Türkiye ise kişi başına kullanılabilir su miktarı göz önünde bulundurulduğunda, su stresi çeken bir ülke olarak kabul ediliyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün hazırladığı kuraklık haritalarına göre Türkiye’de son 22 yılın en kurak ocak ayı yaşandı. Yağışlar normale göre yüzde 52, geçen yıl ocak ayı yağışlarına göre ise yüzde 62 azalma gösterdi. Altı aylık tahminlerin yayınlandığı haritaya göre; Erzincan, Yalova, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Kütahya, Afyonkarahisar, Konya, Ankara, Karaman, Mersin, Osmaniye, Mersin, Bayburt, Ağrı ve Muş olağanüstü kuraklık tehlikesi altında.
700 MİLYON İNSAN SU KITLIĞI ÇEKİYOR
Doğal Hayatı Koruma Vakfı’nın paylaştığı bilgilere göre 1.519 metreküp olan kişi başına düşen su miktarının 2030 yılında 100 milyonluk nüfusla 1.100 metreküpe düşmesi öngörülüyor. Sonuç böyle olursa Türkiye’nin su fakiri bir ülke olması kaçınılmaz görülüyor. Dünyanın neredeyse tamamı sularla kaplı olmasına rağmen tatlı su kaynakları gezegen üzerindeki su kaynaklarının sadece yüzde 2,5’ini oluşturuyor. Ancak dünyada yaklaşık 700 milyon insan 43 farklı ülkede su kıtlığı çekiyor. 2,7 milyar insan ise yıl içerisinde en az 1 ay su kıtlığı yaşayan havzalarda yaşamını sürdürüyor. Su kaynaklarının devamlılığı gıda ve enerji güvencesi, ekonomik büyüme, iklim değişikliğiyle mücadele veya biyolojik çeşitlilik kaybının önlenmesi gibi birçok konunun temelini oluşturuyor. Bu nedenle, su kaynaklarının kısıtlı olması veya aşırı kullanımı sadece herkesi ilgilendiriyor.
YÜZDE 30 GERİLEDİ
Tatlı su kaynaklarının yüzde 74’ü tarımda, yüzde 15’i evsel kullanımda ve yüzde 11’i de sanayide kullanılıyor. Peki sonbahar ve kış mevsiminin kurak geçmesi İstanbul’a su sağlayan barajları nasıl etkiledi?
İSTANBUL’DA SON DURUM NE?
Altı aylık tahminlere göre olağanüstü kuraklık tehlikesi altında olan İstanbul’un su ihtiyacını karşılayan barajların doluluk oranı kış mevsiminde son yılların en düşük seviyesine gerilemişti. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) 16 Mayıs itibariyle barajların genel doluluk oranını yüzde 49,29 olarak ölçtü. İSKİ’nin paylaştığı bilgilere göre son bir yılda barajların doluluk oranları yüzde 30 seviyesinde geriledi. Grafiklere göre 2023 yılı Mayıs ayındaki barajların doluluk oranı son 10 yılda en düşük ikinci seviyesi olarak kaydedildi. 2014 yılında bu oran yüzde 29,9 iken, 2015 yılı ise yüzde 94,2 ile zirveye yerleşti.
İSKİ’DEN VİDEOLU UYARI
İSKİ, su tasarrufu konusunda farkındalık oluşturmak için sosyal medya üzerinden su biterse biz de biteriz” başlıklı bir video da paylaştı. “Küresel iklim değişikliği ve kuraklık sorunun tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de etkisini artırdı” uyarısının videoda şu bilgilere yer verildi: “İstanbul’u zor bir yaz bekliyor. Biz İBB ve İSKİ olarak her türlü önlemi alıyoruz ve gerekli çalışmaları yapıyoruz. Ancak sizin de desteğinize ihtiyacımız var. Şimdi her damlayı dikkatli harcama zamanı.”
KADIKÖY BELEDİYESİ’NDEN ÖNERİLER
Kadıköy Belediyesi su sarfiyatını azaltacak tasarruf önerilerini paylaştı. Önlemler şu maddelerden oluşuyor:
- Bulaşık ve çamaşır makinenizi dolu olduğu zaman çalıştırın.
-Dakikada 50 damla su akıtan bir musluk 750 kilogram suyun boşa gitmesine sebep olur. Damlatan musluklarınızı tamir ettirin.
-Sebze-meyve ve bulaşıklarınızı su dolu bir kap içerisinde yıkayarak günde 30 litre su tasarrufu sağlayabilirsiniz.
-Banyo ve tuvalette kullanılan su, evde tüketilen suyun yüzde 70’ini oluşturuyor. Ellerinizi yıkarken veya dişlerinizi fırçalarken suyu açık bırakmayın.
-Sifonun bir kez çekilmesi ile 10 litre su harcanıyor. Az su tüketen klozet ve kademeli rezervuar tercih ederek yılda ailece 18 ton su tasarrufu sağlanabilir.
-Kentsel dönüşüm sürecinde yeni yapılacak binanız için uygun ve yeterli kapasitede yağmur suyu deponuzu müteahhidinizden talep edin ve yaptırın.
-Bahçenizin peyzajında çok su ihtiyacı olan çim yerine az su tüketen bitkileri tercih edin.