İBB’ye bağlı İstanbul Planlama Ajansı’nın hazırladığı İstanbul Barometresi araştırması, İstanbul halkının ev içi gündeminden duygu durum seviyelerine, ekonomik tercihlerinden iş memnuniyetlerine kadar birçok başlıkta İstanbul’un nabzını tutuyor. İstanbul Barometresi 2022 raporunda, yıl boyunca yapılan araştırmanın sonuçları değerlendirildi.
EN ÇOK EKONOMİK SORUNLAR KONUŞULDU
İstanbullulara her ay evde en çok ne konuştukları soruldu. Katılımcıların cevapları aylara göre incelendiğinde, ekonomik sorunların tüm aylarda ilk sırada yer aldığı görüldü. Bir önceki yılla karşılaştırıldığında, 2021’de Covid-19 pandemisi öne çıkarken, 2022 yılında ise öne çıkan konu ekonomik sorunlar oldu. Konut ve kira fiyatlarındaki artış, ikinci sırada yer alan gündemlerin üçte birini oluşturdu.
Ocak 2022’de ekonomik sorunlar, her iki İstanbulludan birinin gündemiyken faturalara gelen zamlar ve yüksek enflasyonun da etkisiyle nisan ayında evdeki gündemin ekonomik sorunlar olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 80,4’e çıktı.
İSTANBUL’UN GÜNDEMİ
2022’de İstanbul’un gündemini ekonomik sorunlar oluşturdu. Ocak ve şubat ayları dışında ekonomik sorunlar gündemi yıl boyunca değişmedi. İstanbul’un gündeminde ikinci sırada ise Covid-19, kent yoksulluğu, akaryakıt zamları, İstanbul’daki konut satış ve kira fiyatlarındaki artış, sığınmacılara yönelik tartışmalar ve İstiklal Caddesi’nde gerçekleşen patlama yer aldı. Konut satış ve kiralama fiyatlarındaki artış ile sığınmacılara yönelik tartışmalar öne çıkan gündemler olarak görüldü.
TÜRKİYE’NİN GÜNDEMİ
2022 yılı elektrik ve doğalgaz faturalarına yapılan zamlarla başladı, yüksek enflasyon ve akaryakıt zamları ile devam etti. Ağustos ayına kadar Türkiye gündeminde ilk sırada fatura ve gıda ürünlerine yapılan zamlar yer aldı. Bu gündemlerin yanı sıra KPSS sorularının sızdırılması iddiası ve KPSS’nin iptal edilmesi, TOKİ’nin yürüttüğü sosyal konut projesi, Bartın’da meydana gelen maden kazası, İzmir ve Düzce merkezli iki farklı depremin yaşanması ve asgari ücret tartışmaları da Türkiye gündeminde birinci sırada yer alan konular arasında oldu.
İSTANBULLU GEÇİNEBİLİYOR MU?
Raporun sonuçlarına göre İstanbullular 2022’de ya hiç geçinemedi ya da ancak kıt kanaat geçindi. Katılımcıların neredeyse yarısı yıl boyunca geçinemediğini belirtti. Türkiye’nin gündemiyle paralel bir şekilde nisan ve mayıs ayları geçimin en zor olduğunun belirtildiği aylar oldu. Şubat ve ekim ayında diğer aylardan farklı olarak kıt kanaat geçinebildiğini belirten katılımcıların oranı, geçinemediğini belirten katılımcılardan daha yüksek oldu.
İstanbulluların 2022 yılı içerisinde aylık borçluluk durumları incelendiğinde en yüksek oranda borç alınan ayların mayıs ve temmuz ayları olduğu görüldü. 2022 yılının son üç ayında ise borç aldığını belirten katılımcıların oranında artış görüldü.
KARAMSARLIK ARTTI
Türkiye ekonomisinin gidişatına yönelik algı ölçen “Türkiye ekonomisinin yakın dönemde ne yönde değişeceğini düşünmektesiniz?” sorusu yöneltildi. Mayıs ayında ekonomi gündemiyle de paralel olarak her beş katılımcıdan üçü Türkiye ekonomisinin kötüleşeceğini düşündüğünü belirtti. Mayıs ayının ardından bu oran düşerek her iki katılımcıdan biri Türkiye ekonomisinin kötüleşeceğini düşündüğünü belirtti. 2022 yılının son üç ayında ekonominin kötüleşeceğini düşünenlerin oranında düzenli bir artış görüldü.
İSTANBULLULARIN GIDAYA ERİŞİMİ
Katılımcıların maddi yetersizlikten dolayı tercih ettiği gıdaları alamadığını belirten katılımcıların seviyesi sekiz ay boyunca yüzde 60’ın üzerinde seyretti. Bu oranın en yüksek olduğu ayların mayıs ve kasım ayları olduğu görüldü. Her beş katılımcıdan üçü yeterli gıdaya ulaşamadığı için porsiyonlarını küçülttüğünü belirtti. Bu oranın en yüksek olduğu ayın kasım ayı olduğu görüldü.
STRES SEVİYESİ 7’NİN ÜSTÜNDE
İstanbullulardan her ay stres, mutluluk ve yaşam memnuniyetleri için 0 ve 10 arasında bir puan vermeleri istendi. Stres puanının yıl boyunca 7’nin altına düşmediği görüldü.
Cinsiyete göre incelendiğinde kadınların stres seviyesi yıllık ortalama 7,9 iken erkeklerde bu seviye 7,1 olarak hesaplandı. Alt sosyo ekonomik seviyedeki katılımcıların ortalama stres seviyesi 7,6, orta sosyo ekonomik seviyedeki katılımcıların 7,4, üst gruba ait katılımcıların ise 7,2 olarak ölçüldü. Katılımcıların kaygı durumları incelendiğinde genel ortalamanın 7,4 olduğu görüldü. Çalışmayan katılımcıların ortalama kaygı puanı 7,9 olarak ölçüldü. İş arayan katılımcıların kaygı seviyesinin ise 8,2 olduğu görüldü. İstanbulluların en mutlu olduğu ayın 10 üzerinden 5,3 puanla ekim ayı olduğu görüldü. Mutluluk ve yaşam memnuniyeti ise yıl boyunca en yüksek 5,3 ve 5,1 puana çıktı.