Kaderleri ortak iki gar

Haydarpaşa Garı ve Stuttgart Garı’ndaki belirsizlikler, kardeş üniversiteleri harekete geçirdi.

25 Şubat 2016 - 16:49
Aysel KILIÇ
Haydarpaşa Garı ve Stuttgart Garı’ndaki belirsizlikler, kardeş üniversiteleri harekete geçirdi. Stuttgart Üniversitesi akademisyenleri ve öğrencileri İstanbul’a gelerek Haydarpaşa’yı; Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) ve Mimar Sinan Üniversitesi akademisyenleri ve öğrencileri de Almanya’ya giderek Stuttgart Garı’nı incelediler. Üç üniversite, aylarca süren proje çalışmalarını tamamlayarak, ilk önerilerini bir sergiyle Kadıköy’de halka sundular.

“KARARI VATANDAŞ VERECEK”
Tasarım Atölyesi Kadıköy’de (TAK) düzenlenen “Tren İstasyonu Kent Bölgeleri Sergisi”nin açılışına proje sahiplerinin yanı sıra, üniversite öğrencileri, mimarlar ve demiryolu çalışanları katıldı. Gelenler arasında, projeye desteğini sunan Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu da vardı. Nuhoğlu, maketler ve haritalarla anlatılan projeleri tek tek inceleyerek proje sahipleriyle görüşlerini paylaştı. Sergiyi gezenlerin Haydarpaşa Garı’na ilişkin sorularını da yanıtlayan Nuhoğlu, “Kamuya ait yerler kamunun olmalı. Haydarpaşa Garı için kararı vatandaş verecek” dedi. Açılışta bir konuşma yapan Mimar Sinan Üniversitesi Rektörü Prof Dr. Güzin Konuk da proje hakkında bilgi verdi.

“TARTIŞMALAR ORTAK”
Gazete Kadıköy olarak biz de sergiyi gezdik ve projenin mimarlarına çalışmalarını sorduk. Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sonay Çevik, asistanı Selin Oktan ve öğrencileriyle birlikte Stuttgart’a gitmiş. Haftalarca gar alanında çalışan akademisyenler, incelemeler ve analizleriyle Türkiye’ye dönmüş. Sonay Çevik, “Her iki gar da çok benzerler. İkisinde ana binanın işlevinin değişmesi ve yıkılması; çevresinde kullanılmayan alanların değerlendirilmesi söz konusu. Her ikisinde de bu tartışmalar ortak” dedi. Yaptıkları çalışmaların önemli olduğunu dile getiren Çevik,  proje önerilerini Mimarlar Odası’yla paylaşacaklarını da söyledi.

“NE TİCARİ NE DE YEŞİL ALAN”
Haydarpaşa’yı incelen ekibin başındaysa Stuttgart Üniversitesi’nden mimar, Prof. Dr. Helnut Bott var.  Bott, “Kimisi Haydarpaşa’yı sadece bir yeşil alan olarak görüyor, kimisi de ticari bir alan. Ama unutulmamalı ki burası ne ticari ne de yeşil bir alan. Haydarpaşa, kamuya ait bir gar. Buraya gökdelenler dikip, Kadıköy’ün yapısı bozmamalı. Biz, Kadıköy’e ve kente uygun bir gar diyoruz” diye konuştu.
“KAMUYA AİT YER SATILIR MI?”
Stuttgart Üniversitesi’nden mimarlar Dr. Sigrid Busch ve Raner Goutrie de Haydarpaşa ekibinin içerisinde yer alan iki akademisyen. Goutrie, “Haydarpaşa Garı tarihi bir yer olduğu kadar insani açıdan da önemli bir yer. Çünkü Haydarpaşa, Anadolu’dan gelenleri Avrupa’yla tanıştıran ilk yer” dedi. Busch ise şunları söyledi: “İstanbul Kadıköy’e geldik ve Haydarpaşa üzerine yaklaşık beş ay çalıştık. Bu güzel binanın yıkılacağını ya da birilerine satılacağını duyduğumuzda çok şaşırdık. Kamuya ait böyle güzel bir yer satılır mı? Biz böyle güzel bir garı, arkasındaki güzel Kadıköy’e nasıl bağlayabiliriz, bunun çabasındayız.”

Uğursal: "İki garı birlikte ele aldık"
60 yıldır Stuttgart’ta yaşayan Türk mimar Ersin Uğursal ise aynı zamanda Stuttgart Belediyesi merkez encümen üyesi. Uğursal, hem üniversiteler hem de belediyeler arasındaki iletişimi sağlamış. Haydarpaşa ve Stuttgart garlarını karşılaştıran Uğursal, “Her iki istasyon da demir yoluna geçit vermiyor. ‘Stuttgart 21’  projesi hem istasyon binasını hem de rayları yer altına alıyor. Haydarpaşa’daysa trenler çalışmıyor. Bu iki istasyonun kaderleri ortak. Türkiye’de Haydarpaşa garı için protestolar olurken, Stuttgart’ta da eylemler oluyordu. Her ikisi benzer şartlara sahip olduğu için bu iki garı birlikte ele aldık” diye konuştu. Uğursal, önyargısız ve tarafsızlık adına, Haydarpaşa’yı Almanlara, Stuttgart’ı da Türklere incelettirdiklerini sözlerine ekledi. 
Almanya’da bulunan tarihi Stuttgart Garı’nın bir bölümü, “S21” projesi kapsamında yıkılmıştı. Yıkımın ardından tren seferleri tamamen iptal edilmemiş olsa da trenler gardan değil,  yer altına indirilen ‘yeni gar’dan hareket ediyor. S21 Projesi tepkilere neden olmuş,  gar önünde eylem yapan halk defalarca polisin sert müdahalesiyle karşılaşmıştı.

 

ARŞİV