıktısı olan hissedilen/algılanan enflasyonu açıklamıyor. Bu nedenle DİSK-AR olarak TÜİK’in ham verilerinden yararlanarak emeklilerin, dar gelirlilerin, düşük gelirlilerin hissettiği gıda enflasyonunu yeniden hesaplıyoruz.”